Gebedsgenezeres Greet Hofmans (1894 – 1968) woonde niet alleen lange tijd in bij koningin Juliana op paleis Soestdijk maar ook in de Ganzenwerfstraat in Zaandam. Haar vader was badmeester bij het openluchtzwembad op het Zaaneiland en ze bezocht de katholieke meisjesschool aan de Bloemgracht.

In 1956 raakte het Nederlandse koninklijk huis in een crisis. In het Duitse tijdschrift Der Spiegel verscheen het artikel ‘Zwischen Königin und Rasputin’ waarin gebedsgenezeres Greet Hofmans beschuldigd werd van het beïnvloeden van koningin Juliana. De bron achter het verhaal bleek later prins Bernhard te zijn, die zelf zijn invloed op Soestdijk zag teruglopen.

Het gevolg was dat Hofmans – die al sinds 1948 nauwe relaties met de koningin onderhield en zelfs op Soestdijk woonde – het veld moest ruimen. Zij was gevraagd door de koninklijke familie om prinses Marijke van haar ernstige oogkwaal te genezen. Dat was zonder resultaat gebleven. Desondanks hield Juliana vertrouwen in de zweverige Hofmans die zei op basis van ‘ingevingen’ van boven te opereren. Bernhard suggereerde dat Hofmans voor pacifistische inblazingen bij de koningin zorgde. Geruchten over een echtscheiding deden de ronde. Bernhard trok aan het langste eind. Hofmans moest vertrekken.

In de biografie van Han van Bree over Hofmans wordt het ‘Raspoetin’-beeld onderuit gehaald. Het was vooral een poging van Bernhard om z’n eigen wankele positie te beschermen (en hoe het met hem is afgelopen is bekend). Van invloed op staatszaken door Hofmans is geen bewijs volgens Van Bree. Zij was geen Raspoetin.

Zaanse jaren

De dikke (651 pagina’s) biografie van Hofmans ‘Het vertroebelde oog; het onbegrepen leven van Greet Hofmans’ begint in Amsterdam, maar verplaatst zich in 1900 naar Zaandam als vader Hofmans een baan krijgt als badmeester bij de Zaandamsche Bad – en Zweminrichting: het openluchtzwembad aan de Badhuisweg op het Zaaneiland. Greet werd ingeschreven in het doopregister van de net gebouwde Bonifatiuskerk. Ze ging naar de katholieke meisjesschool aan de Bloemgracht.

In 1905, op 11-jarige leeftijd verliet ze voortijdig de lagere school en ging in een fabriek werken. In 1913 verhuisde het gezin Hofmans terug naar Amsterdam. In haar Zaandamse periode werden ook de eerste tekenen van haar belangstelling voor het bovennatuurlijke zichtbaar. Op 14-jarige leeftijd – in 1908 – werd ze lid van de Lotuskinderen, de jeugdafdeling van de Theosofische Vereniging. In 1914 werd ze volwaardig lid. Die vereniging bestaat nog steeds, het doel:

‘Het dienen van de mensheid door het ontwikkelen en verwerkelijken van een zich steeds verdiepend inzicht in de eenheid van alle leven, de tijdloze wijsheid en spirituele zelf-transformatie.’

In september 1922 keert ze terug naar Zaandam. Ze is dan ‘huishoudster’ bij de plaatselijke afdeling van de Theosofische Vereniging (die niet meer bestaat overigens). De vereniging was gevestigd aan de Westzijde 140 (foto boven). Het is een kort intermezzo, eind dat jaar keert ze terug naar Amsterdam.

Door Piet Bakker, met dank aan Meta Bossers die voor Han van Bree de research deed voor het Zaanse deel van de biografie. Extra informatie uit Gemeentearchief en van de Theosofische Vereniging.