Dat de ondernemers van de Zaanse Schans niet stonden te juichen bij het voorgestelde exploitatiemodel van de gemeente Zaanstad over de Zaanse Schans was duidelijk. Nu presenteren zij een ‘hernieuwde visie op de voorliggende kwestie voor de Zaanse Schans’.
In een gezamenlijke mail stellen de ambachtspartijen en ondernemersverenigingen OVZS en OV1509 dat het plan van het college (afsluiten gebied en toegang heffen) geen structurele oplossing biedt voor de financiële problemen op de Schans. Ze doen een alternatief voorstel én willen het Zaans Museum verplaatsen naar het Hembrugterrein.
Geldkraan
De ondernemers hebben grote moeite met de manier waarop de gemeente het museumprobleem wil aanpakken: ‘er wordt alleen een geldkraan voor de Erfgoedpartijen opengezet’, stellen zij. Volgens hen schuift de gemeente het structurele exploitatietekort van het Zaans Museum door naar andere erfgoedinstellingen. Volgens de ondernemers lijkt het exploitatietekort van deze partijen dan ook grotendeels te worden veroorzaakt door het Zaans Museum.
Het Zaans Museum trekt al jaren te weinig bezoekers om zelfstandig financieel gezond te opereren. Uit onderzoek van Motivaction blijkt ook dat de grens van wat bezoekers bereid zijn te betalen vrijwel bereikt is.
Hembrugterrein
De ondernemers stellen een radicale koerswijziging voor: verplaats het Zaans Museum naar het Hembrugterrein. Volgens hen sluit het museum op zijn huidige plek niet aan bij wat toeristen zoeken: ‘een authentieke beleving van het Hollandse platteland.’ Op het Hembrugterrein zou het museum kunnen uitgroeien tot een krachtig streekmuseum, met betere culturele verbindingen en tegen lagere kosten. Bovendien zou zo’n verhuizing naar verwachting miljoenen aan toekomstig onderhoud besparen.
Op de plek die het Zaans Museum achterlaat kan een parkeergarage voor 125 auto’s komen die een miljoen per jaar aan parkeerinkomsten oplevert.
Het idee voor verplaatsing werd in 2019 overigens ook al door het museum zelf geopperd in hun visiedocument ‘Het nieuwe Zaans Museum’.
Omzetverlies
De ondernemers uiten, uitgebreid onderbouwd, forse kritiek op de voorgestelde afsluiting van de Zaanse Schans met een verplichte ticketprijs van € 17,50. Zij verwachten een omzetverlies van 52 tot 61 procent bij invoering van dit model. Volgens hen is dit plan bovendien strijdig met de oorspronkelijke visie van architect Jaap Schipper op het gebied, en leidt het tot grote financiële en juridische risico’s voor de gemeente.
Ze wijzen onder meer op het risico dat een ontheffing voor inwoners van Zaanstad en Wormerland juridisch onhoudbaar is, dat de onderbouwing van het bezoekersaantal van 1,8 miljoen onduidelijk blijft, en dat de stelling dat erfgoed verloren gaat zonder een hek om de Schans een valse voorstelling van zaken is. Alternatieve scenario’s zouden onvoldoende zijn onderzocht.
Molenlint
In plaats van volledige afsluiting presenteren de ondernemers nog een alternatief: maak alleen het molenlint vanaf de noordkant vanaf landje ‘De Haan’ tot het Molenmuseum tot een afgesloten gebied. ‘Het centrale deel van de Zaanse Schans, waar de ambachtspartijen en bewoners gevestigd zijn, blijft vrij toegankelijk.’

Ook komen ze, om een langdurige juridische strijd te voorkomen, met een compromisvoorstel dat volgens hen ‘alle partijen recht doet’. De kernpunten:
- Een gezamenlijke werkorganisatie van de Erfgoedpartijen, met gezamenlijke entree voor hun locaties;
- Gedeeltelijke afsluiting van het molenlint, terwijl het centrale woon-werkgebied openbaar blijft;
- Oprichting van een verplichte Bedrijven Investeringszone (BIZ) voor kwaliteitsverbetering;
- Een convenant met de gemeente en samenwerking op basis van gelijkwaardigheid.
