‘Het is goed te zien dat wij vooral positieve reacties krijgen op deze actie. Zelfs mensen die gefouilleerd worden, weten onze inzet te waarderen,’ schrijft de politie op haar website.

Gisteren fouilleerden ze preventief op diverse plekken in het centrum van Zaandam.

Hoewel we een vrolijke dame filmden die er geen moeite mee leek te hebben, signaleerden we vooral mensen die overdonderd werden, zich schaamden, niet gefilmd wilden worden (‘Ik sta voor de klas, straks zien mijn kinderen hun juf zo in beeld’), en werden gedwongen mee te werken (‘Wat als ik weiger?’ ‘Dan beveel ik het.’).

Vanmiddag ontvingen wij een mail die Zaandammer Menno Krijger stuurde aan onze burgemeester. Ook bij Krijger gingen de handen niet direct op elkaar toen hij op De Orkaan las en zag wat er in zijn stad sinds 20 december van het vorige jaar geoorloofd is. Wij plaatsen zijn mail (en de reacties die daarop komen) vanuit de raad 1:1

Geachte heer Hamming, beste Jan,

Geschokt was ik toen ik het bericht in de Orkaan las dat bezoekers na een bijeenkomst in de Bullekerk in een fuik liepen van de politie om preventief te worden gefouilleerd.

Ik weet van het bestaan van deze (tijdelijke) verordening in het centrum van Zaandam (waar ik woon).

Maar “dit kan niet waar zijn” dacht ik toen ik las over deze actie. Ik stelde mij voor dat ik samen met mijn vrouw in die fuik zou komen en dat ik gevraagd zou worden door een agent om mij te fouilleren. Dat zou ik niet trekken denk ik, en ik ben niet zo moeilijk……

Dit zijn maatregelen die horen bij een politiestaat. Ik heb meer dan de halve wereld voor mijn werk bereisd en ben veel in onveilige landen geweest zoals Papua New Guinea, Congo DRC, Mauretanie etc. Landen waar het onveilig is, waar mensen onderdrukt worden en overheden met hen kunnen doen wat ze willen, zoals preventief fouilleren. En dus het recht op privacy continue geschonden wordt.

In zo’n land wil ik niet leven, ik ben iedere dag weer blij dat ik in Nederland ben geboren en er mag wonen en werken.

Ik snap dat we criminaliteit moeten bevechten en bestrijden, maar niet tegen iedere prijs. En deze maatregel gaat te ver, deze prijs wil ik niet betalen.

Ik hoop van harte dat deze maatregel zal worden teruggedraaid en dat we andere manieren van criminaliteitsbestrijding zullen inzetten die niet deze schending van privacy behelzen.

Met vriendelijke groet,

Menno Krijger

_____________________________

De eerste reactie kwam van Juliette Rot, Fractievoorzitter Democratisch Zaanstad:

Geachte heer Krijger,

Hartelijk dank voor uw e-mail. Wij begrijpen uw boodschap en de zorgen die u daarbij uitspreekt. Wij denken echter dat er geen enkele politicus in Zaanstad is die blij is met de maatregel preventief fouilleren.
Het is echter noodzakelijk gebleken, door diverse schiet-incidenten en ernstige verstoringen van de openbare orde in het centrum van Zaandam en Poelenburg.
Wapens horen niet thuis in Zaanstad en om deze reden achten wij de inzet van deze tijdelijke maatregel zeer verdedigbaar en verdient de maatregel absoluut niet het predikaat ‘behorende bij een politiestaat’. Er is een uitgebreide motivering nodig om de maatregel aan te vragen en toe te mogen passen. Ons inziens voldoende waarborging.
U spreekt de wens uit dat deze maatregel wordt teruggedraaid wegens ‘schending van privacy’. Aan welke alternatieve maatregel denkt u waarmee eenzelfde resultaat geboekt kan worden als de inzet van de huidige maatregel?

