De zakkenrollerij beleeft hoogtijdagen op de Zaanse Schans. Volgens bewoners en ondernemers worden er zeker dagelijks mensen beroofd. Het is nu, in het najaar, nog erger dan tijdens de zomer, en zeker erger dan voorgaande jaren. Wie over de Zaanse Schans loopt, kan maar beter de hand goed op de portemonnee houden, anders loop je de kans om bestolen te worden. 

Het zakkenrollen gebeurt in vlagen, verspreid over de dag, door ‘een hele grote bende’, vertelt een bewoner. Nu is deze actief in Nederland op allerlei toeristische plekken, maar volgende maand kunnen ze dan weer in Londen zitten. Volgens Sharon Brand, gids op de Zaanse Schans, bestaat de groep die nu actief is op de Zaanse Schans uit ongeveer veertien man. 

De zakkenrollers hebben een duidelijk signalement; volgens betrokkenen gaat het veelal om mannen van Roemeense afkomst die als groep opereren. Brand herkent ze meteen:

‘Ze kijken helemaal niet naar de omgeving, ze hebben een andere wandelsnelheid, ze vertonen heel opvallend gedrag.’

Verder rijden ze in de regel in auto’s met een Frans of Duits kenteken. Brand vertelt dat het frustrerend is dat ze precies weet wie het zijn, en zelfs een aantal namen kent, maar dat het alsnog erg moeilijk te stoppen is. Deze kenmerken zijn voor kenners en omwonenden opvallend, maar de gemiddelde toerist let daar niet op (die kijkt dan wel weer naar de omgeving).

Bedreigingen

Sharon Brand merkt de laatste tijd een sterke toename in het aantal incidenten. Naast het gidswerk heeft ze er een informele taak als boevenspotter bij. Dat levert nog weleens vervelende situaties op. Ze vertelt dat mensen die ingrijpen nog weleens bespuugd en belaagd worden door de zakkenrollers. Verder is het zo dat bewoners die de criminelen aanspreken als gevolg daarvan te kampen hebben met bedreigingen aan hun adres. 

De rollers worden weleens gepakt, dat gebeurde bijvoorbeeld afgelopen woensdag, 17 december. Omstanders hielden twee mannen die ze betrapt hadden op rollen staande. De politie kwam snel, maar vaak houdt het daar op.

Brand vertelt dat de zakkenrollers vaak heel gewiekst zijn. Ze seinen als ze iemand bestolen hebben handlangers in om de spullen op te komen halen voordat de politie ten tonele verschijnt. Dan kan er niet zoveel meer tegen de rollers begonnen worden. Het wordt nog versterkt, omdat bestolen toeristen vaak geen aangifte doen van de diefstal, en er nog vaker pas later achterkomen dat ze bestolen zijn. Dan zijn de dieven al lang weer vertrokken. 

Ko Kraakman, beheerder van Kaasboerderij De Catharina Hoeve, deed wèl aangifte tegen de boeven. Dit deed hij omdat Kraakman meermaals door de zakkenrollers is bedreigd:

‘Ze maken dan bedreigende pistoolbewegingen naar je hoofd, messnijbewegingen, en ze spugen, ook naar medewerkers.’

Kraakman vertelt dat ze precies weten wie hij en de andere mensen actief op de Zaanse Schans zijn.

‘Ze zwaaien als ze langskomen lopen [en] ze steken hun middelvinger op, echt hondsbrutaal.’

Door Marijn Kerkhoven op basis van gesprekken met bewoners (namen bij redactie bekend), Ko Kraakman en Sharon Brand. Foto boven van Ko Kraakman, overige foto’s van bewoners.