“De Peperstraat is een draak en die willen we dus eigenlijk helemaal slopen. Er komt een ontwikkelaar (of een gebouweigenaar) bij me en die zei ‘we willen het renoveren’. Ik zei ‘beste ontwikkelaar, we kennen elkaar goed uit andere projecten, we gaan helemaal niet renoveren, we gaan slopen’, en (héhéhé) ze zijn nu aan het rekenen.”
Aan het woord is Sjoerd Soeters tijdens het Zaanstad Beraad van 28 maart 2019. De supervisor van Inverdan en het MAAK.OOST-gebied in Zaandam laat er geen misverstanden over bestaan: de ontwikkelaar/eigenaar Accres/Breevast wil renoveren, maar hij denkt daar anders over: “we gaan slopen”.
Wie ‘we’ is, blijft ongenoemd, maar Soeters gaat hier op de stoel van de ontwikkelaar en de gemeenteraad tegelijkertijd zitten. Niet zij beslissen maar hij. En zo geschiedt. De ontwikkelaar weet dat in het centrum van Zaandam geen steen op een andere gemetseld wordt zonder zegen van Soeters en rekent uit dat renovatie en nieuwbouw evenveel kost (maar dat nieuwbouw meer huizen oplevert en ook voor de ontwikkelaar lucratiever is).
Supervisor
Als Soeters zijn sloopplannen openbaart, is hij ‘supervisor’ van het gebied MAAK.Centrum en maakt in opdracht van Zaanstad een analyse en het perspectief voor Centrum-Oost, “voor deze opdracht heeft zijn bureau een separate opdracht gekregen” aldus de woordvoerder van wethouder Krieger. Niet Soeters de Inverdan-supervisor krijgt die opdracht, maar Soeters’ bureau PPHP gaat begin 2017 aan de slag.
Tot eind 2020 blijft Soeters supervisor van het centrumgebied Zaandam.
In de tussentijd duikt Soeters ook op bij presentaties van ontwikkelaar Accres, bijvoorbeeld op 18 september 2019 als hij tijdens een inloopbijeenkomst met bewoners samen met zijn collega Suzanne Witteman een presentatie over de plannen geeft. In die presentatie is te zien dat de bestaande bebouwing is verdwenen en heeft plaatsgemaakt voor nieuwbouw, inclusief woontorens aan beide kanten van de Peperstraat.
Op het kaartje worden die gebieden aangegeven als ‘potentiële ontwikkellocaties’. In de eerste vier gebouwen (gerekend vanaf de Beatrixbrug en zonder de Beatrixflat, blok 2, 3, 7 en 8) zijn al 220 appartementen ingetekend. De locatie van sociale woningbouw, grondgebonden woningen, winkels en horeca is ook al bekend. Soeters wordt door Accres niet geïntroduceerd als vertegenwoordiger van Zaanstad maar als architect van PPHP die de plannen van Accres toelicht. Deze presentatie is grotendeels gelijk aan die van het Zaanstad Beraad van 28 maart 2019.
PPHP
Een tweede optreden op 30 januari 2020 valt in het water: “de presentatie van stedenbouwkundig architect Sjoerd Soeters is komen te vervallen (…). Het was een avond waar de emoties bij de huurders soms hoog opliepen.”
Soeters is dus MAAK-supervisor en treedt tegelijkertijd op als architect voor de nieuwbouw (die hij zelf heeft voorgesteld) van ontwikkelaar Accres. Volgens Zaanstad geen probleem, de woordvoerder van wethouder Krieger:
“Toen Soeters de gemeente informeerde dat hij zou stoppen als supervisor en in opdracht van Accres aan het plan voor de Peperstraat zou gaan werken (wat een onderdeel is van Centrum-Oost), heeft de gemeente Frits Palmboom, voorheen supervisor ZaanIJ en op dit moment als adviseur verbonden aan de MAAK-gebieden gevraagd om bij dit specifieke project als supervisor op te treden, zodat er sprake is van een objectieve toets en beoordeling.”