Met vriendelijke groet,

Juliëtte Esmée Rot
Fractievoorzitter Democratisch Zaanstad
_________________________________

Daarna mailde Marianne de Boer, Fractievoorzitter VVD Zaanstad:

Beste heer Krijger,

U richt uw mail aan onze burgemeester, maar ik voel als raadslid toch de behoefte te reageren.

Helaas blijkt dat preventief fouilleren noodzakelijk is. De eerste twee acties hebben flinke aantallen drugs en wapens opgeleverd. Daarnaast vindt in Zaanstad het ene schiet incident na het andere plaats en is er zelfs een moordaanslag geweest. Hoeveel gekker moet het nog worden? Preventief fouilleren is bewezen effectief om criminaliteit tegen te gaan en daarmee een van de acties die worden ingezet om Zaanstad veiliger te maken, zodat u met uw vrouw ook in de toekomst veilig over straat kan blijven lopen.

Preventief fouilleren is een prijs, zoals u zegt niet te willen betalen. Het is natuurlijk vervelend dat de goeden onder de kwaden moeten lijden, maar een politiestaat is het geenszins. Even ter vergelijking. In Amsterdam is de pakkans van crimineler 1 op 5, in Zaanstad vele maken lager. We zullen dus alle tanden bij moeten zetten om Zaanstad een mooie, veilige stad te laten zijn.

We horen van veel mensen dat ze het niet erg vinden om te worden gefouilleerd, als blijkt dat er zoveel mensen bij zitten die drugs, een geweer of een mes bij zich hebben. Waar waren de mensen met dit mes of pistool naar toe op weg? Als met dit fouilleren ook maar 1 incident is weten te voorkomen, dan is dat dubbel en dwars de prijs toch waard?

Met vriendelijke groet,

Marianne de Boer

Fractievoorzitter VVD Zaanstad

____________________________

Toen kwam de reactie van Şebnem Pancar, Fractievoorzitter DENK Zaanstad:

Beste heer Krijger,

Een prachtig mail waarin duidelijk wordt dat preventief fouilleren te ver gaat. Bedankt voor uw mail! En wij zullen zeker hier achteraan gaan.

Met vriendelijke groet,

Şebnem Pancar

Fractievoorzitter DENK Zaanstad

______________________________
Update 20:10 uur. Rond etenstijd kwam er een reactie van Roland van Braam, gemeenteraadslid van de SP binnen:
Geachte heer Hamming,
U beschrijft precies het gevoel waar de SP, GroenLinks en DENK eerder hun zorgen over hebben geuit. Het is een maatregel uit machteloosheid en heeft nauwelijks effect op illegaal vuurwapenbezit.
Het enige effect dat het heeft, dat ze zorgen voor spanningen in de buurt en een onveilig gevoel. Het is schijnveiligheid en kost heel veel manuren deze acties van de politie. Capaciteit die tenkoste gaat van andere wijken.
Met vriendelijke groet,
Roland van Braam
Gemeenteraadslid SP
___________________________
En zojuist reageerde ook de POV in de persoon van Jaap Keijser:
Beste heer Krijger,

Ook de Partij voor Ouderen en Veiligheid wil u bedanken voor u mail.
Wij zijn het met u eens dat ten alle tijden gefouilleerd kunnen worden voor veel mensen een onbehagelijk gevoel geeft.
Toch zijn wij van mening dat dit een onvermijdelijke verordening is en kunnen wij ons dan ook aansluiten bij de woorden van mevr de Boer Doeves van de VVD.
Ook wij vinden dat als er door deze verordening ook maar één wapen gevonden word het het ongemak waard is.
Van preventief fouilleren gaat zoals de naam al doet vermoeden een preventieve werking uit.
Als er al iemand de behoefte zou hebben een wapen in zijn zak te steken voor hij de straat op gaat, zal het risico dat hij gefouilleerd word hem waarschijnlijk (hopelijk)anders doen besluiten.
Dat het burgers een veilig gevoel zal geven is volgens ons niet de intentie van deze verordening.
Wel is de intentie dat wij mensen met kwade bedoelingen een halt toe kunnen roepen of preventief op andere gedachten te kunnen brengen.
En dat maakt Zaanstad dan toch weer een stukje veiliger.

