De Amsterdamse wethouder Jan Schaefer gebruikte in verkiezingscampagne in 1978 ooit de slogan ’In geouwehoer kun je niet wonen’. Toch kwamen er elf verschillende reacties op het Orkaanartikel Wonen op IKEA-terrein? van afgelopen week.

Door Anneke van Dok

Dat de herbestemming van het oude Bruynzeelterrein de Zaankanter nauw aan het hart ligt, blijkt daaruit. Op de Nationale woningbouwkaart voor 2030 zag ik een grote paarse stip terzijde van westoever van de Zaan, maar zo’n stip geeft ook geen zekerheid. Er is een reuze- ommezwaai in het denken over volkshuisvesting nodig om de 400.000 woningen die op korte termijn in Nederland nodig zijn, te realiseren. We moeten uit de tredmolen van ‘meer, meer, meer’ stappen. En een budget genereren om bestaande woningen, betaalbaar, beheersbaar, duurzaam en energiezuinig te maken, in plaats van ze plat te gooien om er dure appartementen terug te krijgen; vaak op aandrang van een projectontwikkelaar.

Nieuwbouw moet sowieso onder de regie komen te staan van de minister van Volkshuisvesting en Wonen, alsmede de betrokken gemeenten. Dat Zaanstad nu afhankelijk is van de grillen van een woninginrichtingsbedrijf, is wel de meest cynische vorm van marktdenken. Ik mag hopen dat de suggestie, dat IKEA met de grond heeft gespeculeerd, niet waar is. Als er te hoge kosten zijn verbonden aan de ontwikkeling van Zuiderhout, mag dit niet leiden tot het afzien van de plannen. Ik heb zelf mogen ervaren, dat herbestemming met een gesloten beurs niet mogelijk is. Als een gemeente zo’n moeilijke klus moet uitvoeren is er voldoende financiële steun van het Rijk nodig. Met stoere taal over onteigening en aanwijzingen van ‘bovenaf’ komt er niets van de grond. De stadsvernieuwing in Amsterdam was ooit wereldberoemd, tot het marktdenken vrij spel kreeg.

Wat mij betreft mogen de ouderwetse woningcorporaties weer terugkeren, om huurwoningen goed te beheren en te behouden, zeker voor mensen met kleine beurs, maar wel voorzien van een toereikend budget. Als de regie niet terugkomt waar hij thuishoort, staat het bouwen van nieuwe woningen gelijk aan dweilen met de kraan open.

Foto (De Orkaan): het braakliggende Ikea-terrein (april 2022)