De ophef rondom de publicatie van persoonsgegevens van vermeende bijstandsfraudeurs in het Zaanse Stadsblad krijgt nu ook een landelijke dimensie. Merlien Welzijn, Tweede Kamerlid voor Nieuw Sociaal Contract (NSC), heeft op 15 mei Kamervragen gesteld aan Jurgen Nobel, de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over de gang van zaken in Zaanstad.
De gemeente publiceerde op 30 april een lijst met 24 namen, geboortedata, cliëntnummers en openstaande bedragen. Volgens Zaanstad ging het om een uiterste poging om in contact te komen met (voormalige) uitkeringsgerechtigden die nog een bijstandsschuld open zouden hebben staan. Sommigen van hen zouden bedragen tot meer dan een ton moeten terugbetalen.
‘Extreem zwaar middel’
De publicatie leidde tot stevige kritiek vanuit onder meer de Autoriteit Persoonsgegevens (AP), die tegenover De Orkaan het publiceren van persoonsgegevens als een ‘extreem zwaar middel’ bestempelde. Volgens de AP lijkt er op basis van de beschikbare informatie geen wettelijke grondslag voor de actie te zijn.
Zaanstad stelt dat de maatregel juridisch was getoetst en gebaseerd op advies van experts en het ministerie, maar erkent inmiddels dat de communicatie richting gemeenteraad te wensen overliet. Wethouder Natasja Groothuismink (ROSA) zei dat het een juridische kunstgreep was die nodig zou zijn om gelijkheid tussen wanbetalers met en zonder vast woonadres te waarborgen.
Commotie
Ook binnen de Zaanse gemeenteraad ontstond ophef. Partijen als Democratisch Zaanstad, Partij voor de Dieren en ChristenUnie vroegen om opheldering en bevroegen het college tijdens het Zaanstad Beraad van 8 mei. De kernvraag was: is de gekozen werkwijze proportioneel en juridisch houdbaar?
Tweede Kamerlid Merlien Welzijn sluit zich nu aan bij die zorgen. In haar Kamervragen wil zij onder meer weten welke minder vergaande middelen Zaanstad heeft overwogen, of er via familieleden of hulpinstanties contact is gezocht met de betrokkenen, en hoe eventuele schade voor kinderen of toekomstperspectieven van de betrokkenen is meegewogen. Ook stelt zij vragen over de rol van de Autoriteit Persoonsgegevens: mag een gemeente zulke stappen zetten zonder voorafgaand advies van de AP?
Landelijke richtlijnen
Welzijn vraagt zich af of landelijke richtlijnen nodig zijn voor hoe gemeenten met privacy moeten omgaan bij schuldinning. Volgens haar dreigt het risico dat kwetsbare inwoners onterecht worden gestigmatiseerd. De zaak raakt aan haar bredere inzet in de Kamer: opkomen voor mensen in kwetsbare posities. In haar biografie op de website van de Tweede Kamer vertelt ze over haar eigen ervaring met armoede en dakloosheid.
De Kamervragen zijn ingediend op 15 mei en Welzijn hoopt op beantwoording voor het commissiedebat over armoede- en schuldenbeleid op 22 mei.
De gemeente Zaanstad heeft aangekondigd intern te zullen reflecteren op de gekozen werkwijze. De Autoriteit Persoonsgegevens heeft Zaanstad om opheldering gevraagd. Een formele reactie van de toezichthouder hebben wij nog niet binnen. Die volgt na bestudering van de gemeentelijke toelichting.
Door: Merel Kan, met informatie uit het Orkaan-archief en de kamervragen van Welzijn, de foto boven is een screenshot van de 360-graden toer van de Tweede Kamer.
Fraude of niet, ik vind het niet gepast om namen openbaar te maken.
Het lijkt een beetje op de Jodenlijst uit de jaren 40 van de vorige eeuw.
Dit gaat een grote zaak worden en Zaanstad zal meer geld gaan kwijtraken aan rechtszaken dan dat ze terug zullen krijgen.
Tip voor Zaanstad... entree voor de Zaanse Schans verhogen naar 40-45 euro...
Ik pleit al jaren voor de terugkeer van de schandpaal op het stadhuisplein. Niet alleen voor bijstandfraudeurs maar ook voor de Sywerts van Lienden. Laat de rotte tomaten maar komen.
Eens
Bij faillissementen worden de persoonlijke gegevens toch ook gepubliceerd? Waarom nu dan niet?
Faillissement = schulden kunnen niet meer worden ingevorderd.
Niet te geloven. Werkelijk niet te geloven. Ze jagen op de allerarmsten. Een verkrachter staat met zijn initialen in de krant maar de rechter en de beul verenigd in de gemeente publiceert gewoon maar. Wellicht hebben die mensen kinderen, hebben ze daar rekening mee gehouden? Fraude is fraude en die mensen moeten daarvan de consequenties dragen maar deze maatregel is vele malen erger dan de gehele fraude.Het typeert de bruine rechtse wind die al een hele tijd in Zaanstad riekt.
Reflecteren is licht terug kaatsen. Waarschijnlijk wordt het antwoord zo geformuleerd dat je de schuldvraag niet meer kunt zien (of deze wordt zwartgelakt).
Je belazerd de boel door belastinggeld niet terug te geven en dat mag dan niet bekend gemaakt worden ? Niet willen terugbetalen? Tsja wie zijn billen brandt moet op de blaren zitten. Ik begrijp al die ophef niet.