Zondag. Daar hoort kerknieuws bij. En kerknieuws is er. Zaanstad presenteerde deze week de Zaanse Kerkenvisie.

In de Zaanstreek zijn niet minder dan 84 kerkgebouwen, waaronder: 24 rijksmonumenten, 7 gemeentelijke monumenten en 1 provinciaal monument. Van deze kerkgebouwen staan er 75 in Zaanstad, 60 daarvan zijn nog in gebruik.

Achtergrond van de ‘visie’ is de verwachting dat 30 tot 80 procent van de Nederlandse kerken haar functie als gebedshuis zal verliezen.

“Wat we zeker weten is dat het aantal actieve kerkgangers sterk terugloopt en dat de groep die nog wel regelmatig naar de kerk gaat in hoog tempo vergrijst.”

Dat hoeft niet altijd te betekenen dat er gesloopt wordt (alhoewel diverse Zaanse kerken zijn gesneuveld). Ook kan een kerk een andere functie krijgen, bijvoorbeeld cultureel centrum (Bullekerk) of verbouwd worden (wonen, hotel).

In de visie wordt voorgesteld om voor elke kerk een ‘paspoort’ te maken waarin het ‘ontwikkelpotentieel en de transformatieruimte’ duidelijk worden maar waarin ook de waarde voor omgeving en gebruikers in kaart wordt gebracht. Of zoals het in ambtenaren-bargoens heet:

“Het paspoort verkent de transformatiemogelijkheden van de kerk middels een waardegestuurd ontwikkelscenario,waarin de karakterkaarten die de gebruikers aan de kerk verbinden leidend zijn.”

Even doorbijten dus. Maar over het algemeen is de visie een lezenswaardig document over de rijke religieuze geschiedenis van de Zaanstreek.

Een kerkpaspoort is al voor drie Zaanse kerken gemaakt in de visie: de Grote Kerk in Westzaan, de Vermaning in Krommenie en de H. Maria Magdalena Kerk (Kalverkerk) in Zaandam.

Foto boven: interieur en ramen van de Odulphuskerk in Assendelft (De Orkaan), onder een kerkenslideshow. Daaronder het kerkenkaartje uit de visie.