Maar wanneer werd het opstappen van Soeters bekend? Dat was in december 2019, ruim 2 maanden nadat hij openbaar optrad als Accres-architect: “De komende jaren wil ik weer zelf ontwerpen en realiseren in Zaanstad. Dit was niet te combineren met mijn rol als supervisor.’
Het lijkt erop dat Soeters daarmee al was begonnen. Aan die plannen moet maanden zijn gewerkt, ze zijn gebaseerd op de presentatie van begin dat jaar. Het lijkt erop dat de functies van Soeters als Inverdan-supervisor en als PPHP-architect in opdracht van Accres niet alleen strijdig met elkaar zijn maar elkaar ook overlappen.
Gentlemen’s agreement
In mei 2019 vroeg De Orkaan al eens naar de dubbele petten van Soeters:
“Wij vinden het niet wenselijk dat hij architect is voor projecten in het centrumgebied. We hebben dan ook een gentlemen’s agreement waarbij is afgesproken dat Sjoerd Soeters in principe niet ontwerpt voor locaties in het MAAK.centrum gebied.
Bekijk hier de passage (28 maart 2019) waarin Soeters de sloop aankondigt (met dank aan de actiegroep Tegen de Sloop Peperstraat die het fragment identificeerde). Hier het hele videoverslag.
Meer over Soeters lezen? Dat kan hier.
Beejte suggestieve journalistiek van jullie, journalisten van de Orkaan, net als in 2019, om Soeters weg te zetten als bijna een intrigant ( ja mijn woorden, maar in elk geval is jullie toon denigrerend) naar wiens pijpen de gemeente danst. De gemeente is onze raad, die eigen beslissingen neemt. Ik vind dit soort teksten ondermijnend. Misschien vind Soeters het niet mooi, en zegt dat , maar de gemeenteraad beslist toch uiteindelijk? Mag Soeters een mening hebben? Dit vind ik vreemd, ik heb altijd vertrouwen in de Orkaan en ben een fan, maar dit vind ik jammer. Over bouwen en slopen zal altijd veel discussie zijn, ook over kunst, wat architectuur ook is.
Diepe zakken die nooit gevuld raken..
de Raad moet Soeters onmiddellijk terugfluiten zodat dit magalomane plan terug gaat naar de bewoners en de tekentafel! Beatrixflat behouden door extra bouwvolume aan de oostkant vd peperstraat of elders te realiseren. Door te verwachten juridische procedures tot de hoge raad aan toe zal dit plan (net als het cultuurcluster destijds) de Gemeente in grote financiële problemen brengen.
Wat zegt Soeters nou verkeerd? Of mogen jullie die beste man gewoon niet? De peperstraat is daadwerkelijk in vervallen staat. Het is vanaf de H.Gerardstraat de poort waar je o.a. met het O.V. naar binnen gaat richting centrum. Een opknapbeurt of een likje verf gaat de boel niet staande houden. Hoe moeilijk dit ook voor criticasters te begrijpen is, ontwikkeling, innovatie en vernieuwing is de uiteindelijke oplossing voor peperstraat en omgeving.
Vooral het fijt dat hij het lachend verteld stoort mij uitermate, het lijkt Rutte wel.
Was het grootste gedeelte van de Peperstraat niet in het bezit van een crimineel, of een criminele organisatie? Of is dit al opgelost en geconfisceerd, net zoals zogenaamde drugs panden al gesloten worden en het probleem daardoor opgelost is. Wat ik mis in deze hele discussie is de zeer gewaardeerde mening van onze opper burger Jan Hamming, of is deze te druk bezig met de ondermijnende criminaliteit? Iets met fietsen op de Gedempte gracht en geen prioriteit... Wat betreft het uiterlijk van de Peperstraat, dat kan wat mij liever gisteren gesloopt worden dan vandaag en ik zou graag willen zien dat de mensen die er nu wonen kunnen terugkeren in een toekomstige situatie, tegen een redelijke huur prijs!