De ondernemers willen hun ondernemersvrijheid behouden, maar wel bijdragen aan het behoud van het gebied. Zij benadrukken dat hun voorstel sneller uitvoerbaar is en bredere steun kan krijgen dan het huidige plan van het college.
Oproep aan raad
De ondernemers roepen de gemeenteraad op om het gevraagde principebesluit voorlopig niet te nemen. Ze willen eerst het gesprek aangaan met gemeente, erfgoedpartijen en bewoners: ‘Een duurzame oplossing is alleen mogelijk als we eruit komen mét elkaar’, stellen zij.
Door: Merel Kan / Piet Bakker met informatie van De Ambachtspartijen OVZS en OV1509 Zaanse Schans en het Orkaan-archief.
Met een bezoekersaantal van bijna 100.000 in het jaar , zie jaarverslag 2023, is geen batig saldo te halen. Dat is een enorm schip van bijleg: als je aanneemt dat iedere bezoeker gemiddeld 10 euro betaalt, kom je op een saldo van 1.000.000 euro.
Het zou beter zijn als de gemeente eerst eens terug gaat naar de tekentafel en samen met bewoners en ondernemers om de tafel gaat zitten. In beginsel is de Zaanse Schans een gebied waar gewoond en gewerkt wordt. Zo staat het in het bestemmingsplan. Zomaar even toegang vragen aan mensen die de Zaanse Schans bezoeken is in strijd met het bestemmingsplan. Tevens is de gemeente verplicht de toestroom van bezoekers in de perken te houden.
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2012-7268.html
Bovenstaande link verwijst naar een artikel in de staatscourant en handelt over het bestemmingsplan van de Zaanse Schans
Beste redactie, ik merk dat ik behoefte heb aan een beetje achtergrond. De brief is geschreven door drie partijen, lees ik in dit artikel, nl. de ambachtspartijen en ondernemersverenigingen OVZS en OV1509. Maar wie zitten daar nu in? En zijn er overlappingen in lidmaatschap? Een soort van organogram van alle spelers zou mij welkom zijn. Dan kan ik jullie berichtgeving beter duiden.
Als het Zaans museum verlies maakt op de Zaanse Schans is het elders ook kansloos.
Euro 17,50 is absurd als entree voor de Zaanse Schans zoals die nu is. Je komt dan bijna op het niveau van het Nederlands openlucht museum of het Westfries museum. Maar bij die musea hebben ze veel meer te bieden en de ervaring is geheel anders dan op de Zaanse Schans.
Het hele verdienmodel voor de ondernemers is gebaseerd op massa=kassa. Heel veel bezoekers in de winkel waar een erg klein deel wat van koopt. Dat past niet mee entree.
Ga je entree heffen, zul je de hele Schans moeten saneren. Meer kwaliteit, meer te beleven en minder ondernemers. Vraag je een museum-entreeprijs, dan moet je ook een museum-ervaring kunnen bieden.
De toeristendrukte is al overduidelijk buiten de grenzen van de schans gekomen. De Lagedijk in Zaandijk is een 2de schans aan het worden.
Dus met een cynische knipoog opper ik dan om na te denken over het afsluiten van die Lagedijk.
De toeristenstroom neemt daar alleen maar toe en men loopt zonder kijken de weg op (overal maar vooral bij het sluisje). Zo begon het een aantal jaren terug ook op het fietspad Kalverringdijk.
Ook iets om te overdenken ken, de dependance van de Schans is in de toekomst gratis.
Zal niet meteen in het eerste jaar merkbaar zijn maar, voor sommigen zal het veer een uitbreiding kunnen zijn met een toegangskaartje.
Dus, ook de vrijwilligers van het veer zijn stakeholders.
Ja dat heb ik gemerkt toen ik moest omrijden omdat het fietspad bij zaandijk was afgesloten. Op de lagedijk stond een dame gewoon midden op de weg om een foto te maken en het fietspad stond vol met mensen, was bijna niet doorheen te komen.
Doe maar liever Zaanstreek Noord. hebben wij daar in Noord ook nog wat aan in plaats van het gewicht van toerisme alleen op Zaandam te laten leunen
gewoon entree heffen en een stichting ervan maken .
entree vragen vinden toeristen niet erg en ik ook niet .
gemeente zaanstad moet het dien voor de toekomst
Dankjulliewel, ondernemers, voor jullie positieve, creatieve bijdrage aan de ontwikkeling van een nieuwe fase voor de Zaanse Schans. De voorstellen lijken mij overwegingswaardig en leiden hopelijk tot aanhouding van het huidige voorgelegde raadsvoorstel.
