Toen Zaanstad begin 2024 de campagne tegen ‘criminele netwerken’ van Zaanse glazenwassers startte waren er volgens de gemeente ‘1.100 Zaanse ondernemingen in de glazenwasserij, waarvan het merendeel was gevestigd in Zaandam-Oost’. Die lijken nu allemaal van de kaart geveegd door Zaanstad.

Dat blijkt uit de website die de gemeente begin dit jaar heeft gelanceerd: wielapterinmijnwijk.nl. Hier staan alle goedgekeurde wit-werkende en vergunningshoudende glazenwassers geregistreerd. Niet alleen in Zaanstad, maar in heel Nederland.

En wat is het resultaat van de acties van Zaanstad? Er zijn géén glazenwassers meer in Nederland (‘0’ in Zaanstad, maar ook ‘0’ in Appelscha en ‘0’ in Gasselterboerveenschemond). Een ongekende zuiveringsactie. Na de kolenboer en lantaarnopsteker is nu ook de glazenwasser een uitgestorven ambacht. Althans, volgens de website.

Bonafide

Navraag bij de gemeente leert ons dat de website ‘nog niet actief in gebruik is genomen’. Geen zuivering dus. De gemeente benadrukt dat er geen promotie van de site is geweest. De lancering wordt wel in de voortgangsrapportage over 2024 genoemd, toch een soort promotie dus (maar niet erg geslaagd).

Het initiatief voor de website komt van Zaanstad, maar deze moet landelijk een overzicht geven van bonafide glazenwassers. Ook al is dit onderdeel van de wijkaanpak voor Zaandam-Oost en niet van de landelijke aanpak, past het er volgens de gemeente toch onder.

Het heeft namelijk als doel ‘criminele netwerken en verdienmodellen te verstoren’, en de Zaandamse glazenwassers opereren ook buiten Zaanstad. Zij maken zich volgens de gemeente geregeld schuldig aan ‘geweld, intimidatie, zwartwerken, uitbuiting, monopolisering, etc.’

De website heeft € 8.325 (excl. btw) gekost. Dat is betaald uit het samenwerkingsverband NHVeilig, waarin de gemeente Zaanstad samen met 31 andere gemeenten investeert in veiligheid.

Vergunning

Zaanstad heeft sinds 2024 een vergunningsplicht voor glazenwassers. Wie in Zaanstad ramen wil lappen (bedrijsfmatig) of een glazenwassersbedrijf heeft in Zaandam-Oost, heeft een vergunning nodig.

Er zijn inmiddels 56 vergunningen verleend in Zaanstad (en nog 16 aangevraagd). Volgens de voortgangsrapportage van Zaanstad zijn er bij 95 procent van de controles ‘onrechtmatigheden’ gevonden.

In andere gemeenten is er nog niet zo’n vergunningsplicht. Zaanstad streeft wel naar een landelijke plicht en er zijn al gesprekken over. Omdat de website landelijk is, worden daar uiteindelijk alle Nederlandse glazenwassers opgenomen, niet alleen die met een vergunning (maar zonder mag je dus niet in Zaanstad lappen).

Door Marijn Kerkhoven op basis van informatie van de gemeente Zaanstad en uit de Voortgangsrapportage PACT Zaandam-Oost 2024. Foto boven van wielapterinmijnwijk.nl