Iedereen heeft wel een mening over de problemen in het onderwijs, maar niet alle oplossingen zijn oké.

Zo vind ik het een slecht idee om parttime werk uit te breiden tot fulltime banen. Dat zal vooral vrouwen nog meer afschrikken om in het onderwijs te gaan werken.

Door Anneke van Dok

Veertig jaar geleden was ik één van de eerste onderwijswethouders die het aandurfde om de duobanen in het openbaar onderwijs toe te staan. Dat gebeurde in een tijd, dat de werkloosheid groot was en het delen van banen gunstig uitpakte voor vrouwen. De regel dat onderwijzeressen direct na hun huwelijk ontslag moesten nemen was weliswaar uit de wet geschrapt, maar niet in de praktijk, want er was nauwelijks kinderopvang voorhanden. Tegenwoordig is een baan in het basisonderwijs  meer dan volle dagtaak. Kan een burgemeester tussen twee vergaderingen door nog even een rondje om, voor de schoolmeester of -juf is er geen sprake van ontspanning. Ze moeten constant bij de les blijven.

Ruim een jaar geleden besteedde De Orkaan veel aandacht aan de dagelijkse schoolpraktijk. Een schooljuf beschreef hoe haar dag er uit zag: om kwart over acht op school zijn voor een korte briefing en de ontvangst van de kinderen. In de pauze en tijdens het lunchuur met hele team pleinwacht lopen, waardoor er voor een boterham weinig tijd overblijft. Als alle kinderen naar huis zijn, wacht het correctiewerk, de extra aandacht voor kinderen met een rugzakje en het bijwerken van de voortgangrapportages. Daarna snel boodschappen doen om pas om half zes thuis te komen. De lange vakanties worden bekort door het samen opruimen en schoonmaken van de school en het weer voorbereiden van het nieuwe seizoen, na de vakantie.

Het grootste probleem vormt de motivatie. Een onderwijzeres wil zich liefst honderd procent inzetten voor haar leerlingen, maar het onderwijs is in de loop der jaren verworden tot een product dat voor alles en nog wat mag worden misbruikt. Terwijl het basisonderwijs van zijn vakleerkrachten  werd ontdaan, begon de school steeds meer op een kerstboom te lijken, waarin je alle problemen van de samenleving mocht ophangen: van het zingen van het Wilhelmus tot klimaatsores en genderbewustzijn. Geef de regie terug aan de onderwijzers en vertrouw op hun deskundigheid. Ik herinner me de oude onderwijsinspectrice in dienst van de toenmalige gemeente Zaandam, Bets Bos, nog  goed. Die kwam  zonder zwarte lijsten en puntensystemen de school in en kende iedere onderwijzer bij naam.

Beste minister van onderwijs: draai niet om de hete brij heen. Schat het onderwijs weer op zijn juiste waarde, in woorden, in daden en in baar geld.