De Tweede Wereldoorlog ligt 70 jaar achter ons. De Zaanse dichterskring, aangevuld met andere Zaanse schrijvers, liet zich inspireren door de verhalen achter de 28 Zaanse Oorlogsmonumenten. Zij bundelden de gedichten onder de naam:

Voor Monumenten Spreken. Poëzie bij de 28 Zaanse oorlogsmonumenten

‘Om niet blind te zijn voor de toekomst.’

Tot 5 mei zullen wij elke dag twee gedichten plaatsten.

Mei 1943

Staken! Een beproefd arbeidersmiddel

Verboden in de oorlog

op straffe van de dood

 

Nederlandse ex-militairen

te werk gesteld in Duitsland?

De verontwaardiging was groot

 

De oorlogsindustrie moest daar

op volle toeren draaien

Aan Duitse mankracht kwam men ginds te kort

 

Met razzia’s alom

werd jacht gemaakt op mannen

Die werden afgevoerd ‘sofort’

 

Toch werd het werk hier neergelegd

De represailles volgden:

vier mannen stand rechterlijk gefusilleerd

 

Tien gingen later op transport

waar het kamp en Arbeitseinsatz wachtten

Slechts vijf zijn teruggekeerd

 

Een harde steen vermeldt

de naam, de leeftijd, plaats

van wie het leven werd ontnomen

 

Stil vraagt dat marmer ons:

vergeet hen en de velen niet

die toen zijn omgekomen

 

gedicht bij monument Verblifa, Krommenie

door Marijke Karten