De bouw van het cultuurcluster bij het station Zaandam valt fiks duurder uit. Aanvankelijk dacht de gemeente een bouwer te vinden die het gebouw voor de afgesproken prijs van € 26 à 30 miljoen zou willen bouwen.

Inverdan-wethouder Addy Verschuren vraagt de gemeenteraad nu € 7,7 miljoen extra uit te trekken.

In december kwam wethouder Dick Emmer met de mededeling dat er geen bouwer gevonden kon worden. Ook bij het nieuwe bedrag is er nog geen bouwer. De gemeente wil zelf het bestek uitwerken en een aannemer zoeken. Eind 2017 moet de bouw beginnen, in 2019 moet het Cultuurcluster open zijn.

De afdeling Communicatie heeft z’n uiterste best gedaan om de bittere pil te vergulden door het persbericht met de prijsverhoging de kop “Cultuurgebouw maakt stadshart helemaal af” mee te geven, en het nieuws te beginnen met de mededeling “College van B&W kiest voor kwaliteit“, maar de boodschap is desalniettemin dat de zaak gewoon ruim een kwart duurder wordt.

“investeringsbudget verhogen”

Addy Verschuren mag de boodschap brengen: “De actuele situatie op de markt zorgt er echter voor dat aanvullend budget nodig is om de plannen te kunnen uitvoeren zonder in te boeten op kwaliteit. Het college vraagt de gemeenteraad daarom het investeringsbudget te verhogen met maximaal € 7,7 miljoen.”

Volgens het college gaat het om een “hoogwaardig cultuurgebouw” en “een volwaardige afronding” om Zaandam “een kloppend hart” met “het kwaliteitsniveau”te verstrekken, “een keuze voor een voorziening die het culturele aanbod in de stad een impuls geeft en die zorgt voor reuring tot ’s avonds laat.”

Volgens het college is er geen weg terug: “de gemeenteraad heeft in april 2003 ingestemd met het Masterplan Inverdan.”

“We zijn op de goede weg. Bewoners en bezoekers komen vaker naar het centrum van Zaandam en blijven langer. Daarnaast is de investeringsbereidheid van ondernemers toegenomen. Het vernieuwde pand van C&A en de komst van ZARA en Primark zijn daar goede voorbeelden van. Het stadshart is inmiddels een plek waar Zaankanters zich in herkennen en waar ze trots op zijn.”

Wat dat met het cultuurcluster te maken heeft is overigens duister, maar:

“In het Masterplan Inverdan is ervoor gekozen in het centrum een publiekstrekker voor circa 300.000 bezoekers te realiseren. Uit onderzoek blijkt dat een cultuurcluster hiervoor de meest aangewezen voorziening is. De combinatie van functies heeft een grote toegevoegde waarde voor het vernieuwde stationsgebied.”

Hier neemt het college een loopje met de waarheid: er is nergens voor gekozen. De NS heeft met een harde juridische strijd de schadeclaim die de gemeente op de NS dacht te hebben, omgezet in een boete en de verplichting om een ‘publiekstrekker’ naast het station te zetten. Onderzoek dat dit zou hebben uitgewezen is er niet, zeker niet wat betreft de 300.000 bezoekers. Ook de “toegevoegde waarde” is in geen enkel onderzoek bewezen.

PR-offensief

Het PR-offensief is overigens indrukwekkend:

“een goed bereikbare plek, waar je niet alleen terecht kunt voor cultuur, maar ook voor een werk- of studieplek of een hapje en een drankje. In een gebouw dat uitnodigend en gedurfd is én perfect past in de omgeving. Een gebouw dat bijdraagt aan de verbinding tussen Zaandam Oost en West én aan de economische ontwikkeling van de stad. Het zorgt ook voor de benodigde reuring in het stadshart tot laat in de avond en voor sociale veiligheid in de openbare ruimte. Bovendien is het voor toeristen een extra reden om Zaanstad te bezoeken.”

De feiten zijn minder opbeurend:

Geen van de geselecteerde aannemers blijkt het cultuurgebouw te kunnen realiseren voor het geraamde plafondbedrag. (…) Nu de markt flink aantrekt, lijken aannemers zich voornamelijk te willen richten op waar ze goed in zijn: het bouwen zelf. Bovendien stijgen na de recessie ook de bouwkosten weer.

De extra € 7,7 miljoen bestaat uit de verwachte toename van de totale investeringskosten als gevolg van de huidige marktsituatie (€ 6 miljoen) en de kosten voor de gewenste verduurzaming van het gebouw (€ 1,7 miljoen.)

Die laatste post is bijzonder omdat het niets te maken heeft met de veranderde markt maar uitsluitend met slecht rekenen vooraf.

Besparingen

Het college wil het Definitief Ontwerp nu zelf uitwerken tot een bestek en dit vervolgens aanbesteden. Dat zou volgens B&W “besparingen kunnen realiseren, waardoor het maximale budget niet volledig hoeft te worden aangewend.”

Krijgt de gemeente nog een extra rekening ondanks dat er nog geen bouwer is gevonden? “Nee” zegt Zaanstad:

Om te voorkomen dat later opnieuw extra budget moet worden aangevraagd, is er nu voor gekozen dit maximale bedrag aan de gemeenteraad voor te leggen. En anderzijds om geen tijd te verliezen. Naar verwachting kan het bestek gereed zijn rond de zomerperiode, zodat in het derde kwartaal van 2017 de gunning kan plaatsvinden en de daadwerkelijke bouw eind 2017 kan starten. Met een geraamde bouwtijd van circa twee jaar kan het cultuurgebouw eind 2019 worden geopend.

De gemeenteraad bespreekt het voorstel op donderdag 16 februari.

Het volledige persbericht