Arbeidsmigranten in de Amerikaanse staat Vermont zeggen dat ze worden uitgebuit op melkveebedrijven die leveren aan Ahold Delhaize, het moederbedrijf van Albert Heijn. Dat blijkt uit onderzoek van De Correspondent en uit verklaringen van de organisatie Migrant Justice, die namens de arbeiders een klacht heeft ingediend bij de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling).

Op 9 april 2025 stonden deze misstanden ook centraal bij de aandeelhoudersvergadering van Ahold Delhaize in het Zaantheater. Honderden demonstranten verzamelden zich daar voor de ingang – onder wie leden van Migrant Justice, die speciaal uit de Verenigde Staten waren gekomen om hun zorgen rechtstreeks aan het bedrijf voor te leggen.

Tijdens de vergadering spraken verschillende activistische aandeelhouders hun onvrede uit, terwijl buiten het Zaantheater een bont gezelschap van actievoerders hun boodschap zichtbaar maakte. Van een hamster in een rad tot een bus vol beelden van dierenleed.

Naast Migrant Justice voerden toen ook Milieudefensie, Animal Equality en Zaankanters voor Palestina actie tegen het beleid van Ahold Delhaize. De protesten richtten zich onder meer op dierenwelzijn, de hoge prijzen van biologische producten, klimaatbeleid en de herkomst van Israëlische goederen (video onder).

Uitgezet

De arbeiders – veelal afkomstig uit Latijns-Amerika – werken vaak 12 uur per dag, zeven dagen per week, voor minder dan het minimumloon. Ze hebben geen recht op vakantie of ziekteverlof en leven voortdurend in angst om uitgezet te worden, omdat ze geen verblijfsvergunning hebben.

Hun melk komt terecht bij Hannaford, een Amerikaanse supermarktketen die eigendom is van Ahold Delhaize. Volgens Migrant Justice is er sprake van structurele uitbuiting en dwangarbeid. De organisatie vraagt Ahold zich aan te sluiten bij het programma Milk with Dignity, dat boeren, arbeiders en afnemers bindt aan basisrechten zoals een eerlijk loon, rustdagen en veilige huisvesting.

Ahold weigert dat, omdat het programma volgens het bedrijf ’te duur en onvoldoende transparant’ zou zijn.

Uit onderzoek van Migrant Justice en de University of Massachusetts Amherst blijkt dat bijna negen op de tien arbeiders minder verdienen dan het minimumloon. Veel mensen werken zeven dagen per week, zonder betaald ziekteverlof of vakantiedagen. Een derde krijgt geen loonstrook, en het merendeel woont in slechte, onveilige huisvesting.

Ahold ontkent structurele misstanden. Wel heeft het bedrijf toegezegd een onafhankelijk onderzoek te laten doen naar de arbeidsomstandigheden op de melkveebedrijven die aan Hannaford leveren.

Reactie Ahold Delhaize

Huidige status

Er is momenteel een klacht tegen Ahold Delhaize ingediend door Migrant Justice bij het Nederlandse Nationaal Contactpunt (NCP) van de OESO (OECD). Deze klacht is nog in behandeling; er zijn geen nieuwe ontwikkelingen of besluiten. We wachten de verdere stappen van het NCP af. 

Onze visie op dit onderwerp
Hannaford is een van de 17 lokale merken van Ahold Delhaize en heeft meer dan 180 supermarkten in het noordoosten van de Verenigde Staten. Hannaford koopt huismerkmelk in via een regionale leverancier, die op zijn beurt melk afneemt van coöperaties van melkveehouders in Vermont, Maine en New York.  

Bij Ahold Delhaize zien we het als onze verantwoordelijkheid om overal waar onze merken actief zijn mensenrechten te ondersteunen, door elke dag op de juiste manier zaken te doen. Op die manier geloven we dat we negatieve impact kunnen beperken en positieve impact kunnen stimuleren richting een meer rechtvaardige samenleving waarin mensenrechten worden erkend en gerespecteerd. Meer informatie is te vinden in het Ahold Delhaize Human Rights Report (mensenrechtenrapport): LINK, en op de website van Hannaford: LINK. 

Zowel Ahold Delhaize als Hannaford nemen de zorgen over de arbeidsomstandigheden in de zuivelketen serieus en erkennen dat werkenden met een migratieachtergrond kwetsbaar zijn en te maken hebben met voor hen specifieke uitdagingen. 
 