Met vriendelijke groet
Jaap Keijser Partij voor Ouderen en Veiligheid

____________________________

Een een mail van ROSA’s fractielid Krista van Dalen:

Beste Heer Krijger,

Allereerst hartelijk dank voor het delen van uw zorgen over inbreuk op de privacy van Zaankanters! Ook ROSA deelt deze zorgen. Recentelijk hebben wij hier een stuk over geschreven: ROSA over het Creëren van Kansen.
Wij hopen verder dat een maatregel als deze uw plezierige avond uit niet in de weg zal staan.

 

Met vriendelijke groet,

Krista van Dalen
fractielid Zaanse politieke partij ROSA
_______________________________

En PVV fractievoorzitter Peter van Haasen doet een duit in het zakje:

 

Beste heer Krijger,

Bedankt voor uw email over het preventief fouilleren. Ik begrijp dat U het niet prettig vind als u in zo’n fuik loopt. Vorige week werd ik ook staande gehouden met mijn auto in een fuik van de politie. Dit soort dingen zijn nooit prettig, maar helaas wel nodig.

Er is een groeiend gevoel van onveiligheid in de samenleving, door dit gevoel krijg je een soort sneeuwbal effect. Dit is natuurlijk onwenselijk, maar als de jeugd  zich gaat bewapenen omdat de rest dat ook doet is het eind zoek. Om de schijn van etnisch profileren tegen te gaan kan met niet de één wel en de ander niet fouilleren. Bij een fuik voor automobilisten wordt ook een vast patroon aangehouden, om elk gevoel van discriminatie weg te nemen. Deze proef duurt een half jaar en zal daarna geëvalueerd worden. Tot mijn grote spijt moet ik u mededelen dat de drie acties die de politie nu heeft uitgevoerd succesvol waren.

Als je de oogst aan wapens en drugs succesvol mag noemen, wij hadden liever gezien dat er niets was gevonden. Dan had het veiligheidsgevoel onder de bevolking kunnen herstellen. Het is jammer dat het nodig is , maar het is helaas niet anders.

Maar ik wil U bedanken voor uw bezorgdheid,

met vriendelijk groeten,

Peter van Haasen – fractievoorzitter PVV Zaanstad

________________________________

En ook kwam de reactie van Hildr Vogelesang, raadslid van GroenLinks Zaanstad binnen:

Beste meneer Krijger,

Bedankt voor uw e-mail. Fijn dat u de tijd heeft genomen om ons hierover te mailen.
Wij zijn het met u eens dat het besluit tot preventief fouilleren een té vergaande maatregel is, die de rechten van de inwoners onevenredig schendt.
Wij vinden het jammer dat de burgemeester dit besluit heeft genomen zonder voorafgaande discussie hierover met de gemeenteraad.
Zoals u ziet zijn helaas veel partijen het eens met de burgemeester: zij stellen dat deze maatregel nodig is in Zaanstad. Wij denken dat preventief fouilleren vooral veel onrust oplevert en zien er de noodzaak niet van in.
Wij zullen blijven opkomen voor de rechten van inwoners. Wij verzekeren hun veiligheid liever op andere wijze (bijvoorbeeld door in te zetten op échte preventie).
Mocht u over dit onderwerp verder willen praten dan nodigen wij u graag uit voor een kop koffie.
Namens GroenLinks,
Hildr Vogelesang
Raadslid GroenLinks Zaanstad
_______________________________
Gisteravond laat stuurde Eylem Koseoglu van de PvdA Zaanstad een mail:

Beste heer Krijger,

Bedankt voor uw e-mail.

Ik begrijp uw punt en zorg. In een land als Nederland zou dit  niet nodig moeten zijn. Het is een zware en ongewenste maatregel, maar helaas wel noodzakelijk.

De aanleiding voor het preventief fouilleren is de toename van het aantal incidenten waarbij een wapen is gebruikt. Vergeleken met vorig jaar is het dertig procent meer. Het aantal incidenten met wapens is hoog en het begint steeds normaler te worden om gewapend de straat op te gaan.

