Na de beslissing van Maikel Kat om los van de SP door te gaan als zelfstandig raadslid telt de raad van Zaanstad 14 fracties. Bij het begin van de raadsperiode waren dat er 12.

Die 14 is volgens ons onderzoekje net geen Nederlands record. In Den Haag zitten 16 fracties in de raad, maar die gemeente heeft 45 raadsleden. In de groep met 39 raadsleden moet Zaanstad de toppositie delen met Alphen a/d Rijn waar ook 14 fracties strijden om spreektijd en aandacht.

UPDATE: Eigenlijk is ook Almelo ons de baas: ook 14 fracties maar slechts 35 raadsleden.

Eerder splitste DZ-oprichter Aart Molenaar zich af van de rest van Democratisch Zaanstad. Hij zit nu in de raad als ‘fractie Molenaar’, dat wil zeggen, hij zit er nooit, maar strijkt wel de vergoeding voor zijn afwezigheid op.

Ook aan het eind van de vorige raadsperiode kende Zaanstad 14 fracties, en ook toen was een afsplitsing binnen DZ de reden voor de groei.

Van de super-gemeenten wint Den Haag dus met 16 fracties, Eindhoven en Tilburg hebben 11 fracties, Utrecht en Rotterdam 10 en Amsterdam slechts 8.

Van 6 naar 14 fracties

Zaanstad en Alphen a/d Rijn voeren de lijst aan bij de groep van gemeentes met 39 raadsleden. Daarna volgen Almere, Hoorn en Haarlemmermeer met 13; Haarlem, Den Bosch en Dordrecht met 12; Arnhem, Groningen, Amersfoort, Breda, Ede, Zoetermeer en Apeldoorn met 11 en Purmerend, Leeuwarden, Emmen, Enschede, Maastricht, Alkmaar en Zwolle met 10. Leiden en Nijmegen hebben aan 9 fracties al hun handen vol.

Tussen 1973 en 1990 daalde het aantal fracties in Zaanstad van 8 naar 6, daarna is er een permanente groei naar 14 nu. De jaartallen zijn de jaren van verkiezingen, het aantal fracties is gerekend aan het eind van de raadsperiode.

In de afgelopen 44 jaar hebben 28 partijen meegedaan aan de verkiezingen – inclusief afsplitsingen (DZ, DZ en DZ), combinaties (PCG, RPF/GPV) en naamswijzigingen (Trots/ZIP, ZOG/ZVI). KVP, AR en CHU gingen op in CDA; PSP, CPN en PPR in GroenLinks. De (partijen tussen haakjes) zijn inmiddels verdwenen.

VVD-lijsttrekker Gerard Ram telde zelfs al 15 fracties, maar misschien weet hij iets dat wij nog niet weten…