Acties die al zijn ondernomen 
Ahold Delhaize en de lokale merken willen ervoor zorgen dat de producten die ze verkopen hun inzet voor mensenrechten en zorg voor het milieu weerspiegelen. Daarom verplichten de merken al hun leveranciers zich te houden aan de zogeheten Standards of Engagement. Dit zijn duidelijke richtlijnen waarin onze verwachtingen over mensenrechten en milieu staan beschreven, die worden aan elk leverancierscontract toegevoegd. 

Hannaford staat volledig achter een eerlijke en respectvolle behandeling van alle werkenden in de toeleveringsketen. Om die reden zijn er meerdere stappen gezet om risico’s in de zuivelketen te identificeren en eventuele problemen aan te pakken:  

• Conform de ondertekende Standards of Engagement heeft Hannafords leverancier van huismerkzuivel actief onderzoek gedaan naar alle punten die Migrant Justice heeft aangekaart. Tot op heden hebben deze onderzoeken geen structurele of ernstige overtredingen aan het licht gebracht van de wetgeving of van de Standards of Engagement van Ahold Delhaize met betrekking tot werkenden met een migratieachtergrond op boerderijen binnen de huismerk-zuivelketen van Hannaford. 
• Sinds 2021 maakt de leverancier van Hannafords huismerk gebruik van het Farmer Assuring Responsible Management (FARM) Work Force Development beoordelingsinstrument op melkveebedrijven binnen Hannafords keten. Dit instrument omvat bedrijfsbezoeken en heeft elk jaar geleid tot een bredere inzet van externe controles op deze beoordelingen. In de afgelopen 4+ jaar zijn plm. 400 van deze bedrijfsbezoeken uitgevoerd. 
• Naast deze Workforce Development beoordelingen is de leverancier van Hannafords huismerkzuivel in 2024 gestart met onafhankelijke audits door derden. Net als de beoordelingen zijn ook deze audits nog gaande.  
• Daarnaast is Hannaford dit jaar gestart met een Human Rights Impact Assessment (HRIA) naar de Amerikaanse zuivelketen binnen de eigen toeleveringsketen. Dit is een proces dat al liep vóór de melding bij het NCP. Alle relevante partijen in Hannafords zuivelketen, waaronder Migrant Justice, zijn uitgenodigd om aan dit onderzoek deel te nemen. 

Waarom Hannaford besloten heeft om niet te participeren in het programma dat Migrant Justice aanbiedt:

• Hannaford eist van haar leveranciers dat ze samenwerken met beproefde en goed ingeburgerde programma’s in de toeleveringsketen. Dit om eerlijke en veilige arbeidsomstandigheden te waarborgen en de naleving hiervan te ondersteunen met bewijs van onafhankelijke, externe auditors.
• Desalniettemin heeft Hannaford het Milk with Dignity-programma zorgvuldig beoordeeld.
• De conclusie van Hannaford was dat Milk with Dignity aanzienlijke financiële verplichtingen met zich meebrengt, met bepaalde onderdelen en financiële stromen die onvoldoende transparant zijn. Daarom heeft Hannaford besloten zich te concentreren op de bestaande auditprogramma’s. 
• Ondanks deze bevindingen heeft Migrant Justice haar campagne voortgezet om Hannaford aan te moedigen deel te nemen aan haar programma.
• Zoals ook in onze eerdere reactie aangegeven, heeft Hannaford’s huismerkzuivel leverancier actief onderzoek gedaan naar alle punten die Migrant Justice heeft aangekaart. Tot op heden hebben deze onderzoeken geen structurele of ernstige overtredingen aan het licht gebracht.

Hierbij ook een reactie van Hannaford en Ahold Delhaize USA over dit onderwerp, deze is eerder door hen gedeeld met media:

• We differ with Migrant Justice in our approach to the solution. The concerns and issues facing agricultural workers are systemic, complex and extend far beyond Hannaford’s supply chain and the state of Vermont. The Milk with Dignity program is focused on a very small portion of the U.S. dairy supply chain, both in terms of its geographic footprint as well as the number of stakeholders involved. Because of the complexity and scope of the issues facing migrant farm workers, we do not feel this approach is scalable. Nor do we feel that these issues can be solved with a patchwork of loosely affiliated programs like Milk with Dignity working independently.

Ahold Delhaize en haar merken zetten zich blijvend in om meldingen van mensenrechtenschendingen op te volgen en samen met de betrokken leveranciers te onderzoeken, en te zorgen dat er indien nodig passende maatregelen worden genomen. 

Door: Merel Kan, op basis van het artikel op De Correspondent en eerder nieuws op De Orkaan. Foto van demonstratie bij aandeelhouders Ahold Delhaize (april 2025) van Marijn Kerkhoven.