Het slepende conflict tussen Fluxus en de Stichting Muziekschool Zaanstad (SMZ) lijkt steeds meer op een vechtscheiding zonder einde. Gisteren stuurde Fluxus-directeur Vincent van Kekerix een brief aan de gemeenteraad in aanloop naar de bespreking van het nieuwe Visietraject ‘Centrum voor de Kunsten’.
In de brief schetst Van Kekerix de Muziekschool als een splintergroep die vasthoudt aan een verleden dat niet meer bestaat. En waarschuwt hij de raad voor oneerlijke concurrentie als de muziekschool gemeentelijke steun krijgt.
Die brief liet Roel Stern, een van de betrokken muziekdocenten, niet onberoerd. Hoewel hij eerder besloot zich terug te trekken uit het publieke debat over dit dossier, voelde hij zich genoodzaakt te reageren.
Hij vindt dat Fluxus met verdraaiing van feiten een poging doet de eigen positie veilig te stellen, ten koste van het muziekonderwijs in Zaanstad. De Orkaan publiceert zijn reactie hieronder integraal: ‘Een tegengeluid is hier hard nodig.’
Reactie op de brief van 8 juli 2025 van dhr. vd Kekerix, directeur-bestuurder van Fluxus
Geachte leden der gemeenteraad,
Het is toch hoogst opmerkelijk als een directeur-bestuurder van een zwaar gesubsidieerde instelling voor cultuur, ten overstaan van de gemeenteraad die hierover moet beslissen, ten aanzien van een andere, blijkbaar als concurrent beschouwde organisatie die aanspraak maakt op gemeentelijke subsidie, ervoor pleit die subsidie niet toe te kennen. Dit met een rammelende analyse van een door hemzelf niet goed gekende en begrepen historie, en onder beschuldiging van oneerlijke concurrentie.
Ik reageer op de brief van dhr. Van Kekerix, onlangs aan u opgestuurd.
Zijn pleidooi raakt kant noch wal. Ik zal proberen uit te leggen hoe dat komt.
Fluxus heeft inderdaad sinds oprichting zijn uiterste best gedaan om geleidelijk de muziekschool, die een bloeiend, landelijk hoog aangeschreven instituut voor muziekonderwijs was, te laten verdwijnen. Intussen was die muziekschool er nog steeds, de docenten gaven les, de ensembles draaiden, er was een prachtig jaarlijks concours, er was een talentenklas, de voormalig directeur en verschillende stafleden zorgden voor gezamenlijke activiteiten, er was een gemeenschappelijk gedragen ethos en kwaliteitsbesef.
Fluxus is in de hele tijd van zijn bestaan voor de muziekschool een uitsluitend negatieve factor geweest, die de opdracht had te verbinden en te faciliteren, maar in werkelijkheid verdeelde en frustreerde.
Vrijwel alle muziekdocenten (behalve enkelen waarover later) die hiermee te maken kregen, hebben vanaf het begin doorgehad wat hier gebeurde: hier werd iets moois en waardevols de nek omgedraaid. Budget dat voor een groot deel bestemd was voor de muziekschool (met afstand de grootste afdeling van het construct Fluxus) werd zoetjesaan afgebouwd. Van deze ruim 8 ton gaat op dit moment geen cent meer naar muziekonderwijs.
Voormalig directeur, vervolgens coördinator Gertru Pasveer, die met enkele anderen nog betaald werd uit het Fluxus-budget, werd letterlijk ziek van de onmogelijke spagaat waarin zij dagelijks werd gedwongen: tussen de nieuwspraak van Fluxus en dat waar haar hart lag: de muziek. Zij werd ziek, werd niet volwaardig vervangen (korte tijd, nadat de onvrede tot uitbarsting was gekomen, was er een interim die na een paar maanden weer verdwenen was, opgevolgd door een niet-functionerende parttimer die na covid ook opstapte).
Het woord muziek verdween uit de gelikte folders van Fluxus, en van de gevel van de muziekschool. Fluxus beweert nu dat de muziekschool helemaal niet bestaat. En deze wens is nu inderdaad bijna werkelijkheid geworden.
Er zijn een paar muziekdocenten geweest die een betaalde baan aangeboden kregen bij Fluxus en niet sterk genoeg in hun schoenen stonden om zich te weren tegen de intimiderende en anti-muziekschool gerichte Fluxus-organisatie. Zij hebben veel bijgedragen aan de verdeeldheid die tussen docenten werd gezaaid, waar nu nog steeds aan wordt gerefereerd door de huidige Fluxus-bestuurders. Ondanks dat hebben 30 muziekdocenten de brief ondertekend waarin kortgeleden nog een allerlaatste keer werd aangedrongen op een zelfstandige muziekschool, los van Fluxus.
