Tegenover de voormalige Verkadefabriek in Zaandam bevindt zich PLAY room: de atelierruimte van Jeroen van Paassen. Kunst is een vorm van activisme voor hem. ‘Voor mij draait het om de betekenis van een werk.’ 

De Zaanstreek wordt ook wel het oudste industriegebied van Europa genoemd. De regio bruist van de bedrijvigheid; van wereldberoemde Zaanse iconen tot lokale ondernemingen. In deze rubriek delen Zaankanters met bijzondere beroepen hun verhaal. 

Maatschappelijke boodschap

Achter de etalageramen van PLAY room staan experimentele kunstwerken, zoals een knalrode kabouter die een middelvinger omhooghoudt en een gevelpuntornament in regenboogkleuren. Jeroen gebruikt kunst als zijn stem. Eerder probeerde hij dat via zijn eigen werken, maar het organiseren van tentoonstellingen bleek beter bij hem te passen. Nu belichaamt hij maatschappelijke thema’s zoals klimaatverandering, vrouwenrechten en politiek, met kunst van verschillende andere kunstenaars. 

Voor Jeroen draait kunst niet om de decoratieve waarde, maar om het levensbeschouwelijke aspect. Hij vergelijkt de waarde van kunst voor hem met wat mensen vinden in religie of filosofie. 

‘Kunst vertelt veel over de maatschappelijke situatie van de periode waarin het is gemaakt. Soms toont het de horizon of een ideale omgeving. Maar het toont ook waar het schuurt.’

Naast exposities van reguliere beeldende kunst organiseert Jeroen ook evenementen van kunstperformers, installaties, concerten en theater. Dat maakt PLAY room uniek, waardoor de galerie bezoekers uit het hele land krijgt. 

Kinderdroom 

Die liefde voor kunst heeft Jeroen al van jongs af aan. Als kind droomt hij ervan om kunstenaar te worden. Zijn ouders zien een ander toekomstbeeld voor zich. Zij dringen aan op de Hogere Economische School. Daar zit Jeroen niet op zijn plek. Hij haalt het jaar niet en moet van de opleiding af. 

Uiteindelijk vindt Jeroen een baan in de militaire dienst. Maar zijn jongensdroom heeft hij nooit opgegeven. Daarom besluit Jeroen alsnog ’s avonds na werk naar de kunstacademie te gaan. 

Succes

Vijftien jaar lang probeert Jeroen aan de bak te komen als kunstenaar, tot hij het wachten op een uitnodiging voor een tentoonstelling zat is. ‘Ik besloot zelf mijn eerste kunstexpositie te organiseren in de grote kerk in Alkmaar. Via sociale media kwam ik in contact met kunstenaars van over de hele wereld. Ik was superverbaasd dat veertig kunstenaars daadwerkelijk kwamen opdagen voor de tentoonstelling.’ 

Zijn eerste expositie is een groot succes en vanaf dat moment wordt Jeroen gevraagd om tentoonstellingen te organiseren door heel Europa. ‘In de zomermaanden deed ik dat in een stadje vlakbij München in opdracht van de lokale gemeente. Daar richtte ik tentoonstellingen in op vijf verschillende locaties en gaf ik rondleidingen aan bezoekers. Ik zorgde ook voor slaapplekken voor de kunstenaars. Dan huurden we een halve jeugdherberg af. ‘s Avonds zaten we met z’n allen aan lange tafels en aten we vlees van de barbecue met salade.’

PLAY room 

Jeroen glundert als hij vertelt over die periode. Maar hoe leuk het reizen ook was, hij kreeg behoefte aan een vaste plek. Die vindt hij aan de Westzijde in Zaandam.

‘Ik had het gevoel dat het tijd werd voor een goede kunstgalerie in Zaandam. De vraag naar sociaal-cultureel leven werd steeds luider.’ 

Jeroen vertelt over zijn eerste écht uitgesproken expositie in PLAY room. ‘Kunstenaar Joost van den Toorn zocht een galerie om zijn controversiële werken te verkopen: “hitler-kabouters” en een bronzen tuinsproeier in de vorm van een swastika met daarop het hoofd van Hitler.’ De kunstwerken gaan over de strijd van het individu tegen totalitaire regimes en onderdrukking. ‘Ik vond het heel eng om zo’n gevoelig thema aan te raken.’ De tentoonstelling werd druk bezocht en de deur naar meer uitgesproken exposities geopend. 

Unieke galerie 

Iedere maand opent een nieuwe tentoonstelling met een ander thema. Daarnaast worden er regelmatig andere evenementen georganiseerd. Met zijn atelier hoopt Jeroen mensen samen te brengen.

‘Kunst en cultuur vormen het cement van de samenleving; het verbindt ons.’

Er staat een bijzonder evenement op de planning: in november treedt de wereldberoemde Zaanse jazzdrummer Han Bennik voor de vierde keer op in PLAY room samen met de bekende saxofonist Hans Dulfer.

Door Mila Lange.