Kinderopvangorganisatie Berend Botje verdwijnt per 1 maart 2026 noodgedwongen uit Oostzaan. Vanaf dat moment biedt de organisatie geen hele dagopvang meer aan in het dorp. De directe aanleiding is het beëindigen van het huurcontract in de Noorderschool, waar de opvang nu is gevestigd.

Ouders hebben inmiddels een petitie gestart om de kinderopvang in Oostzaan te behouden.

Ruimtegebrek

De kinderopvang zit in de Noorderschool, een gebouw dat wordt beheerd door scholenkoepel Opspoor. Die school is zo populair geworden dat het gebouw te klein is voor het aantal leerlingen. Gemeente Oostzaan en Opspoor hebben langere tijd gezocht naar mogelijkheden voor uitbreiding, maar die plannen zijn vastgelopen.

Om te voorkomen dat de school minder leerlingen moet toelaten, wat het voortbestaan van de basisschool in gevaar zou brengen, heeft het schoolbestuur besloten de ruimte die Berend Botje gebruikt terug te nemen. Die wordt omgebouwd tot twee extra klaslokalen. De opvang maakte gebruik van ruimten die door het schoolbestuur waren gerealiseerd, maar formeel geen onderdeel uitmaakten van de onderwijscapaciteit.

Geen alternatief

Sinds de beëindiging van het huurcontract is Berend Botje samen met de gemeente en andere partijen intensief op zoek gegaan naar een nieuwe locatie in of nabij Oostzaan. De opvang mag tot maart 2026 in de Noorderschool blijven, in plaats van tot januari, wat extra tijd geeft om een oplossing te vinden.

Een serieuze optie was semi-modulaire bouw bij voetbalvereniging OFC Oostzaan. Die plannen waren vergevorderd, maar strandden uiteindelijk door onvoldoende draagvlak binnen het bestuur van de vereniging. Andere onderzochte locaties voldeden niet aan de wettelijke eisen voor kinderopvang en konden ook niet geschikt worden gemaakt.

Berend Botje concludeerde daarom dat het na 1 maart 2026 geen hele dagopvang meer kan aanbieden in Oostzaan. De organisatie heeft hiervoor excuses aangeboden aan ouders.

Den Ilp en Landsmeer

Het verdwijnen van Berend Botje betekent een fors tekort aan kinderopvangplekken in Oostzaan. Als alternatief biedt de organisatie ouders de mogelijkheid om hun kinderen onder te brengen op locaties in Den Ilp of Landsmeer. Medewerkers die dat willen, kunnen daar ook aan de slag. Berend Botje zegt te streven naar een zo soepel mogelijke overgang voor kinderen en personeel.

Tegelijkertijd blijft de organisatie openstaan voor een nieuwe locatie. ‘Een gouden tip’ voor een geschikte opvangplek in of nabij Oostzaan is welkom via kindercentrum@berendbotje.nl.

Petitie

Ouders hebben inmiddels de petitie ‘Kinderopvang Berend Botje in Oostzaan behouden’ gestart. Op het moment van schrijven stond de teller op 79 handtekeningen, met als doel 250.

In de petitie stellen ouders dat het verdwijnen van de opvang grote gevolgen heeft. Ouders worden gedwongen verder te reizen, minder te werken of zelfs tijdelijk te stoppen met werken. Dat raakt niet alleen gezinnen, maar ook de lokale economie en de arbeidsmarkt in de Zaanstreek. Vooral de arbeidsparticipatie en economische zelfstandigheid van ouders komt onder druk te staan.

Daarnaast wijzen zij op de emotionele impact voor kinderen. Een verhuizing naar een andere gemeente verbreekt vertrouwde relaties met pedagogisch medewerkers en kan de stabiliteit en ontwikkeling van jonge kinderen verstoren. Ook vrezen zij dat ervaren medewerkers vertrekken, waardoor kennis en kwaliteit verloren gaan.

Oproep

De petitie roept gemeente, schoolbesturen en kinderopvangorganisaties op om vóór maart 2026 met een concreet en transparant plan te komen voor voortzetting van kinderopvang in Oostzaan, inclusief voorschoolse en buitenschoolse opvang. 

Volgens de initiatiefnemers zijn minimaal twee opvanglocaties nodig om de huidige en toekomstige vraag op te vangen en lange wachtlijsten te voorkomen. Kinderopvang moet volgens hen structureel worden geborgd als basisvoorziening.

Huisvestingsplan

De situatie past binnen een breder probleem dat wordt geschetst in het Integraal Huisvestingsplan (IHP) Onderwijs 2025–2040 van de gemeente Oostzaan. In dit plan, opgesteld samen met schoolbesturen en kinderopvangorganisaties, wordt ingezet op de ontwikkeling van kindcentra waarin onderwijs en opvang zijn geïntegreerd.

Tegelijkertijd laat het IHP zien hoe ingewikkeld dat is in de praktijk. 

De Noorderschool kampt met een structureel capaciteitstekort dat volgens prognoses oploopt tot meer dan 100 vierkante meter in 2040. Die opgave is urgent en vraagt om een oplossing op korte termijn. In het meerjarenuitvoeringsplan wordt gesproken over het afstoten van tijdelijke huisvesting en lopend overleg tussen gemeente en schoolbestuur.

Wettelijke grenzen

De gemeente Oostzaan heeft een wettelijke zorgplicht voor onderwijshuisvesting, maar niet voor kinderopvang. Kinderopvangorganisaties zijn zelf verantwoordelijk voor hun huisvesting. Wel kan de gemeente voor-investeren in een kindcentrum en die kosten via huur doorberekenen.

De kwestie rond Berend Botje laat zien hoe de ambities uit het IHP, integratie van opvang en onderwijs, botsen met gescheiden verantwoordelijkheden, financiering en beperkte ruimte. 

Voor ouders en kinderen in Oostzaan is die beleidsmatige spanning straks vooral voelbaar in het dagelijks leven.

Door: Merel Kan, op basis van de petitie en het Integraal Huisvestingsplan (IHP) Onderwijs 2025–2040 van de gemeente Oostzaan. De foto komt uit het Orkaan-archief.