In het kader van spreiding van de toeristen is het geen gek idee om het Zaans Museum te verplaatsen naar het Hembrug terrein.
Een gedegen onderzoek met een kosten- baten analyse kan duidelijkheid bieden.
Pak de ‘handschoen’ op gemeentebestuur/gemeenteraad.
Alleen het molenlint afsluiten is het meest belachelijke idee wat ik ooit heb gehoord!
De molens zijn eigendom van Vereniging de Zaansche Molen dus als dar stuk Kalverringdijk zou worden afgesloten zou dat vetejenenen dat de inkomsten van de vereniging in de zakken van de gemeente en stichting de Zaanse Schans verdwijnen!
Het idee om het Zaans Museum te verplaatsen ten gunste van extra parkeerplaatsen is op zich niet verkeerd maar of er op het Hembrugterrein voldoende bezoekers komen betwijfel ik.
En zoals ik al eerder opperde, verplaats dan ook het Michael College, dan kan er een grote parkeergarage worden gebouwd voor misschien wel 1000 auto's!
ik ben bang dat niemand meer naar het Zaans Museum gaat als het niet meer naast de Schans staat. En dat is wel heel erg zonde.
Maar dat spuuglelijke gebouw vervangen en er een heel grote parkeergarage onder gooien....ik denk aan een pakhuis/ fabriek zoals De Liefde, Mercurius, Lassie, Verkade ( over het Verkade experience gesproken!)...en dan bovenin appartementen, prachtig uitzicht, beetje sociale controle...( en leuke financiering voor de rest van het project).
.
En waar gaat het Michael College dan naar toe?
De verbouwing is net afgerond.
Er zijn diverse opties, bijvoorbeeld naar de Hemmes naast het politiebureau, Wezelstraat op het terrein van de voormalige wasfabriek van Jonk , of bij de Burgerking om maar wat te noemen
Als je niet mee4 langs de molens kan fietsen, maak dan een fietspad door de polder, op de plek van Schanszichtpad, of er vlakbij.
Zaans museum verplaatsten lijkt me goed.
Ook een bord of een QR code, over de molenhistorie van de Zaanstreek.
De fabrieken, en het verplaatsen van belangrijke huizen, molens naar de Schans, omdat men dit wilde behouden.
De molens moeten draaien, anders treed erfbelasting verval op.
Particulier initiatief.
Het is wel bijzonder dat alle pijlen steeds op het Zaans Museum gericht lijken te zijn. Dit is toch het plan van meerdere erfgoedpartijen en de stichting? Volgens mij is in eerdere artikelen aangegeven dat ook de stichting geld nodig heeft voor o.a. het onderhoud van alle panden waar de ondernemers mede van profiteren. Deze zure houding lijkt haast persoonlijk?
Geen expert maar voor een museum over de geschiedenis van de streek lijkt mij de Zaanse Schans toch de beste locatie? Men geeft context met wat men buiten te zien krijgt, dat is voor de geïnteresseerde bezoeker alleen maar leuk. Een streekmuseum zou als einddoel ook geen winst moeten hebben maar het bewaren van het verhaal van de streek en het onderzoeken naar de geschiedenis en de collectie en het verhaal vertellen aan bijvoorbeeld schoolklassen uit de omgeving: dat is een hele andere insteek dan die van de commerciëlere ondernemers. Het blijft bijzonder dat men enkel strijd voert en ruzie maakt i.p.v. elkaar versterken. Volgens mij hebben alle partijen baat bij een veilige Schans, waar men normaal kan bewegen ipv dat alle faciliteiten overlopen tijdens drukke dagen, en waar men diens geld kan uitgeven aan producten en historie. Of dit de juiste weg is geen idee, maar het bijzonderste blijft dit moddergooien voor mij.
Helemaal mee eens!
En dan vragen we aan het gemeentebestuur van Parijs of de Eiffeltoren ook die kant op kan.
Want dat gemeentebestuur zit er ook enorm mee in de maag: oui des billets pas de billets (wel kaartjes geen kaartjes).