Een huis huren in grote delen van Zaandam wordt vanaf maart 2026 voor sommige mensen moeilijker. Als je naar een particuliere huurwoning wil verhuizen, moet je bewijzen dat je inkomen hebt uit werk, studiefinanciering, pensioen of AOW of dat je vrijwillig vervroegd bent uitgetreden en daar inkomen uit haalt.

Voor Poelenburg en Peldersveld gold die inkomenstoets al. De regeling is nu uitgebreid met de drie andere wijken in Zaandam-Oost (Kogerveldwijk, Rosmolenwijk en Zaandam-zuid). De maatregel geldt niet voor elke straat in de vijf wijken en ook niet voor elk adres in de straat (zie kaartje hieronder). Onder deze regeling vallen 384 particuliere huurwoningen in de vijf wijken. Van die woningen zijn er 250 in Poelenburg en Peldersveld. Alleen als er een nieuwe huurder komt, wordt de maatregel toegepast.

De gemeenteraad moet vanavond akkoord geven op deze bescheiden uitbreiding van de ‘Wet bijzondere maatregelen grootstedelijke problematiek’ (Wbmgp). Tijdens het Zaanstad Beraad, waar wethouder Harrie van der Laan de zaak toelichtte, had hij het wel over sociale huurwoningen:

‘Als je veel mensen bij elkaar hebt die in sociale huurwoningen wonen en allemaal aan de onderkant van de samenleving zitten – want die wonen nou eenmaal in sociale huurwoningen -, dan krijg je de problemen vanzelf boven water en die willen we natuurlijk niet.’

Sociale huur valt erbuiten

De uitbreiding geldt niet voor sociale huurwoningen. Alleen bij particuliere huur worden lage inkomens (mensen met een uitkering) geweerd.

Woningbouwcorporaties krijgen zelfs minder bevoegdheden. In de ‘oude’ regeling mochten corporaties voorrang geven aan bijvoorbeeld mensen die in het onderwijs of de hulpverlening werkten, maar die regeling is afgeschaft omdat er weinig gebruik van zou worden gemaakt. Uit de evaluatie blijkt overigens dat deze regeling in Poelenburg wel effect heeft gehad.

In de nieuwe regeling staat dat corporaties maximaal 15 procent van hun sociale huuraanbod voor ‘lage middeninkomens’ mogen reserveren. Maar die inkomens vallen nu ook onder de sociale huurgrens, dus dat lijkt vooral een dooie mus.

Eén regeling blijft hetzelfde: nieuwe huurders van zowel particuliere als corporatie-woningen vanaf 16 jaar krijgen een politiescreening voordat ze een woonvergunning krijgen. Deze screening heeft overigens in de afgelopen jaren nauwelijks tot afwijzingen geleid.

Tijdens de behandeling vanavond komt ook een amendement van Anna de Groot (SP) in stemming waarin ze vraagt de verlenging niet door te laten gaan. In een motie vraagt ze bovendien om ‘maatregelen die wel helpen’.

Door Piet Bakker op basis van agenda raadsvergadering (ook live te volgen), eerder nieuws op De Orkaan, toelichting van de gemeente Zaanstad, en regeling ’toewijzen door woningcorporaties’ van het ministerie. Foto: Jeffrey Koster (De Brandaris).