Achter in het Kreatief Pakhuis in Zaandijk zit het atelier en kunstcafé van Jarl verstopt. Jarl noemt zichzelf een “beestenbouwer”. Met papier-maché als belangrijkste basis maakt hij dierobjecten van hergebruikt materiaal. 

De Zaanstreek wordt ook wel het oudste industriegebied van Europa genoemd. De regio bruist van de bedrijvigheid; van wereldberoemde Zaanse iconen tot lokale ondernemingen. In deze rubriek delen Zaankanters met bijzondere beroepen hun verhaal. 

Aan de muur van het atelier hangt een grijze olifantenkop van papier-maché. De stugge olifantshuid is nagebootst met lapjes oud textiel, zoals spijkerstof. Met manen gemaakt van jute touw is ook de leeuwenkop een imposant object aan de muur. 

Uitlaatklep

Jarl maakte zijn eerste beest voor zijn zoon, die als pasgeboren baby een spannende operatie ondergaat. ‘Ik kom uit een kunstenaarsgezin, dus creatief experimenteren met materialen is voor mij niets nieuws.’ 

De kersverse vader vindt een uitlaatklep in het maken van een papier-maché-olifantenkop.

‘Een olifant is een groot en sterk dier dat voor mij symbool staat voor kracht en vertrouwen.’ 

Jarl krijgt positieve reacties op zijn eerste beest en aanvragen voor papier-machédieren van mensen uit zijn omgeving. Om te peilen of zijn werk potentie heeft om ook breder aan te slaan, zoekt hij contact met architect-ontwerper en mede-Zaankanter Piet Boon. 

Als zelfs de architect-ontwerper dierenkoppen wil kopen, ziet Jarl dat als een bevestiging. Hij besluit officieel als “beestenbouwer” te beginnen met zijn onderneming Jarl-Made.

Betekenis

Sommige objecten van Jarl dragen een persoonlijke, emotionele betekenis:

‘Een hardloopmaat van mij is veel te vroeg overleden. Ik heb zijn hardloopkleding verwerkt in een hertenkop voor zijn vrouw. De vacht op de borstkast heb ik gemaakt van een oude handdoek. Het gewei is een tak uit het duingebied waar wij vaak samen trainden.’ 

Andere beesten staan symbool voor universele emoties en gevoelens, zoals een zelfverzekerde tijger of een angstig hert. ‘Ik probeer van “dood” materiaal iets “levends” te maken. Daarom zijn de verhoudingen, vormen en kleuren belangrijk. Ook de ogen zijn tekenend voor de uitstraling,’ vertelt Jarl. 

Inspiratiebron 

Het dierenrijk is de grootste inspiratiebron van Jarl. Niet alleen voor zijn kunstobjecten, maar ook in het dagelijks leven.

‘De mens gedraagt zich naar wat wenselijk is binnen de hokjes van de maatschappij. Dieren zijn puur en rauw; een beest volgt zijn instinct.’

Om bewust contact met de aarde te maken, draagt Jarl barefootsandalen. Dat zijn minimalistische schoenen die het blootvoetslopen nabootsen met een dunne, platte en flexibele zool, en bredere teenruimte. 

Kreatief Pakhuis

Jarenlang heeft Jarl het beestenbouwen gecombineerd met een kantoorbaan. Drie jaar geleden besloot hij zich volledig op het beestenbouwen te richten.

‘Mijn voornaam betekent vrije man. Het voelt alsof ik mijn naam nu écht aan het leven ben.’ 

In zijn atelierruimte in het Kreatief Pakhuis verkoopt Jarl naast de grotere dierenkoppen ook kleine souvenirtjes, zoals vogels, tulpen, muizen of apen.

Sinds enige tijd heeft Jarl de ruimte aan de Lagedijk 146-B in Zaandijk ingericht als kunstcafé, waar mensen een kop koffie of thee kunnen drinken. Daarnaast geeft Jarl coachingsessies, waarbij hij zijn kunstobjecten gebruikt als symbolische hulpmiddelen.

Door Mila Lange.