Ze waren allemaal inmiddels 30 jaar verder in hun leven, maar niet minder enthousiast voor de vrouwenzaak waar zij zich destijds vol voor hadden ingezet – de bezoekers van de Vrouwenmiddag die gisteren plaats vond in de Doopsgezinde Vermaning.

Het Gemeentearchief Zaanstad (GAZ) kwam met een dijk van een programma, en het was een vrolijk weerzien tussen de vrouwen die elkaar soms decennia lang uit het oog waren verloren.

Door Winnie de Wit

Aan Geke van de Kamp van het Gemeentearchief de schone taak om het geheel aan elkaar te praten, en dat deed ze met verve. Ze vertelde hoe ze tot het idee was gekomen van deze dag: dat was het enorme enthousiasme van de tientallen vrouwen die materiaal kwamen brengen voor de expositie in het Stadhuis over vrouwenkracht. De expo die zij samen met Ans Pieper, Coby Voorn en Diana van den Berg had samengesteld. En deze vrouwen droegen ook gisteren hun steentje bij: Ans en Janny deden hun verhaal via een gefilmd interview – helaas in de hal van het Stadhuis, waar het altijd rumoerig is –  Coby stond fier op het podium en vertelde o.a. over haar werk voor de Zaanse Vrouwenkrant.

Wethouder Rita Noordzij vertelde o.a. hoe vanuit de gemeente vrouwen met een smalle beurs op discrete plekken geholpen werden aan dure menstruatie-producten.

Parla de Hen-Rier, dochter van een sterke alleenstaande moeder van Surinaamse afkomst, pleitte voor meer gemeentelijke inzet ter ondersteuning van vrouwenkracht binnen de multiculturele vrouwen. Want hoezo heeft Zaanstad geen Vrouwencentrum voor al deze vrouwen, van bijna wel 200 verschillende nationaliteiten? Zaanstad telt er daarmee meer dan Amsterdam, waar ze wel zo’n stimulerende, inclusieve instelling hebben. Werd het niet eens tijd?

Een bijzonder tweegesprek was er tussen oer-activiste van Vrouwen voor Vrede, Aria van Buuren en haar dochter Natasja Groothuismink – huidig wethouder van o.a. Monumenten. Hoe deed je dat eigenlijk: werken, actievoeren en een gezin draaiend houden? Nou gewoon samen met een mede-strijdster elkaars kinderen opvangen – en dat was in het geval van dochter Natasja heel goed gelukt, merkte deze zelf op.

Aria memoreerde hoe het op dit moment met de oorlog in Oekraïne allemaal weer terugkeerde, die angst voor kernwapens – de totale gekte daarvan. Natasja vertelde hoe zij, haar zoon en haar moeder zich hadden ingezet om de mars van afgelopen zondag voor te bereiden, met spandoek maken en het vullen van de fakkels. Dat het vuur van moeder op dochter en van haar uit weer op de (klein)zoon was overgeslagen, was duidelijk en mooi!

De laatste spreekster was Kristine Evertz van de Blijf Groep Zaanstreek/Waterland. Zij beschreef hoe de Blijf van mijn Lijf-huizen langzamerhand zijn vervangen door een beter concept, het Oranje Huis. Daarbij is het adres niet langer geheim, is er dus meer zicht op, waardoor de bewoonsters zich ook meer door de buurt gedragen voelen.

In 2021 vond het Verwey Jonker-onderzoek plaats onder voormalige bewoonsters: het bleek dat 50% rapporteert dat zij na 1,5 jaar geen huiselijk geweld meer ondervinden. Het kon Kristine niet tevreden stellen, want ja, die andere helft – die was dus nog steeds slachtoffer.
De opvang van de Zaanse Blijf Groep gaat binnenkort uitgebreid worden – met 8 units naast de huidige 16 – maar in deze tijd dient ook de begeleiding uitgebreid te worden.  Verschijningsvormen van vrouwenmishandeling veranderen ook, o.a. via sociale media, maar zo is er bijv. ook opgedrongen seks, die tegen de uitdrukkelijk wil van vrouwen in opzettelijk zonder voorbehoedsmiddelen bedreven wordt.

Het klapstuk was de spoken word voordracht van Lisa van Tongeren, een van de twee Zaanse stadsdichters. Lisa is een natuurtalent, wiens krachtige gedicht u gisteren al heeft kunnen lezen.

Deze middag eindigde in De Fabriek met ‘De stad was van ons – radicaal feminisme in de jaren ’70’ van Netty van Hoorn, en een door Amnesty International aangeboden borrel in Café De Fabriek.

Ik zag louter blije gezichten, deze dag, die perfect georganiseerd was door het team van het Gemeentearchief – Geke is een topper! –  in samenwerking met het team Verrassing aan de Zaan en De Fabriek. Onbegrijpelijk was dat er een twintigtal vrouwen zonder afbericht niet naar deze dag waren gekomen, zodat er een overschot aan heerlijke – vegetarische – broodjes was.

In de nazit  was de conclusie van Janny Speijers – die ooit de Emancipatieprijs van Zaanstad in ontvangst mocht nemen: ‘We moeten eigenlijk weer gewoon gaan beginnen!’

De foto’s zijn gemaakt door Aimée Klerk en Winnie de Wit: