Feyenoord kan zondag voor de elfde keer sinds de invoering van het betaald voetbal kampioen van Nederland worden. Mij staat vooral het derde kampioenschap bij, in 1965. Een klein lesje voetbalhistorie, met een hoofdrol voor twee Zaankanters. En een rare scheidsrechter.

Door Martin Rep

Kon je Leo Horn eigenlijk wel serieus nemen als topscheidsrechter? Hij floot historische wedstrijden, zoals in 1953 Engeland – Hongarije in het Wembley-stadion, toen het Hongaarse ‘Gouden Team’, met Ferenc Puskas, voor het eerst sinds dertig jaar de Engelsen een thuisnederlaag bezorgde, en de Europacupfinale in 1962, toen Benfica, met Eusebio, in het Olympisch Stadion in Amsterdam een tijdelijk einde maakte aan het tijdperk-Real Madrid.

Leo Horn floot in 1958 de beslissingswedstrijd om het Nederlands kampioenschap tussen Sportclub Enschede (tegenwoordig FC Twente, voor de jonge lezertjes) en DOS (tegenwoordig FC Utrecht). Na afloop deed hij mee aan het kampioensfeest van DOS, inclusief de rijtoer door Utrecht. En op 25 april 1965 gaf hij op een wel heel speciale manier het eindsignaal van de wedstrijd Feyenoord – GVAV (tegenwoordig FC Groningen) in de bomvolle Kuip in Rotterdam. In plaats van drie korte stoten op zijn scheidsrechtersfluit stak hij een rotje af. Dat ‘eindsignaal’ maakte een einde aan de wedstrijd. Die eindigde in 1-1, en dat betekende dat Feyenoord één wedstrijd voor het einde van de competitie onbereikbaar was geworden voor de nummer 2, DWS/Amsterdam, en kampioen van Nederland was geworden. Feyenoord, en Rotterdam, konden feest gaan vieren, en deden dat ook. 

Twee Zaankanters speelden een belangrijke rol bij dit kampioenschap van Feyenoord. Ze waren al heel lang maatjes. Op de lagere school stonden ze met hun schoolteams tegenover elkaar. Piet Kruiver zat op school in zijn woonplaats Koog aan de Zaan, Henk Groot woonde in Zaandijk en was de uitblinker in het team van zijn school. Volgens Piet Kruiver won zijn team die wedstrijd. Een of twee jaar later stonden ze opnieuw tegenover elkaar: Piet in het elftal van de Handelsdagschool Zaandam, Henk in het elftal van de ULO Zaandijk, en opnieuw was Piet Kruiver de sterkste in de finale. Het stond hun vriendschap niet in de weg.

Kruiver speelde zich in de kijker bij KFC en werd in 1957 verkocht aan PSV. Henk Groot stapte van VV Zaandijk over naar Stormvogels (tegenwoordig Telstar), net als zijn broer Cees, en later gingen de broertjes samen naar Ajax. Na één seizoen in Italië ging Kruiver spelen bij Feyenoord. Hij haalde zijn oude maatje over ook bij de Rotterdamse club te komen spelen, en Henk Groot, die wel wat meer wilde verdienen, had daar wel oren naar.

De Zaanse samenwerking werd een succes. Groot scoorde regelmatig, net als zijn voormalige Koogse vriendje. Een maand later pakte Feyenoord ook nog de KNVB-beker, door de finale tegen NAC te winnen. 

Dat zou de laatste wedstrijd van Henk Groot voor Feyenoord worden. Ajax had dat seizoen zijn slechtste resultaat ooit bereikt, de Amsterdammers eindigden op de dertiende plaats, in de eredivisie van zestien clubs. Oud-speler Rinus Michels werd als nieuwe trainer aangesteld. Dat wilde hij wel, als Henk Groot terugkwam bij Ajax. Aldus geschiedde.

Piet en Henk bleven maatjes. Ze hielden alle twee van vissen. Na hun beider voetbalpensioen kwam Henk zijn Koogse vriend vaak ophalen en dan reden ze samen naar een van hun geliefde visplekjes.

Bij het feestje dat Feyenoord aanstaande zondag hoopt te vieren bij het behalen van de negende titel zullen beide Zaankanters niet aanwezig zijn. Henk Groot overleed vorig jaar, Piet Kruiver al in 1989. Leo Horn zal er ook niet bij zijn, hij overleed in 1995. Met dit kleine stukje wil ik hen toch nog eenmaal in de herinnering terugroepen.

Liever luisteren?

Foto boven: Het kampioenselftal van Feyenoord in 1965. Staand: Veldhoen, Libregts, Pieters Graafland, Haak, Romeyn, Kraay; gehurkt: Bergholtz, Groot, Kruiver, Venneker en Bouwmeester. 

Martin Rep schrijft de biografie van Piet Kruiver, die volgend jaar verschijnt bij Uitgeverij Oevers.

Leo Horn, getekend door Dik Bruynesteyn