Op dinsdag 6 mei werd een snorfietser aangereden op een kruising aan de Guisweg in Zaandijk. Zes dagen later werd een jonge fietsster aangereden op de rotonde aan diezelfde Guisweg een eindje verderop. Overeenkomsten? Beiden hadden voorrang en beiden reden op een tweerichtingsfietspad.

Opiniebijdrage door de Fietsersbond Zaanstreek.

In 2016 ging Straat Poelenburg in Zaandam grondig op de schop en werden 3 rotondes en een tweerichtingsfietspad aangelegd, dat afwisselend westelijk, dan weer oostelijk van de rijbaan ligt. Kon je als fietser voorheen gewoon rechtdoor fietsen, nu ben je voortdurend aan het oversteken.

Niets mis met een tweerichtingsfietspad, maar dan langs een kanaal ofzo, waar je kilometerslang kan doorfietsen zonder kruisend of afslaand verkeer. Tweerichtingsfietspaden zijn namelijk gevaarlijk op kruisingen, omdat afslaande automobilisten de neiging hebben maar één richting op te kijken. Een fietser die van de andere kant komt is dan snel het haasje. 

Op Straat Poelenburg zijn tussen Twiskeweg en Weerpad in de eerste 2 jaar na de herinrichting dan ook 11 ongevallen geregistreerd tegen 1 in de 8 jaar daarvoor. Dat is 44x (!) zoveel.

Al een paar jaar heeft de provincie Noord-Holland het plan om bij de kruising Leeghwaterweg/N515 met de Zuiderweg/Westerringdijk een fietstunnel aan te leggen. 

De tunnel komt oostelijk van de kruising te liggen en wordt met tweerichtingsfietspaden aangesloten op de Westerringdijk en de Zuiderweg. Bij de Zuiderweg zal het fietspad dan verder worden doorgetrokken naar het fietspad aan de Ramsbeek. (plaatje onder)

De Fietsersbond was vanaf het begin niet erg enthousiast over de plannen. Het leidt tot omrijden en extra oversteekbewegingen. De Fietsersbond heeft meegesproken, verbetervoorstellen gedaan, maar het eindresultaat heeft de zorgen nog steeds niet helemaal weggenomen.

Van zuid naar noord moeten fietsers eerst een dijk afdalen naar het maaiveld, slingeren langs een parkeerterrein om aan de andere kant tegen een helling van bijna 4% omhoog te fietsen. Van daaruit hebben ze beperkt zicht op automobilisten die naast én boven ze passeren. Omgekeerd zullen ook automobilisten vanuit die positie onvoldoende zicht hebben op fietsers. Waarschijnlijk komen ze elkaar pas tegen op de kruising. 

En dan kan het te laat zijn.

Naar het zuiden toe wordt nog avontuurlijker. Bij de aansluiting op de Zuiderweg krijgen fietsers zelfs een helling van 12% voor hun kiezen. Zoiets als de Cauberg. Wordt omhoog daar al een uitdaging, voor omlaag rijden is veel stuurvaardigheid nodig met zo’n helling vlak voor een haakse bocht. Veel succes daarmee in de winter met gladheid.

Toegegeven, tussen het stuk Zuiderweg vanaf de Ramsbeek tot aan de kruising kan het inderdaad druk zijn en onveilig aanvoelen. Toch zijn op de kruising zelf weinig ongevallen geregistreerd. Acht in de voorbije 10 jaar, waarvan bij één een fietser betrokken was. Met 4000 automobilisten en 1000 fietsers per etmaal is dat opvallend weinig. Zo gevaarlijk is een kruising met VRI dus niet. Er zijn diverse locaties in Zaanstad en Wormerland met een veel hoger letselrisico. Het lijkt dus typisch zo’n situatie die onveilig aanvoelt, maar het daardoor juist niet is omdat iedereen erg goed oplet en langzaam rijdt. Zou dat beter worden met een tweerichtingsfietspad zonder VRI en matig zicht op kruisvlakken?

De Fietsersbond heeft voorgesteld het meer te zoeken in spreiding. Beter gebruik maken van bestaande routes in de omgeving bijvoorbeeld. Of de dijk verbreden zodat er ruimte komt voor fietsstroken.

Het tunnelproject is inmiddels begroot op bijna 10 miljoen euro, maar als er 10 miljoen beschikbaar is voor verkeersveiligheid weet ik wel een paar betere locaties. De Guisweg bijvoorbeeld. Of Straat Poelenburg. Zoveel geld investeren in een weiland is misschien niet zo’n heel goed idee.

Deze opinie werd ingezonden door Sonja Puhl-Diehle van de Fietsersbond Zaanstreek. Foto boven: Provincie Noord-Holland. Onder de voorgestelde fietstunnel.