Met tegenzin sleep ik me van de bank. De halve dag heb ik met mijn kinderen voor de tv gezeten om niks van het Omtzigtdebat te missen, maar de plicht roept. 

‘Ik weet niet wat ze zingen, volgens mij zijn ze tegen corona.’ ‘Misschien iets met The Passion, ik kon het niet verstaan.’ Net na 21:30 uur werd ik door verschillende mensen geappt en gebeld. Er gebeurt iets in mijn dorp. En ik zou erop af moeten als Orkaner. 

Zo’n twintig mensen lopen met fakkels over straat te joelen, en dorpsgenoot Owen de Dood weet te ontcijferen dat er ‘Liefde, vrijheid, geen dictatuur’ geroepen wordt. 

Terwijl ik mijn schoenen aantrek en de veters strik, hoor ik ex-verkenner Ollongren voor de twintigste keer spinnen dat ze zich alleen kan voorstellen dat ze met Mark Rutte over Pieter Omtzigt heeft gesproken in de context van de positie van ‘Stabiliteit van de CDA’, en ik weet dat Rutte het zal overleven. 

‘Geen dictatuur’ roepen de dappere vrijheidsstrijders in ons dorp, terwijl ze ons democratische proces aan zich voorbij laten gaan. 

Het is logisch dat mensen zich machteloos voelen in deze onzekere tijden. En langs de lijn lijkt alles scherper. Je zou er zomaar van het padje van raken, en ook in mijn omgeving gebeurt dat bij een enkeling. Mijn ervaring is dat het bestoken met feiten hen verder vervreemdt, want ze hebben eigen feiten. Daarbij vinden ze in elkaar de sociale samenhang van gelijkgestemden waar ze zo naar snakken. Binnen de groep kunnen mensen die in het dagelijks leven geen deuk in een pakje boter slaan zich ontwikkelen tot ‘krachtige’ leiders die zichzelf steeds meer gezien voelen. Dat geeft zuurstof. Gek genoeg zingen daarbij liefhebbers van Baudet met zijn fascistische geleuter het hardst over liefde en geen dictatuur. 

Meegaan met de maatregelen van de overheid is minderwaardig. Dat betekent dat je bij de anderen hoort, ‘de deugmenschen’. En deugen is slecht. 

Ik trek mijn schoenen weer uit, want ook in een democratie zijn grenzen aan wie je serieus moet nemen. ‘Geen dictatuur?’ Weten ze waar ze het over hebben? 

In de Facebookgroep Oostzaan in Beeld wordt praktisch gereageerd: ‘Als ze maar voor 22.00 uur binnen zijn whaha’ en ‘Ze kunnen mijn hond huren mogen ze ook gewoon naar buiten’. Ook wordt er geklaagd dat de boodschap niet duidelijk is: ‘Zag ze lopen beetje Feyenoord liedjes draaien man man man’ en ‘Ze hadden het over ‘Dikke Tuur’. 

Gedurende de nacht blijkt dat Rutte er inderdaad vanaf komt met een scheur in z’n broek: een motie van afkeuring. 

Het is dan misschien een kut-democratie. Het is wel onze democratie, en die koester ik. 

De foto boven werd gemaakt door Owen de Dood.