Soeters heeft zijn sterke positie mede te danken door de zwakte van de Gemeente Zaanstad, een bestuurlijke eb ambtelijke staf die Soeters dankt dat hij hen met Inverdan uit de modder en klei heeft getrokken. Dit gebeurt overal in NL, overal waar een overheidsapparaat een schromelijk tekort heeft aan kwaliteit, hebben sterke marktspelers een kat in het bakkie. Is dit gewoon pech? Neen want het politiek-bestuurlijke klimaat in Zaanstad is de afgelopen 20 jaar dermate kwakkelig en zwak geweest, dat roeien tegen de wind in je baan zou hebben gekost. Groepsdenken aan de top, 'wij' weten wat goed is voor de burgers. Door zwakte te verbergen achter procedures en sluwe partijen uit de vrije sector speel jezelf op safe. Je eigen hachje redden is altijd motief nr 2 in deze Gemeente Zaanstad. In VNG-NL bekend als een zwakke broeder..... Iedereen houdt zijn kaarten zo dicht mogelijk tegen zich aan, inspraak-medezeggingsschap-transparentie..... nergens voor nodig. Want 'wij' zijn de experts en u krijgt het medicijn dat 'wij' het beste achten. Het is de arrogantie van de macht die ook dit veranderingsproces aan de Peperstraat grotendeels kleurt.
ALs we het over uiterlijk van gebouwen en straten gaan hebben mag de hele stad wel tegen de vlakte. Zaanstad is namelijk een samengeraapt zooitje van gebouwen. Oud, nieuw, industrieel, blokkendozen, schuren en willekeurige meuk allemaal door elkaar, dus doe niet ineens van: we zijn zo esthetisch hoogdravend. De plastic geveltjes architectuurstijl heeft het niveau van een kleutertekening. Maar de enige rechte straat in de hele stad is ineens lelijk. Of moet een rode loper worden - naar de Dönershop en het failliete casino zeker - over lelijke gebouwen gesproken. Aan de Zaan staat trouwens een hele rits nieuwe flats met dezelfde soort architectuur als de Peperstraat, dus dan moet je die ook slopen en vervangen door plastic puntgeveltjes. Net als de Rabotoren, de voormalige H&M, de ABN op de hoek, de Rozenhof, het Zaantheater (geen gezicht al die bakstenen). De Westzijde is ook nog niet ehlemaal geplastificeerd volgens mij.
Toch mooi dat niet eigenaars zich permiteren om over het eigendom van een ander te beslissen. Als je dit niet had gewild ben je te laat , had dan samen gekocht. En hier zie je dus de spagaat van de Zaankanter, kreunen en steunen dat er te weinig betaalbare huizen zijn en aan de andere kant mag er niets om elders te bouwen. Ja schaam sociaal maar nergens wenst de Zaankanter 5000 nieuwe sociale woningen te realiseren.
Beste Orkaan, Wat ben ik hier blij mee! Dit is zeer goede onderzoeksjournalistiek, wat goed dat jullie dit boven water hebben gekregen! Dit hele dossier geeft inderdaad te denken. En wat is de rol van de gemeente in dit alles? Heeft die er belang bij om dit op deze manier te doen? Financieel belang?
Natuurlijk heeft de gemeente financieel belang er bij. De gemeente is gediend bij zoveel mogelijk (koop) woningen. Immers leveren veel kleinere woningen meer op dan een paar grote. Want per woning is er een ondergrens per woning waar de gemeente belastingen over kan innen. Dit is ook het hele ontwikkel plan van de gemeente Zaanstad. Immers staat men onder curatele en heeft men een fonds gemaakt waar men zoveel mogelijk woningen ontwikkeld. Deze leveren weer gemeentebelastingen en daarmee (als het voldoende woningen heeft ontwikkeld) spekt het de eigen kas en dus is er eigen belang.
