Papiermolen De Schoolmeester in Westzaan is door de Rijksdienst voor het Culturele Erfgoed (RCE) opgenomen in de lijst van bijzondere interieurensembles: monumenten waarbij het gebouw en de inrichting een geheel vormen.

Van dat soort monumenten zijn er maar 72 in Nederland. In de Zaanstreek is de Schoolmeester de enige op de interieur-kaart.

De Schoolmeester is de laatste windpapiermolen ter wereld waar nu ook nog papier wordt gemaakt. De molen maakt vanaf 1692 onafgebroken papier, het zogenaamde Zaansch Bord dat veel wordt gebruikt door boekbinders en kunstenaars.

Een belangrijk onderdeel van het interieur is de zogenaamde maalbak of Hollander, een belangrijke Nederlandse innovatie die de papierindustrie in de Gouden Eeuw maakte tot de beste van de wereld.

In 2018 is De Schoolmeester nog steeds in bedrijf en maakt nog steeds Zaansch Bord (onder, foto Geke vd Kamp, die eerder op De Orkaan uitlegde hoe er papier van je oude spijkerbroek gemaakt kan worden).

De molen heeft een authentiek interieur dat laat zien hoe al eeuwenlang door middel van de wind papier wordt geproduceerd. In 1977 kwam de molen in bezit van Vereniging de Zaansche Molen.

De website van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed heeft beeldmateriaal en achtergrondverhalen over de Schoolmeester.

De molen is te bezoeken op iedere werkdag van 10.00 – 16.00 uur, iedere tweede zaterdag van de maand 10.00 – 16.00 uur (april-september) en op afspraak.