Vanavond om 21:20 (dinsdag 20 oktober) is er op NPO2 een aflevering van Andere Tijden waarin de wapendroppings in Noordholland aan het eind van de oorlog centraal staan.
In Noord-Holland zijn er vanaf september 1944 negen droppingsvelden met codenamen als Mandrill, Sally en Laloe. Bij ruim 30 droppings wordt zeker 154 ton wapens, brandbommen, springstof en landmijnen voor het gewapend verzet in West-Friesland, de Zaanstreek en Amsterdam afgeleverd. In het programma interviews met ooggetuigen en uniek beeldmateriaal.
De belangstelling voor Wereldoorlog II neemt niet af zoals uit dit programma blijkt. Ook in de Zaanstreek wordt veel materiaal over Wereldoorlog II ontsloten.
Zo heeft het Gemeentearchief onlangs extra aandacht besteed aan het materiaal over de Tweede Wereldoorlog. Inmiddels zijn er bijna 1500 foto’s en ander beeldmateriaal over de oorlog (en de bevrijding en oorlogsmonumenten) beschikbaar gemaakt. Links boven bijvoorbeeld de Hembrug op 2 mei 1945 met vliegtuigen.
Hieronder de ULO-school aan de Hogendijk in Zaandam, na een bombardement 8 april 1944 door een Engelse bommenwerper.
Hieronder ook een foto uit 1945: het omzagen van een boom in de Wilhelminastraat voor het gemeentehuis van Zaandam, met zicht op de A.F. de Savornin Lohmanstraat. De winkel van juwelier Van Zijp op de achtergrond.
In de nacht van 20 op 21 mei 1943 slaagde de illegaliteit er in om het Gewestelijke arbeidsbureau Zaandam aan de Oostzijde in brand te steken en zo de carthotheek te vernietigen. De brandweer deed weinig moeite om de vuurhaard te blussen en werkte zo mee aan het vernietigen van de administratie.
Zelf alle foto’s zien? Ga naar de Tweede Wereldoorlog in de beeldbank van het archief. In de collectie zitten ook affiches en alle nieuwe foto’s die via Monumenten Spreken binnen zijn gekomen. Aan het eind van dit jaar moet al het materiaal ontsloten zijn.
Eén van aanwinsten is de serie foto's die gemaakt zijn bij het Ontspanningsgebouw van Albert Heijn. Aan tafels zitten Duitse soldaten en officieren van de Wehrmacht en de Luftwaffe samen met leden van de N.S.B.(Nationaal-Socialistische Beweging ), leden van de N.V.D. (Nederlandse Volksdienst) en de leden van de N.S.V. (Nationaal-Socialistische Vrouwenorganisatie) voor de zogenaamde Eénpansmaaltijd [=Eintopfessen] in het Ontspanningsgebouw van Albert Heijn. De eenpansmaaltijden (b.v. hutspot, erwtensoep) werden in Zaandam georganiseerd door de Ortskommandant, Wolniewizc (ook wel geschreven als Wolnewic). Deze bijeenkomsten waren altijd op een zondagmiddag waarbij ook vrouwen en kinderen aanwezig waren. Het doel van deze openbare bijeenkomsten was ‘bevordering van de gemeenschapszin door het samenbrengen van allen (Duitsers en Nederlanders) om één tafel, ongeacht de rangen en standen’. En het tweede doel was ‘geld inzamelen voor de Winterhulp’ door middel van een collecte en verkoop van loten. Volgens de krant Dagblad voor Noord-Holland waren deze maaltijden op 13 oktober 1942, 10 november 1942 en 18 maart 1943. Onbekend is op welke bijeenkomst deze foto is gemaakt. Wel is bekend wie er aanwezig waren op de bijeenkomsten. Dit waren: de directeur N.V.D. en Winterhulp in Noord-Holland (heer D.H. Querner), burgemeesters van Zaandam (Vitters), Oostzaan (de Bree) en Krommenie, wethouders (Out en van de Stok), kringleider van de N.S.B. Zaanstreek (G.M. Zuidervliet), plaatselijk leider Winterhulp (de heer de Vries). Er werd gezongen door het NSB zangkoor van Kring 42. De muziek werd verzorgd door de kapel van de Amsterdamsche Weerbaarheids Afdeling (W.A.) onder leiding van de heer Schoenmaker. De foto’s van deze bijeenkomsten zijn aan het eind van de oorlog aangetroffen in het pand van de Ortskommandant, Westzijde 14 te Zaandam. http://archief.zaanstad.nl/beeldbank/gallery/?q=ontspanningsgebouw&rows=45&rm=grid&fq%5Bsearch_s_collectienaam%5D%5B%5D=Tweede+Wereldoorlog