De brief van Van Kekerix aan de Zaanse gemeenteraad staat vol onjuistheden en desinformatie. Er is nu geen tijd om daar puntsgewijs op in te gaan en de onjuistheden te weerleggen.
Wat ik erover wil zeggen is dit: alle beweringen in zijn brief zijn erop gericht om geld (±8 ton), dat oorspronkelijk bestemd was voor goed muziekonderwijs in Zaanstad, en een gebouw, dat speciaal voor dat doel is neergezet (en ingericht met geld dat de eigen docenten in een benefietconcert bij elkaar hebben gespeeld!), nu definitief te onttrekken aan degenen die dat geld nodig hebben om het doel, goed muziekonderwijs, vorm te geven en te verwezenlijken. Dat is hem bijna gelukt.
Het geld krijgt dan de bestemming die het eigenlijk al een paar jaar heeft: een prachtig verbouwd kantoor op de Westzijde, goed betaalde managers (van lucht, onzin en cultuur-newspeak) en een volkomen overbodige, vijf man tellende marketingafdeling voor een instituut dat zelf niets doet, niets kan en niets wil: Fluxus.
Deze brief is niet in de meest vredelievende stemming geschreven.
Ik word woedend als ik de gebruikelijke praatjes zie waar de brief van Van Kekerix weer vol mee staat.
Het is best mogelijk dat details van het bovenstaande net wat anders liggen, excuus in dat geval. Maar ik ben er, na lang en intens deel te hebben uitgemaakt van dit proces, van overtuigd dat de strekking klopt: Zaanstad verdient een goede muziekschool en heeft ook vaak aangegeven dat belangrijk te vinden. Maar met Fluxus ga je die niet weer krijgen. Nooit.
Met hartelijke groet,
Roel Stern
Door: Dorine Kat, met informatie uit de brief die Vincent Kekerix naar de raad stuurde. De reactie van Roel Stern is 1:1 opgenomen.
Graag had ik in willen spreken bij de raadsvergadering van 10 juli a.s. Dat bleek helaas niet mogelijk. Van alle kanten wordt de aanval geopend op de muziekschool. De wethouder maakt zich hard voor de geldverslindende organisatie FluXus, die niets meer is dan een netwerkorganisatie.
De Muziekschool werkt. Zij doet dit met een budget dat al jarenlang wordt toegekend. Een budget dat door de voorgangers van de huidige wethouder is vastgelegd, omdat zij met volle overtuiging voor een muziekschool kozen en daar ook geld voor over hadden: globaal € 350.000 voor het gebouw, € 250.000 voor salarissen en meerwaarde activiteiten en € 200.000 voor overhead. Deze cijfers heeft de SMZ in 2024 ook ontvangen van de directeur van FluXus. Deze cijfers kloppen. De muziekschool heeft geen enkele andere organisatie ooit budget onthouden. Als de gemeente besluit meerdere organisaties subsidie toe te kennen, dan kan dat. De post overhead bijvoorbeeld is exorbitant hoog. FluXus heeft 19 fte rondlopen. 19 fte, voor een netwerkorganisatie! Een netwerkorganisatie kan waarschijnlijk volstaan met 6 fte. De besparing van 13 fte op het waterhoofd van FluXus levert zonder moeite de benodigde middelen op.
FluXus krijgt jaarlijks een lumpsum bedrag van 2,5 miljoen. Niemand weet waar de middelen aan uitgegeven worden; de gemeente monitort niet; FluXus verantwoordt niet. Het is water naar de zee dragen.
Tot slot: Ik lees in landelijke verkiezingsprogramma’s van lokale coalitiepartijen dat zij de toegankelijkheid en kwaliteit van muziekonderwijs zeer belangrijk vinden. Leef uw eigen principes na; knip de Muziekschool los. SMZ maakt van Westzijde 148 een bloeiende én rendabele muziekschool, iets dat FluXus in tien jaar tijd niet is gelukt.
Hear hear!
Absurd trouwens hoe vaak tijdens de raadsvergadering van 3 juli j.l het woord "monitoren" is gevallen; een holle frase die op geen enkele manier concreet gemaakt werd. Het lijkt mij een taak van de Raad van Toezicht, daadwerkelijk "toe te zien" op met name financieel beleid, risicobeheersing en goed bestuur. Hoog tijd dat de RvT dus in actie komt en niet langer wegkijkt, want op deze manier staat ook zij in haar hemd. Of is het tijd voor toezicht op de Raad van Toezicht?
