Sinds 19 februari is Zaanstad 24 gemeentelijke monumenten rijker: arbeiderswoningen, houten huizen, een kerk, een Vermaning, een begraafplaats, kantoorvilla’s, fabrieken, scholen, een pastorie, een boerderij en een voormalige burgemeesterswoning.
De Orkaan fietst ze in deze weken allemaal langs, zet ze op de foto en op de kaart en plaatst de gemeentelijke toelichting erbij over het hoe en waarom van de monumentale status. En we vullen het aan voor zover dat mogelijk is.
Gedempte Gracht 30, Zaandam (Douglas)
“Het winkelpand (2014) is van architectonische en bouwhistorische waarde vanwege de iconische betekenis van deze karakteristieke Trespa-bouw voor het moderne Zaandam. De rest van de gemeente is grotendeels gespaard gebleven van deze stijl, maar in Zaandam is dit soort bouwafwerking in vrijwel alle straten van het centrum nadrukkelijk aanwezig op gevels.
De gevel is een voorbeeld van de eclectische neo-Zaanse architectuur die een zweem van 18e en 19e eeuwse stijlkenmerken in zich herbergt, het asymetrische ontwerp doet licht denken aan de laat-rococotische stijl die in sommige delen van de streek enige tijd en vogue is geweest.
Het ontwerp is onmiskenbaar van Zaanstads bouwmeester par excelence Sjoerd Soeters, die ook voor zijn Happy People-periode duidelijk blijk gaf van zijn gevoel voor humor bij dit luchtige ontwerp.
Cultuurhistorisch is het pand van belang vanwege de typische siècles à l’avance-geest die Zaandam in het begin van deze eeuw teisterde en waarvan de resten op veel plekken in de stad zijn terug te vinden.
Daarnaast is er in bredere zin samenhang met andere belangrijke panden zoals de winkel van C&A en de kenmerkende winkelschilden die het stadscentrum tot een onvergeeflijke plek maken.”
Foto boven: het complex in 2014. Onder de Soeters-borden.
Bekijk hier de hele lijst of zoek ze hieronder op de kaart.
Met veel plezier, al was het een week later, heb ik jullie aprilgrappen gelezen. Ik vind de Douglasgevel met een perfecte 'redengevende omschrijving' van de monumentwaardigheid een mooi voorbeeld ervan hoe je door kunt schieten in het verZaansen van onze omgeving. Alsof we niet genoeg mooie echte Zaanse gevels hebben, die gelukkig ook grotendeels beschermd zijn. Een goede, zorgvuldig uitgewerkte 1 aprilgrap is nooit weg. Toen het voormalige Johannesziekenhuis verplaatst werd naar De Heel een jaar of vijfendertig geleden, werkte de Typhoon mee aan een aprilgrap waarbij in een uitgebreid interview de Zaanse Zieken en Bejaarden Omroep (ZZBO) als nieuwe koper van het gebouw bekend werd gemaakt om er een radio- en tv-studiostudio in te vestigen. Dit bericht kreeg reacties van donateurs of we ons geld niet beter konden besteden en haalde zelfs de landelijke kranten, w.o. de Telegraaf.
Goed plan, ik ben voor, maar dan met de toevoeging dat er op de gevel een klok MET datum aanduiding wordt aangebracht.
Als erfgoedmens stel ik nu harde maatregelen voor: laten we de ambtenaren bij de afdeling monumenten/erfgoed maar snel 'een positie elders' geven...
Zullen we dan ook het pand van Blokker met haar epische gevel van ruw beton, haar indrukwekkende existentiele presence en haar onvergeeflijke aanwezigheid toevoegen aan de lijst !
Orkaan, ik heb met veel plezier de artikelen over de nieuwe gemeentelijke monumenten gelezen,hartelijk dank hier voor. Over het toekennen van de monumentenstatus aan het Douglas pand zullen de meningen verdeeld zijn. Maar misschien is het een idee om in het kader van Houd de Orkaan in Beweging hier een vervolg aan te geven door ook van de "oude"gemeentelijke monumenten artikelen te maken?
Uit tot nu toe geheime stukken heb ik vernomen dat men voornemens is volgend jaar rond deze tijd de Rozenhof en het voormalige V&D gebouw op de Gedempte Gracht aan de monumentenlijst toe te voegen. Over het winkelcentrum aan de Westzijde met de karakteristieke ronde kap (die doet denken aan een kruiende molen) is nog geen beslissing gevallen. Eindelijk weet de monumentencommissie Zaanstad voor te te stuwen in de vaart der volkeren!