De tijd staat niet stil. Er wordt gebouwd en gesloopt, straten verdwijnen, nieuwe wijken verrijzen. Winkels gaan weg, bedrijven sluiten en natuur wordt opgeofferd om plaats te maken voor nieuwbouw, stadsvernieuwing en bedrijventerreinen.
De Zaanstreek is de afgelopen decennia – soms zelfs onherkenbaar – veranderd. De Orkaan brengt die verandering in beeld. Op één plek die in het verleden op de foto is gezet, maken we nu opnieuw ‘dezelfde’ foto. Zoek de verschillen…
De originele foto’s komen uit twee albums met oude Zaanse foto’s die Zaandammer Henk van Dalen op de kop tikte op een rommelmarkt. Bert Versteeg maakte de eigentijdse foto en zorgde ook voor de achtergrondinformatie. Vandaag: Koog aan de Zaan, de Lagendijk ter hoogte van de Jan Bestevaerstraat.
Koog a/d Zaan bij de Jan Bestevaerstraat
Op de oude foto ter hoogte van de Jan Bestevaerstraat (dat is ongeveer waar de Lagendijk overgaat in de Hoogstraat) staat niets meer wat aan de huidige situatie herinnert. Op de hoek (nieuwe foto) staat een oud Zaans houten huis aan Lagendijk 47. Deze woning dateert uit 1790 maar zal op de oude foto ergens achter de bomen staan.
De Jan Bestevaerstraat, ooit Jan Bestevaerspad, was ook bekend onder de naam Piet Tuinenpad, het kreeg het padreglement in 1754. Het pad heeft zijn naam te danken aan Jan Claesz. Bestevaer, één van de eigenaren van oliemolen, later papiermolen De Bestevaer in Assendelft, die aan het pad woonde. De molens is in of iets voor 1649 gebouwd en is gesloopt in 1848.
De tweede naam, Het Piet Tuinenpad is waarschijnlijk afkomstig van Piet Krom, die aan het pad een appel- en perenboomgaard had. In 1901 maakten de appel- en perenbomen plaats voor 4 woningen en tussen 1905 en 1909 kreeg het pad de naam Jan Bestevaerstraat, dus zonder s.
Er is een dagboek van Lambertus van Calcar bekend waarin de straat wordt beschreven, zo waren er in 1890 44 huisgezinnen en dat aantal was in 1901 opgelopen tot 53 gezinnen met in totaal 232 mensen. Het pad was 265 meter lang en er was volop bedrijvigheid. Er stonden onder andere de cacaofabriek van Francken, vier kruidenierswinkels, een papierenzakkenplakkerij, de scheepstimmerwerf van Swart, twee boerderijen, een bakkerij, een metselaarszaak en een koperslagerij, in totaalwaren er 19 bedrijfjes. Dat er zoveel bedrijvigheid was zal zijn gekomen doordat het pad pal ten zuiden van de Sluissloot lag.
De cacaofabriek van J.A. Francken startte in 1899 en na de zware jaren van WO I stopte het bedrijf in 1924. Het pand is nog aanwezig (nr. 60) en er zitten enkele woningen in.
Op 1 maart 1941 vielen er enkele bommen van een aangeschoten Engelse bommenwerpen op een woning in de Jan Besteaerstraat waarbij 6 doden en enkele zwaargewonden vielen.
Bekijk hier alle fototijdreizen.
Foto en tekst 2022: Bert Versteeg.
Op de website van de Historische Vereniging Koog-Zaandijk staan nog twee achtergrondverhalen, met veel meer foto's van de Jan Bestevaerstraat https://www.historischeverenigingkoogzaandijk.nl/elementor/?s=jan+bestevaerstraat
Hallo Anneke, wat leuk, mijn naam Ada de Bruijn woonde op nr 13. Mijn ouders hadden een spuiterij ik had 2 oudere broers Kees en Leo inmiddels overleden,, en een jonger zusje Edith. Ik ben getrouwd met mijn jeugdliefde Barend Ent, jammergenoeg 7 jaar geleden overleden. Later heeft mijn vader nr. 87 en 89 gekocht en keken op molen ‘t Pink! Nu woon ik ial 29 jaar in wormer en heb 3 zonen. Groet Ada
Ada , wat leuk van je te horen. Berichtje wat laat gelezen. Ik heb ook 3 zonen, waarvan 1 een meubelzaak heeft in Alkmaar Geesterpoort waar ik nog steeds werkzaam ben. Kom zo af en toe nog in de Zaanstreek. Mijn vriendin woont er. Mijn ouders liggen in Zaandam begraafplaats. Wat is de Zaanstreek veranderd. Als je ouder wordt gaan je gedachten steeds weer terug waar je roets liggen. Ada groetjes van Anneke
Dag Anneke, speelde jouw vader ook dwarsfluit? Zo ja, dan heeft mijn vader vaak met jouw vader gespeeld. Groet, Niek.
Zeker . Ze hebben heel veel samen gespeeld, vooral met de kerst in de kerk . Ze hebben ook samen concour wedstrijden gewonnen. Wat leuk om van je te horen. Ik ben al lang uit Kood aan de Zaan. Ik heb een meubelzaak in Alkmaar Geesterpoort Interieur & Art. En ben 81 jaar. Beide ouders zijn overleden . Niek ik hoop je eens te mogen ontmoeten. Leuk om af en toe wat over de zaanstreek te horen. Mijn naam is nu Anneke Marcus. Groetjea
Wat leuk om de jan bestevaerstraat te zien. Ik ben er geboren. Mijn ouders Henk klut hadden een kruideniers winkel. Ik heet Anneke Marcus ( Klut ) .Inmiddels 81 jaar. en woon in Alkmaar. De zaanstreek heb ik al op mijn 21ste verlaten, maar blijft toch altijd trekken. Daar ligt mijn roets. Gr. Anneke
Ik had een vriend, Bob Kraaij, zijn vader was Gerrit Kraaij, ze hadden een boerderij aan de Jan bestevaerstraat met land in het westzijderveld , ze zijn in de 70er jaren naar de Zuiderweg in de Wijdewormer verhuist.