Zaanstad wil per 1 januari 2026 overstappen van drie naar twee parkeerzones. Dat moet het parkeersysteem duidelijker maken, maar de gevolgen worden niet gelijk verdeeld. In het centrum verandert weinig, terwijl omliggende buurten voor het eerst op zondag moeten gaan betalen én hogere uurtarieven krijgen. 

Bewoners moeten bezoek hier straks actief op wijzen en wie zelf zonder vergunning parkeert, zal vaker moeten kiezen tussen straat, garage of P+R.

De wijziging vloeit voort uit Motie 9 ‘Twee Parkeertarieven’, die de gemeenteraad in juni 2024 aannam. Indieners waren POV, CDA en LZ die vervolgens gesteund werd door alle fracties behalve de DZ (in de eerste versie stond PVV – onze fout, excuses).

De voorkeursvariant voegt de huidige Zones I en II samen tot één nieuwe Zone I. Daarmee wil de gemeente een einde maken aan de jarenlange verwarring over zonegrenzen en foutieve aanwijzingen in parkeerapps, die nu zouden zorgen voor veel bezwaarschriften en onterechte boetes.

Waarom?

In de overgangsgebieden tussen de huidige zones is het voor automobilisten vaak niet duidelijk welk tarief geldt. Parkeerapps geven daar regelmatig de verkeerde zone aan, waardoor mensen in de fout gaan zonder het te weten.

Handhaving registreert dat vervolgens als onbetaald parkeren en legt boetes op, terwijl het in veel gevallen om onduidelijkheid gaat. De administratie van de bezwaren die daarop volgen drukt zwaar op de gemeentelijke organisatie. Met een eenvoudiger zonestelsel moet dit minder worden.

Wat verandert er?

De oude Zones I en II gaan samen verder als de nieuwe Zone I met een uurtarief van € 3,50. Dat bedrag is een gewogen gemiddelde van de huidige tarieven. Zone III wordt omgedoopt tot Zone II en behoudt zijn geïndexeerde tarief van € 2,55 per uur. In dat gebied blijven de tijden zoals ze nu zijn. Voor bewoners met een parkeervergunning verandert er niets in het tarief.

Voor bewoners van het oude Zone II-gebied verandert echter wél veel. Zij krijgen voor het eerst te maken met betaald parkeren op zondag. Nu hoeft daar alleen van maandag tot en met zaterdag te worden betaald, maar vanaf 2026 geldt ook op zondag een plicht van 12.00 tot 17.00 uur. De gemeente verwacht dat dit vooral in het eerste jaar leidt tot extra boetes, omdat bewoners en bezoekers tijd nodig hebben om aan de nieuwe situatie te wennen.

Daarnaast stijgt het uurtarief in de oude Zone II van € 3,15 naar € 3,50. Dat is een verhoging van ruim elf procent, wat vooral huishoudens raakt die regelmatig bezoekers ontvangen of zelf zonder vergunning op straat parkeren. 

De gemeente houdt er rekening mee dat dit tot weerstand kan leiden en dat automobilisten gaan uitwijken naar straten waar de tarieven lager zijn of waar nog geen betaald parkeren geldt: het waterbed-effect. 

De nieuwe tarieven passen binnen het bredere mobiliteitsbeleid van de gemeente. Straatparkeren moet duurder blijven dan parkeren in garages, zodat bezoekers eerder kiezen voor plekken buiten de woonstraten. De tarieven in bijvoorbeeld Q-Park Rozenhof liggen lager dan het nieuwe straatparkeertarief, net als bij de P+R aan de Provincialeweg. Hierdoor verwacht de gemeente dat de druk op de straten rond het centrum afneemt.

Dekkende boetes

Ook operationeel verandert er iets. De naheffing wordt een ietsepietsie lager, van € 82,00 naar € 81,10. Door de verwachte stijging van het aantal boetes wordt het parkeerbeheer volledig kostendekkend. 

Voor invoering moet de gemeenteraad de nieuwe Verordening Parkeerbelasting 2026 vaststellen. Pas daarna bepaalt het college via een Aanwijsbesluit precies welke straten tot welke zone behoren. Tegen dat besluit kunnen bewoners wél bezwaar maken; tegen de beleidswijziging zelf niet.

Effect

Voor veel bewoners wordt het parkeersysteem overzichtelijker, maar de praktische gevolgen verschillen sterk per wijk. In het centrum en de oude Zone I blijft vrijwel alles zoals het is. In de omliggende buurten verandert juist veel: voor het eerst betalen op zondag, hogere uurtarieven en mogelijk meer druk op parkeerplekken in de omgeving. 

Het raadsvoorstel staat aankomende donderdagavond 27 november op de agenda (alle stukken zijn daar ook te vinden).

Door Merel Kan op basis van de raadsinformatie van verantwoordelijk wethouder Gerard Slegers en uit het Orkaan-archief. Een interactieve parkeerkaart van Zaanstad is hier te vinden.