Afgezien van die Soeters en zijn vermeende belangenverstrengelingen, en het beleid van de gemeente, die hele peperstraat is natuurlijk wel degelijk toe aan sloop en herbouw. En dan wel met sociale huur graag.
Weleens gehoord van verschil van smaak? Ik weet zeker dat de meerderheid van de Zaanse bevolking het wel opgeknapt wat Sieters doet Wat is fout aan Zaanse gevels. Waarom moet dat zonodig kitsch genoemd worden? Dit is de Zaanstreek en daar horen Zaanse gevels.
Soeters maakt meer kapot dan ons lief is! De man is totaal onbetrouwbaar en is een ramp voor onze stad met al zijn potsierlijke ontwerpen! Het is zoals Eelco het omschrijft dat je er kan en moet kunnen over discussieren maar dat gebeurd niet omdat Soeters geen tegenspraak dult. Deze despoot heeft de gemeente Zaanstad totaal in zijn macht zonder dat de gemeente het zelf in de gaten heeft.
Hoe de plannen en ontwerpen eruit zien kan je over discussiëren, de ene vindt het mooi, de ander niet, van de ene mag het moderner, een ander wil het authentieker. Daar kan en moet je over discussiëren. Dat zou overigens juist veel meer en beter moeten plaatsvinden want van participatie met de bewoners heeft Zaanstad weinig kaas gegeten. Maar dat een supervisor in opdracht van Zaanstad onze stad 'supervisied' om vervolgens ook nog een belang te hebben bij de realisatie van die ideeën, stinkt aan alle kanten.
Als de Peperstraat vervangen kan worden door Zaanse Kitsch zou dat al een enorme verbetering zijn.
Ja nou! En dan een sloot graven over de hele lengte en daar dan van die geinige Zaanse huisjes aan en dan noemen we het 'de Carry van Bruggen Sloot'!
Die Soeters maakt een karikatuur van Zaanstad. Overal overdreven "Zaanse" geveltjes die zwaar aan de botox en de fillers zijn. Laten we de bouwstijl Zaansch Kitsch noemen.
De invloed van Soeters is vele malen groter dan jullie denken, zijn architectenbureau is ook bezig met een belachelijk plan aan de Oostzijde in Zaandam, locatie Kan palen en verffabriek Touwen. Ze hebben er zelfs een website voor ingericht: kanaandezaan.nl Op de locatie waar nu nog Touwen zit, heeft hij bedacht om daar een industrieel flat neer te zetten van 13 verdiepingen hoog?, en wat doet Zaanstad : niks . Vanuit de omgeving is er heel veel weerstand tegen dit plan, en terecht want dit past totaal niet in deze wijk.
Nomen est omen...
Maar dit is toch totale belangenverstrengeling! Ditzelfde probleem zie je bij zoveel projecten in Zaanstad. Waar financieel belang en belanghebbende door een en dezelfde persoon wordt verwezenlijkt. Als je dit doet is je systeem door en door ziek maar dat is ook terug te zien in hoe keer op keer bewoners buitenspel worden gezet! Zoals jullie terecht schrijven “ maar dat nieuwbouw meer huizen oplevert en ook voor de ontwikkelaar lucratiever is”. Dat is toch het probleem dat iedere keer onder elke post wordt aangegeven. Er wordt niet ontwikkeld voor Zaandammers maar voor de zakken van ontwikkelaars en voor de goede sier van de gemeente. En de huilende derde is de Zaandammer. We moeten als Zaandammers eens stoppen met het “accepteren” van kleine prut woningen en eens eisen dat de gemeente de juiste woningen terug bouwt. We zitten hier niet om de zakken te vullen maar om mensen een fatsoenlijke woning te laten bewonen!