Afgelopen zomer, van 21 tot 29 juli lag al het treinverkeer op de 11 kilometer spoor tussen Zaandam en Uitgeest (dit stuk Zaanlijn bestaat dit jaar 150 jaar!) plat.
Er werd dag en nacht gewerkt aan een berenklus, waarbij 36.000 nieuwe betonnen bielzen (dwarsliggers) vervangen werden, 74 werktreinen betrokken waren, en 45.000 ton ballast aan- en afgevoerd moest worden.
Hoeveel kraagbouten daarbij gebruikt werden, vertelt het verhaal niet*, maar het waren er veel… Heel veel. Helaas vernamen wij dat het niet de juiste bouten waren. En dat het een enorme klus is, om alles te vervangen voor de voorgeschreven exemplaren. Wij vroegen de woordvoerder van ProRail of dat klopt en, ja:
‘De door ProRail gecontracteerde aannemer heeft kraagbouten gebruikt die niet voldoen aan de ProRail voorschriften zoals voorgeschreven in het contract. Wij, hebben de aannemer hierop aangesproken om deze te vervangen.’
Wat is er mis met de aangebrachte kraagbouten?
‘Eén van de zaken die in het voorschrift staan is dat de kraagbouten verzinkt moeten zijn; een deel van de door de aannemer aangebrachte kraagbouten voldoen hier niet aan.’
Onze bron vertelde dat het vervangen tussen 1:00 uur en 5:00 uur moet plaatsvinden, en twee jaar zou kunnen duren. Een mega-strop dus! De ‘twee jaar’ lijkt mee te vallen volgens ProRail, en de strop ligt bij de (niet genoemde) aannemer:
‘De betreffende kraagbouten worden als het goed is dit jaar in reeds beschikbare buitendienststellingen vervangen op kosten van de aannemer.’
De foto boven komt uit een folder van ProRail. De foto’s onder het filmpje zijn van Michel Schermer van Facebookgroep Wormerveer.
In juli maakten we onderstaand filmpje van het werk aan het spoor:
Even voor jouw idee, de komende tijd (een jaar, of volgens bron jaren), ziet het werk aan het spoor er in de nacht zo uit:
Om een beeld te geven van de hoeveelheid kraagbouten die erin/eruit moeten worden gejast:
En de mankracht:
*Wij stelden de vraag nèt voor het weekend.
Ik zou zeggen, vraag de specificatie op om te zien of het echt slechter, vergelijkbaar of beter materiaal is wat men heeft gebruikt. Er zijn namelijk nogal wat uitvoeringen van.
De gebruikte bouten zijn in ieder geval niet beter anders zouden ze niet vervangen moeten worden. Bij dit soort werken omschrijft de opdrachtgever exact welke materialen er gebruikt moeten worden. Er zijn onbehandelde stalen bouten en moeren verkrijgbaar maar ook gegalvaniseerde, thermisch verzinkte en roestvrijstalen. De meest gangbare bouten, moeren en ringen voor het gebruik in de buitenlucht ( tbv de montage van bijvoorbeeld vangrails, bruggen, beschoeiingen etc) zijn thermisch verzinkt. Deze bouten en moeren worden niet voor niets behandeld, het is namelijk bedoeld om roestvorming tegen te gaan. Het plaatwerk van iedere moderne auto wordt tegenwoordig eerst in een zinkbad gedompeld.
Wie kan 1 voorbeeld geven dat Prorail een prima draaiende organisatie is?
ProRail moet de hand in eigen boezem steken. Was er tijdens de uitvoering van het werk dan helemaal geen directievoerder ter plaatse die toezicht hield op het werk? Die had in kunnen grijpen en het werk stil kunnen leggen als blijkt dat er niet volgens het bestek gewerkt wordt.
Blijft nog de vraag of, tot alle bouten vervangen zijn, of er mogelijk ongelukken kunnen gebeuren.
Volgens mij zit het gevaar meer op de lange termijn, slijtage en roestvorming enz. Dus nee, lijkt me niet dat er nu een verhoogd risico is, dat zou pas jaren later zijn.
Mooi woord, "kraagbout-fout"
Er zijn m.i.twee mogelijkheden dat er verkeerde bouten zijn gebruikt. 1) de al door Egbert uitgewerkte (on)mogelijkheid van goedkoper materiaal. 2) het niet controleren van ingekochte goederen. Beide opties komen vaak voort uit bezuiniging
Als ik de foto`s bekijk dan zie ik 4 bouten per biels. Als er 36000 bielzen zijn vervangen dan zijn dat dus minimaal 144000 bouten. Het verschil tussen een verzinkte en een normale kraagbout is ongeveer € 0,25 / st. dus de "winst" voor de aannemer zou dus ongeveer € 36.000 zijn. Aannemers die voor Prorail mogen werken zijn allemaal gecertificeerde bedrijven en geen enkel bedrijf neemt bewust het risico om € 36000,- te besparen op de bouten met de kans dat die kunnen doorroesten waardoor er in het ergste geval een trein kan ontsporen.
Beginnen jullie nu ook al? Men vervangt iets DOOR iets anders, niet VOOR. Wat is Nederlands toch een moeilijke taal.....
Wat een bananenrepubliek.... Neem aan dat Pro Rail wel iets meer gaat ondernemen dan slechts het aanspreken van de aannemer. Vraag is natuurlijk of de aannemer dit doelbewust heeft gedaan om zijn eigen vakantie te financieren?