In de wijk rond de Lagendijk in Koog aan de Zaan is voor miljoenen aan straatwerk uitgevoerd. Maar in plaats van verbetering, ervaren bewoners juist problemen: bij regen blijft water staan, tuinen verzakken en oude woningen lopen risico op schade.

Update 20.00 – Volgens de woordvoerder van wethouder Wessel Breunesse is er het afgelopen jaar veel contact geweest met Appie Jacobsen, maar verschillen zij van mening over de gekozen aanleghoogtes in onder andere de Sluisstraat. Jacobsen spreekt over verhogingen van 15 tot 20 centimeter, maar volgens de gemeente gaat het op de gemeten plekken om maximaal 10 centimeter. De bestrating is volgens de gemeente aangelegd op hoogtes die zo goed mogelijk aansluiten op ‘harde randen’ zoals betonbalken, kades en woningentrees. Door de grote hoogteverschillen in de buurt waren compromissen onvermijdelijk.

De hoogtekeuzes zijn afgestemd met het Hoogheemraadschap, omdat de straten op een waterkerende dijk liggen. Dat tuinen en paden daardoor lager uitvallen, zou vooraf zijn gecommuniceerd via bewonersbrieven en een inloopavond. Dat wethouder Breunesse een vervolgafspraak zou hebben toegezegd, klopt volgens de gemeente niet. Het dossier is na zijn bezoek vanwege de technische aard overgedragen aan het ingenieursbureau.

Over meldingen van schade of wateroverlast zegt de gemeente dat er niets in het systeem staat. In totaal kwamen zes klachten binnen over hoogteverschillen in de Lagendijk, Sluisstraat en Boschjesstraat. Die zijn volgens hen afgehandeld. De afwatering en veiligheid zijn volgens de woordvoerder geborgd op de wijze zoals het nu is uitgevoerd, en er worden geen aanpassingen meer gedaan.

De Orkaan kreeg een tip van PvdA-burgerraadslid van Wormerland Hans Leeuwenkamp. Volgens hem is er sprake van een groot financieel schandaal rondom de herbestrating van het gebied rond de Lagendijk. Hij stelt dat dit is gebeurd op basis van foutieve of onvolledige metingen.

Hoogteverschil

Een van de buurtbewoners die zich al jaren drukmaakt om de herbestrating is Appie Jacobsen, die woont aan de Sluisstraat. Hij werkte jarenlang in de bestrating en zag het direct: dit gaat niet goed. Toen Zaanstad eind 2023 begon met het straatwerk, viel hem op dat er werd gewerkt vanuit één vaste lijn – zonder echt te kijken naar hoe hoog de huizen en stegen lagen.

En juist dat is in deze buurt belangrijk. De ene woning ligt hoger dan de andere. Sommige huizen staan hoger op houten palen, andere juist lager dan de straat. Volgens Jacobsen is het dan vragen om problemen als je dat negeert. En dat is ook precies wat er nu gebeurt: bij flinke regenval blijven tuinen volstaan met water, lopen kelders onder en verdwijnen luchtroosters onder het stoepniveau.

Putten die overstromen door regen.

Breunesse

Ook wethouder Openbare Ruimte van Zaanstad Wessel Breunesse kwam langs in de Sluisstraat. Samen met een ambtenaar liep hij met Jacobsen door het gebied. Volgens hem was de wethouder geschrokken van wat hij zag en zei hij tegen de ambtenaar:

‘Je ziet toch zelf ook wel dat het hier niet goed is opgemeten.’

Maar een vervolg kwam er niet. Toen Jacobsen later contact opnam met de gemeente, kreeg hij te horen dat de wethouder zich had teruggetrokken uit het dossier, na ‘een heftige vergadering’. In plaats daarvan moest hij zijn verhaal opnieuw doen bij de ambtenaar die hem eerder had begeleid. Sindsdien bleef het stil.

Uit een brief van de projectleider aan Jacobsen blijkt dat de gemeente zich bewust is van de hoogteverschillen in de buurt, maar er toch voor heeft gekozen om het straatwerk aan te leggen op basis van een centrale maatlijn. ‘Compromissen zijn onvermijdelijk,’ staat in de brief. Volgens de gemeente zijn de verschillen in hoogte ‘aanzienlijk’ en is de afwatering en veiligheid ‘zo goed mogelijk’ geregeld.

Voor Jacobsen voelde het alsof de wethouder wél wilde erkennen dat er fouten waren gemaakt, maar dat hij daar later niet meer voor durfde te gaan staan. Hij noemt de gang van zaken ‘onbegrijpelijk’, is daar diep teleurgesteld over en vindt de manier van handelen van Breunesse ‘niet GroenLinks, maar GroenSlinks.’

Gevolgen

Jacobsen is bang dat de ellende in de buurt nog lang niet voorbij is. Veel huizen hier zijn meer dan honderd jaar oud en staan op houten palen. Als die steeds nat blijven, gaan ze uiteindelijk rotten of verzakken en dan heb je pas echt een probleem. ‘Ik kan je op een presenteerblaadje geven dat dit helemaal fout gaat,’ zegt hij. Wat hem het meest steekt, zijn alle beloften die zijn gedaan maar nooit zijn nagekomen.

Zo werd gezegd dat het groen in zijn straat gewoon terug zou komen, inclusief de laurierstruiken uit het plantsoen. Maar wat er nu ligt, is een kale vlakte met onkruid.

Voor Jacobsen is dat tekenend: de buurt krijgt mooie woorden, maar blijft zitten met de gevolgen. Hij hoopt dat de gemeente de rug recht, haar fouten erkent en alsnog doet wat ze heeft beloofd, voordat het echt misgaat.

We hebben vragen neergelegd bij de woordvoering van wethouder Breunesse en komen in een apart stuk terug op de reactie van de gemeente.

Door Nick Boeske. Op basis van info van Hans Leeuwenkamp en Appie Jacobsen, en ingeziene brieven van Zaanstad aan Jacobsen. Foto’s van De Orkaan en Jacobsen.