Voetbalsprookjes bestaan, zeker in de nacompetitie. Dat heeft Telstar zondag nog maar eens bevestigd. Maar wel met een nog onwerkelijker verhaal dan dat we de laatste decennia voorbij hebben zien komen. De club met het laagste spelersbudget van het Nederlandse betaalde voetbal is Eredivisionist geworden. Hoog tijd voor een blik op de Zaanse connecties van de kersverse promovendus.
We schakelen Tom Grootjen in. In de jaren tachtig keeper bij de club uit Velsen-Zuid en de laatste jaren nog altijd actief rondom het Zaanse voetbal, met name bij WFC/Fortuna. Grootjen kwam vlak na het laatste seizoen dat Telstar uitkwam in de Eredivisie. In 1978 zei Nederlands kleinste, maar tegelijkertijd ook grootste cultclub, het hoogste niveau voor 47 jaar vaarwel.
Minimalistisch
‘Die cultstatus was er in mijn tijd nog helemaal niet, welnee. Het was toen allemaal heel minimalistisch. Na de degradatie in ’78 hadden ze heel veel moeite om overal uit te komen. De beleving was eigenlijk ook minimaal. Al hadden we wel goede spelers. FC Amsterdam werd toen opgeheven, waardoor bijvoorbeeld Henk ten Cate kwam.’
Niet alleen uit Amsterdam, maar ook vanuit de Zaanstreek kwamen er in die minimalistische jaren spelers naar Telstar. Onder andere dus Grootjen, die naam had gemaakt als keeper bij WFC.
Mister Telstar
‘Maar mijn positie was heel bescheiden, hoor. Ik was een simpel reservekeepertje! Er zijn namen uit het Zaanse die een veel grotere rol hebben gespeeld. Terry Hendriks, Peter Tania, Floor Buma. Met name Buma, die was in die tijd gewoon Mister Telstar. Tania is nu trainer van Jisp, en Hendriks heeft een kroeg in Zaandijk. Tegenover de Zaanse Schans.’
Op Buma mogen we als Zaankanters dus het meest trots zijn. Slechts acht spelers kwamen in de Eerste Divisie vaker in actie voor De Witte Leeuwen dan de buitenspeler uit Assendelft, die later nog trainer zou worden bij meerdere Zaanse clubs. Bijna tien jaar stond de door vv Assendelft en Ajax opgeleide Buma in de vorige eeuw onder contract in Velsen.
Er zijn ook recentere voorbeelden van Zaanse tinten op Telstar-gebied. Bijvoorbeeld Jay Kruiver, vorig jaar nog selectielid van de promovendus. Als hij vorig seizoen met Telstar gewonnen had van FC Groningen, dan was zijn huidige club (Roda JC) Eredivisionist geweest. In de 88e minuut ging Kruiver bij een 1-0 voorsprong naar de kant, vanaf de bank zag hij de 1-1 in minuut 95 binnenvallen.
Oostzaanse Topschutter
Roda zou een stap omhoog zijn, maar een jaar verder blijkt het seizoen van de Limburgers behoorlijk grijs te zijn geweest, terwijl Telstar het meest kleurrijke seizoen uit de geschiedenis heeft beleefd. En zo gaat het Zaanse lijstje blikvangers uit recentere tijden nog wel even door. Met bijvoorbeeld Sander Oostrom, uit Tuindorp Oostzaan. Rond de eeuwwisseling dé Telstar-spits.
En sterker: tot 2023 was de aanvalsleider die ook nog voor onder andere NAC en Pohang Steelers speelde all-time topscorer van de club. Glynor Plet was het die twee jaar geleden zijn 88ste Telstar-treffer maakte, waardoor Oostrom nu tweede in het rijtje topschutters staat.
Ja, linkjes zijn er tussen Telstar en de Zaanstreek genoeg. En dan te bedenken dat in het bovenstaande nog niet eens alle Zaanse namen met een verleden in Tata Steel-contreien genoemd zijn. Noem Wormerveerder en huidig FC Utrecht-spits David Min en Zaandammer en uit de vorige Eredivisie-tijd Dick Helling. Ook Rob Groot (broer van Cees en Henk) is terug te vinden in de archieven.
