De Orkaan blijft omhoog kijken. Waar zien we de oude bestemming op de gevel? Erfgoed is vooral goed kijken.

Deze week: de auto- lak- en spuitinrichting, Botenmakersstraat 38, Zaandam.

Een half gevelopschrift rest nog maar van de ‘auto- lak- en spuitinrichting’ aan de Botenmakersstraat 38. En wat er ooit zat blijft in nevelen gehuld, in het onvolprezen gemeentearchief zochten we op Botenmakersstraat, Botemakersstraat, Botenmakerstraat en Botemakerstraat maar konden in de buurt van 38 niets herkenbaars vinden.

Buurman Erik Schaap (Bureau Discriminatiezaken Zaanstreek Waterland) op nr. 42 had al eens geprobeerd de achtergronden van het bedrijf op te sporen maar ook hij strandde. Volgens hem dateert het bord van voor de oorlog.

Wie weet iets van dit bedrijf? (veel mensen… lees onder de foto door…)

Erik Schaap en Gert jan Negrijn hielpen ons verder, het ging over T. Molenaar en Zonen, Autolak- en Spuitinrichting (Schuitemakers Purmerender Courant, 17 oktober 1931).

Volgens reacties op Facebook hield Molenaar zich ook bezig met ‘regulier’ schilderwerk. Het bedrijf Molenaar Schilders BV zou later naar het Hof van Zaenden verhuizen en in 2013 failliet zijn gegaan. Is dat hetzelfde bedrijf? Waarschijnlijk wel. In 1960 maakt de firma T. Molenaar en Zonen (eigenaresse van het complex Botenmakersstraat 22—40) bij de gemeente Zaandam bezwaar tegen bouwplannen in de buurt, “Adressante schrijft, dat zij reeds vele jaren een schildersbedrijf en autospuiterij uitoefent” in het pand.

In het gemeentearchief vinden we alsnog een foto van het pand uit 1973 (getipt door Gonda Kreeft van de Facebookgroep Zaandam toen en nu). Maar zonder gevelopschrift. Niet alleen nr. 38 maar ook de panden ernaast zijn van Molenaar.

Terug in de tijd met Google Streetview levert het antwoord over het ‘verdwenen’ opschrift, in juli 2015 is het gevelopschrift onzichtbaar…

Maar in september 2016 verschijnt het als er werk aan het dak en de gevel wordt verricht.

Nadat Molenaar verhuisd was zou er een schilderskring in het pand hebben gezeten. De Zaanse schilder, leraar en organist Jouk Fris is ooit begonnen als schilder bij Molenaar.

De Geveltoerist op de kaart

We hebben nu al: huisdokter, speeltuinvereniging, basisschool, een auto- lak- en spuitinrichting, RK jongensschool, school met den bijbel, pakhuis, badhuis, café, hotel, kaas-, kleding-, groente-, levensmiddelen-, fietsen- en meubelwinkel, garage, weeshuis, een jongelings vereeniging, kerk, muziekhandel, ziekenhuis, apotheek, loodgieter, slijperij, thank-you-muurtje, gemaal, gemeentehuis, polderhuis, torpedo bergingsvaartuig, gemaal, bakkerij, slagerij, cantine, drukkerij, papiermagazijn, sigaren-, kaas-, verf-, zeep-, veevoeder-, essence-, stijfsel- en machine-fabriek.

Verken alle gevels uit onze serie op de kaart hieronder of klik rechts boven in het venster om de kaart in een grote versie te zien. Bij elke plek is een foto opgenomen en de link om naar het verhaal achter de foto te gaan.

Ook een gevel die de moeite waard is? Stuur ze aan De Orkaan.

Bekijk hier alle afleveringen van De Geveltoerist.