Er zijn plannen voor een ‘herberg’ op het terrein van Jacob Vis, het laatste stukje Zaanse Schans voordat je Wormer binnenfietst.

Maar wat is dat eigenlijk voor een gebied? Bij de plannen werd ook een historische verkenning gepresenteerd waaruit we hier dankbaar citeren.

Het gebied bestond in het begin van de 17e eeuw uit twee eilandjes met daarop een molen, De Oude Wolf of De Gouden Wolf is vermoedelijk in 1617 / 1618 gebouwd.

oude-wolf-jacob-vis

Tegeltableau van oliemolen ‘De Oude Wolf’ in de muur van oliekokerij firma Jacob Vis.

oude-wolf-1615

Uit de historische verkenning van de gemeente:

In 1760 komt de molen in handen van de eerste Vis: Jan Dirksz. In 1794 erfde de 10 jarige Jacob Vis de molen. Hij bouwde het molenbezit uit tot firma Jacob Vis met 8 oliemolens. Toen deze Jacob Vis overleed in 1828 werd zijn bezit onder zijn 10 kinderen verdeeld. Klaas Vis kreeg de molen De Oude Wolf in zijn bezit en bij zijn overlijden in 1859 liet hij de molen na aan zijn neef, wederom een Jacob Vis. In 1877 liet hij de molen slopen.

De onderstaande foto stamt van voor 1900.

jacob-vis-voor-1900

Jacob Vis overleed in 1888 en zijn zoon Jan Marinus nam het bedrijf van zijn vader over. Het bedrijf breidde de producten uit met stopverf, machineolie, spijsolie, siccatieven (drogingsversnellers) en gemalen krijt. De onderstaande foto stamt uit 1908.

jacob-vis-1908

Rond 1900 werd fabriek ‘de Oude Wolf’ gebouwd. Oliekokerijen waren zeer brandgevaarlijk en ook het bedrijf van Jacob Vis werd meerdere malen door brand in de as gelegd. In 1904 woede een grote brand op het terrein waardoor alle panden verloren gingen, ook de oude molenschuur. De fabriek werd herbouwd, maar ging in 1912 opnieuw deels in vlammen op.

brand-jacob-vis-1904

De fabriek in 1925:

jacob-vis-1925

Zo’n 40 jaar geleden zag het terrein er nog zo uit:

jacob-visterrein-jaren-70

In 1975 kocht het Amerikaanse olieconcern Cargill het bedrijf. Na een grote explosie in 1978 raakt het buiten bedrijf. Vanaf die tijd stonden de panden leeg en raakte het complex in verval. Na de sloop van de fabriek kocht Tom de Boer (Rito Holding) het terrein en hij maakte in 2010 plannen om woningen op het terrein te realiseren. Hieronder die plannen die in december 2014 bekend werden en in 2015 sneuvelden.

jacob vis wijk

De afbeeldingen in dit verhaal komen uit ‘Cultuurhistorische Verkenning Jacob Visterrein’ die ze weer uit het Gemeentearchief haalde.