Maison Essence, de Zaandamse fabriek van Polak & Schwarz, krijgt in de oorlog snel te maken met de beperkende maatregelen van het naziregime. In de opmaat naar het vernietigingsproces begint de ‘arisering’ van bedrijven. Joodse eigenaren worden gedwongen hun bedrijven af te staan, Joodse werknemers worden ontslagen.

Vooruitlopend op dit proces stelt de familie Schwarz een niet-Joodse directeur aan: Cook Brummer. Brummer loodst het bedrijf door de oorlog en weet talrijke medewerkers uit de handen van de Duitsers te redden. Op het monument staan de namen van 22 medewerkers, waarvan vier gepensioneerden en vier familieleden van de oprichters die in Duitse concentratiekampen zijn vermoord of omkwamen door uitputting.

Vandaag is De Orkaan een plek voor de achtentwintig oorlogsmonumenten die de Zaanstreek ‘rijk’ is.

Met Monumenten Spreken maakten we tussen 2011 en 2015 minidocumentaires om de verhalen achter de steen zichtbaar te maken.