De Orkaan blijft omhoog kijken. Waar zien we de oude bestemming op de gevel? Erfgoed is vooral goed kijken.
Deze week: Pakhuis Amsterdam, Zaanweg 12, Wormerveer.
Het voormalige pakhuis van Jacob Martinus van Gelder – handelaar in fijne zaden en peulvruchten – werd in 1884 gebouwd. Het rijksmonument is nu in gebruik bij Mulder Verhuizingen.
In 1896 verkocht Van Gelder het pand aan Wessanen & Laan. Deze verkocht het in 1917 aan cacaofabrikanten Keyzer & Stolp. In 1937 ging het pakhuis naar G.L. Fust in Amsterdam, koopman in granen. Deze verkocht het in 1942 aan Meijer’s Boek- en Handelsdrukkerij die het gebruikte voor opslag van papier. In 1942 was het verdiepinggedeelte van het houten pakhuis geheel uitgebrand.
Hieronder de Zaanweg in het begin van de vorige eeuw, pakhuis Amsterdam domineert de huizenrij met z’n vier verdiepingen (foto Gemeentearchief).
Het is volgens het gemeentearchief een voorbeeld van
“een houten vierbeukig pakhuis met zadeldak en vier bouwlagen. De voorgevel is in baksteen vorm gegeven met neo-renaissance motieven en siersmeedwerk voor de verankering van de achterliggende houten constructie. In 1938 is de dubbele deur op de begane grond geplaatst.”
Een ansichtkaart van de Zaanweg, gedateerd door het gemeentearchief tussen 1910 en 1920, links Amsterdam, daarnaast De Dissel (1785), daarnaast nummer 15, dat nu met de nummers 16 en 17 woninginrichting Stelling is. Op nummer 16 was de drogisterij van fotograaf Adriaan Timmers, daarnaast nummer 17 de grutterswinkel van de weduwe Boekjes en daarna nummers 18 en 19 twee kaaspakhuizen Roode Gevel en Gouda.
1970 (gemeentearchief): Mulder, Gorter, Kraaijer en stukje Stelling.
Hieronder het pakhuis van (bijna) teen tot top.
De Geveltoerist op de kaart
We hebben nu al: huisdokter, speeltuinvereniging, basisschool, RK jongensschool, school met den bijbel, pakhuis, badhuis, café, hotel, kaas-, kleding-, groente-, levensmiddelen-, fietsen- en meubelwinkel, garage, weeshuis, een jongelings vereeniging, kerk, muziekhandel, ziekenhuis, gemaal, gemeentehuis, polderhuis, torpedo bergingsvaartuig, gemaal, bakkerij, cantine, drukkerij, papiermagazijn, sigaren-, kaas-, verf-, zeep-, veevoeder-, essence-, stijfsel- en machine-fabriek.
Verken alle gevels uit onze serie op de kaart hieronder of klik rechts boven in het venster om de kaart in een grote versie te zien. Bij elke plek is een foto opgenomen en de link om naar het verhaal achter de foto te gaan.
Ook een gevel die de moeite waard is? Stuur ze aan De Orkaan.
De molens, die duidelijk links op de 19e eeuwse foto staan, heten die misschien De Eenhoorn en De Engel? De tweede steekt de toppen van zijn roeden net boven een nok uit.
Wat die molens betreft is het moeilijk om te zeggen welke het zijn. De meest linkse molen zou inderdaad de Eenhoorn kunnen zijn, die is gesloopt in 1906. Dan het wiekenkruis, ik denk niet dat die van de Engel kan zijn omdat die is gesloopt in 1872. De molens hebben in het zuiden van Wormerveer mannetje aan mannetje gestaan. Rond 1900 stonden ten zuiden van de Eenhoorn nog het Witte Paard (gesloopt in 1893), de Samson (gesloopt in 1894) en het Jonge Vool die in 1930 is verbrand. Ook kan het nog een molen zijn die aan de Veerdijk in Wormer stond.