Als dat niet lukt, waarom dan niet beleid en budget toevertrouwen aan een SMZ dat met hart en ziel werkt aan een goed kwalitatief muzikaal aanbod dat iedereen in de Zaanstreek meer voor minder biedt, zoals al vaker is gecommuniceerd met concrete plannen en cijfers.
Niet per se muzikaal aanbod voor "Pietjes die naar een conservatorium moeten", maar inclusief en divers aanbod, zoals dat al jaren verzorgd wordt door muziekdocenten en bevlogen personeel, denk aan de Mannenband (hoe inclusief wil je het hebben?) en Carols from Scratch om maar wat te noemen.
Goed kwalitatief individueel muziekonderwijs, door docenten met een gedegen achtergrond en didactische vaardigheden, gaat naast muzikale vooruitgang, JUIST over persoonlijke aandacht. Die werkt door in het gedrag, de motivatie en het zelfvertrouwen van leerlingen. De in de raadsvergadering van 3 juli genoemde voorbeelden (door een dramadocente) over hulphonden of Jeugdzorg die niet meer nodig zouden zijn na een theater workshop waren niet alleen volslagen over the top; voorbeelden van opbloeiende kinderen en volwassenen zijn niet voorbehouden aan docenten die minder ‘elitair’ zouden zijn. Elitair is hier waarschijnlijk verward met “kundig”.
Het met fabels en onjuiste narratieven wegzetten van bevlogen muziekdocenten die trachten te voorkomen dat de ooit bloeiende muziekschool Fluxus als een nachtkaarsje uitgaat is geen kwestie van het misplaatst toe-eigenen van budget; het is een hartekreet, een urgent appel om muziekonderwijs te borgen. Het verdwijnen van de muziekschool Fluxus is meer dan een organisatorisch verlies — het tast de culturele en sociale rijkdom van de Zaanse samenleving aan. Muziek beleggen bij de netwerkorganisatie die Fluxus nu al jaren is, betekent - zoals we evenveel jaren zien - het faillissement van muziekonderwijs in de Zaanstreek en dat is gezien het beleid van de laatste jaren, geen angstbeeld of verwachting, maar helaas een zekerheid.
Dank José, voor je reactie. Over de bedragen die je noemt: inderdaad waren die ooit bestemd voor de muziekschool, maar de afgelopen jaren is daarvan steeds minder, en nu uiteindelijk niets meer, bij de muziekschool aangekomen. Het Jan Pasveer Concours is zojuist met eigen middelen georganiseerd door de inderhaast opgerichte stichting Jan Pasveerconcours.... Het geld is weggehaald, verdwenen, opgegaan in de schimmige begrotingen en jaarverslagen van Fluxus. Absurd dat Fluxus nu lijkt te willen beweren dat de muziekschool Fluxus-geld in eigen zak te willen steken! Het is andersom, dames en heren.
Het ergste is misschien nog wel dat Zaanstad hier zelf de hand in heeft. Want al bijna vergeten: die enquête van het Team Kunst en Cultuur, met vragen of Fluxus "delen van informatie over trends en belangrijke ontwikkelingen voor cultuurprofessionals" als taak moet hebben en meer van dat soort vaagtaal.
De "cultuurprofessional" als klant voor Fluxus, met goedvinden van de beleidsprofessionals (want tja, laten we consequent zijn in de benaming) op het stadhuis. Gekker moet het volgens mij niet worden.
Die cultuurprofessionals moeten zelf maar op TikTok kijken, voor trends. Doe mij maar gewoon een muziekschool.
Wij hebben heel wat jaren rondgelopen in De Muziekschool, die Fluxus oorspronkelijk was. Onze dochter heeft er jaren muziekles gekregen, vanaf haar achtste, en speelt nu, dertig jaar later nog altijd in een orkest met veel plezier. In de tussenliggende jaren hebben we het muziek onderwijs zien verworden tot het stiefkind van Fluxus, dat eigenlijk haar mond moest houden. De muziekdocenten hebben zich altijd met hart en ziel ingezet voor goed muziekonderwijs voor de jeugd, maar lopen nu op tegen een muur van “Business” praatjes en andere onzin. Het wordt tijd, dat de gemeenteraad de subsidie verstrekt aan het muziekonderwijs en niet langer aan hobby’s en leuke ideeën van de mensen die het nu bij Fluxus voor het zeggen hebben. Wij zijn het helemaal eens met de visie van Roel Stern