Het fouilleren wordt niet naar willekeur ingeroosterd. Hiervoor is toestemming van de officier van justitie noodzakelijk. Voor fouilleren is altijd een bepaalde verdenking vereist. Ik wil benadrukken dat het een tijdelijke maatregel is.

Dit besluit is in werking getreden op 20 december 2018 en is van kracht tot en met 20 juni 2019. Na een half jaar zullen  de resultaten worden geëvalueerd en bekeken of een verlenging nodig is. Ik hoop net als u van harte dat deze maatregel niet meer noodzakelijk is. Echter, dit is geheel afhankelijk van de evaluatie en de uitkomsten. De raad wordt actief betrokken door de burgemeester. De burgemeester heeft goed zicht op de zaak en ervaring met deze vormen van criminaliteit. We zullen dit op de voet volgen en effect van deze maatregel goed bekijken.

Met vriendelijke groet,

Eylem Koseoglu

PvdA Zaanstad

_____________________

Vanmorgen (zaterdag 16 februari) mailde Melchior Mattens namens de fractie Partij voor de Dieren Zaanstad:

Beste heer Krijger,

Ook namens de Partij voor de Dieren Zaanstad hartelijk dank voor uw mail.
Samen met andere partijen waren wij ook zeer verbaasd dat een dergelijk vergaande maatregel voor een aanzienlijke periode is afgekondigd. Wij denken dat de aanpak van wapenbezit moet liggen op school en niet – zoals nu is besloten – in preventief fouilleren. Jongeren met een wapen op zak zijn helaas vaak betrokken bij andere criminele activiteiten, met in het bijzonder de drugshandel. Hier rollen in Zaanstad veel te veel jongeren in doordat ze op én rond schoolpleinen in aanraking komen dealers, een zwakke thuissituatie hebben of onvoldoende ondersteuning krijgen op school. Dit beeld is door de politie al meermaals aan de raad bevestigd en daarbij komt dat er veel te weinig capaciteit is om jongeren met serieuze problemen fatsoenlijk te kunnen opvangen. Te veel jongeren zijn daarom kwetsbaar en belanden in de criminaliteit. Daar ligt de wortel van het probleem en preventief fouilleren is alleen dweilen met de kraan open. Mogelijk dat op de korte termijn enkele incidenten worden voorkomen, maar een lange termijnoplossing is het niet. Bovendien leidt deze vorm van symptoombestrijding tot een ongehoorde privacyschending en juist een verhoogd gevoel van onveiligheid. Zo is het een bekend psychologisch effect dat mensen zich juist onveiliger gaan voelen wanneer ze vaker geconfronteerd worden met veiligheidsmaatregelen. De maatregel werkt ook daarom averechts. Wij vinden dat het college van B&W snel aan het werk moet om jongeren op en rond scholen minder kwetsbaar te maken en voor meer noodopvang voor “probleemjongeren” te zorgen. Dat is werkelijke preventie. Wij zullen ons daar dan ook hard voor maken.

Daarnaast zijn wij zeer verwonderd dat een meerderheid van de raad blijkbaar vindt dat het toelaatbaar is om inbreuk te plegen op de intiemste delen van de levenssfeer indien dit tenminste één incident voorkomt. Daarbij willen we niet afdoen aan de ernst van de incidenten die reeds plaatsvonden, maar zo redenerend zouden we ook beter al het internetverkeer aftappen en censureren én – voor zover dat niet al het geval is – overal camera’s kunnen ophangen om elke “crimineel” van deur tot deur te kunnen volgen. Daarmee kan je inderdaad criminaliteit bestrijden, maar het veiligheidsgevoel neemt er vaak eerder door af dan toe. Voor degenen die het veiligheidssysteem van landen als Singapore kennen, I rest my case.

Namens de fractie Partij voor de Dieren Zaanstad,
Melchior Mattens

______________________________

Als er meer reacties binnenkomen, dan vullen wij dit stuk aan (de reacties plaatsen we 1:1. Dit betekent dat eventuele schrijffouten voor één keer ons niet te verwijten zijn).