Net als Cees de Vries. En Monne de Wit (goed voor tien(!) seizoenen Eredivisie bij de club). En Gaston Salasiwa. En Ron Pos. En Darryl Bäly. En Germaine Levant. En Delvechio Blackson. En, niet te vergeten, Henk Evenblij, die tien jaar geleden het boek Gekke Henkie, met als subtitel ‘van Telstar tot De Telegraaf’, uitbracht. Bij Telstar was Evenblij maatjes met de eerder genoemde Rob Groot. In Panorama zei hij over hem: ‘Als je een ketting om je benen deed speelde Rob de bal nog tussen je benen door, een geweldige voetballer.’
Booming
Gek genoeg bevindt zich in de huidige selectie geen directe link, maar gezien de vernieuwing van de selectie die door de promotie aanstaande is, kan dat zomaar een kwestie van zijn. Over volgend seizoen bestaan overigens wel wat zorgen. Kan Telstar de Eredivisie wel aan? Cijfermatig en qua complex natuurlijk niet. Maar goed, op basis daarvan was promotie ook onmogelijk.
Grootjen: ‘Ik vind het echt hartstikke leuk voor de club, het is helemaal booming. Maar, haha, ik maak me inderdaad ook wel zorgen. Want je moet natuurlijk enorm investeren om je te kunnen handhaven. Alleen ze moeten gewoon gaan genieten van het moment en wat er op hun pad komt. Aan het zogenaamde ’te vroeg promoveren’ moet je schijt hebben. Gewoon niet te veel verwachten!’

Door Hugo Heinen. Foto boven, van Dick Helling: Nationaal Archief. Bronnen: Transfermarkt, Panorama, Telstarfans.

Kleurrijk was het slot van dit seizoen zeker.
Maar meest kleurrijk in de geschiedenis?
De prestatie groots en de speelstijl aantrekkelijk.
Credits aan Anthony Correia, staf en anderen.
Ik ben toevallig, na ca. 50 jaar recent naar de thuiswedstrijd tegen ADO Den Haag geweest. Let wel, de competitiewedstrijd van april j.l. en niet de play off wedstrijd.
In een ambiance van een veredelde (top)amateur was de sfeer top en gemoedelijk en speelde Telstar fraai en dynamisch.
Ik denk dat veel oudere betrokkenen de allereerste promotie in de zestiger jaren als meest kleurrijk zullen beoordelen.
Ikzelf, niet onbevooroordeeld door mijn familierelatie met Dick Helling vindt het seizoen 1973-1974 het meest kleurrijke seizoen in de clubgeschiedenis van Telstar.
Tezamen met mede Zaandammer Monne de Wit werd Telstar 6e in de Eredivisie waarin thuis alleen (!!) van Go Ahead Eagles werd verloren.
Van Ajax (2-1), Feijenoord (3-2) werd gewonnen en tegen PSV gelijkgespeeld (1-1).
De topwedstrijden waren uitverkocht met 18.000 toeschouwers, nu niet meer voor te stellen.
Mooi om dat als 10 jarig kereltje mee te mogen maken.
Dick verdiende door zijn goede spel bij Telstar een toptransfer naar Ajax waar hij full prof werd.
Ten tijde van de periode bij Telstar was hij semi prof en werkzaam bij Bosman & Bronkhorst.
Bij Ajax werd hij te licht bevonden en weer aan Telstar verhuurd.
In de laatste wedstrijd van Telstar in de Eredivisie (1978) stond hij echter opgesteld bij tegenstander FC Volendam waar hij onder contract stond en nog vele jaren heeft gevoetbald met o.a. mijn neef John van Wensveen, ex Zaanlandia.
Ik zou het leuk vinden als andere lezers/Zaankanters nog aanvullingen hebben over deze glansrijke Telstarperiode van Dick en/of Monne.
En de onlangs overleden Monne de Wit niet vergeten