Het faillissement van Groupcard en het verdwijnen van ruim drie ton aan derdengelden werpen een donkere schaduw over de ZaansePas. De gemeente Zaanstad heeft inmiddels de technische vragen van Democratisch Zaanstad (DZ) en het CDA beantwoord. Daaruit blijkt dat de toekomst van de pas nog allerminst zeker is.

Ruim drie ton zoek

Op de rekening van Stichting Derdengelden Groupcard had € 322.966,35 moeten staan. Bij het faillissement op 21 juli 2025 bleek dit bedrag echter verdwenen. Hoe dit kon gebeuren, moet blijken uit het lopende onderzoek van de curatoren.

De gemeente zelf heeft nog geen vordering ingediend om het geld terug te krijgen. Het college laat weten: ‘We wachten eerst het overleg met de VNG op 11 september af.’ Andere gemeenten hebben zich ondertussen wel gemeld en juridische stappen genomen. De gemeente Apeldoorn (vordering van € 276.000) en Rheden hebben beslag laten leggen op het huis van John Keunen, de enige aandeelhouder/directeur van het BV-netwerk van Groupcard waar inmiddels zeven bv’s en een stichting failliet zijn. Gemeente Aalsmeer claimt € 40.000 schade bij Groupcard en heeft zich wel als schuldeiser gemeld bij curator mr. Dullaart.

Aanbesteding volgens de regels

DZ en CDA wilden weten of de gemeente beter onderzoek had moeten doen naar Groupcard. Het college stelt dat de aanbesteding volgens de regels is verlopen.

De ZaansePas werd gegund via een Europese openbare procedure, op basis van de beste prijs-kwaliteitverhouding. Een diepgaand financieel onderzoek naar Groupcard was niet verplicht en is daarom niet uitgevoerd. Volgens de gemeente waren er destijds geen signalen die aanleiding gaven tot extra onderzoek.

Zaanstad geeft geen antwoord op de vraag of de BV-structuur is onderzocht. Daaruit blijkt dat eigenaar John Keunen als enige zeggenschap had over het netwerk van bv’s en ook – in strijd met de statuten – voorzitter en enige bestuurder van de Stichting Derdengelden was (die stichting is ook failliet).

In 2024 hadden 1.586 inwoners de pas actief in gebruik, goed voor 2.430 transacties. Begin 2025 groeide dat aantal: alleen al in de eerste vijf maanden werden bijna 4.000 transacties geregistreerd. Er waren in 2024 ruim 10.000 pashouders. Volgens de gemeente heeft de pas ‘bijgedragen aan de participatie van minima en de versterking van de lokale economie.’

Meedoen-regeling gered

De Meedoen-regeling, waarmee inwoners met een laag inkomen kunnen deelnemen aan sport en cultuur, is door de gemeente zelf overgenomen. Clubs en verenigingen sturen hun facturen inmiddels direct naar het stadhuis, dat de betalingen verzorgt.

De acties en kortingen van de ZaansePas zijn daarentegen stilgelegd. Voor de Witgoedregeling is de eerste tranche afgerond, maar de tweede staat voorlopig in de wacht. Met de Witgoedregeling krijgen minima financiële steun voor de aanschaf van energiezuinige huishoudelijke apparaten, zoals een koelkast, wasmachine of kookplaat.

Wat nu?

Het college werkt aan verschillende scenario’s: van een nieuw systeem voor kortingen tot een pas in gemeentelijk of zelfs regionaal beheer. Overleg met andere gemeenten is er nog niet.

De gemeenteraad krijgt de uitgewerkte opties voorgelegd, maar een datum daarvoor is niet genoemd. Pas daarna wordt duidelijk of de ZaansePas een doorstart krijgt – en zo ja, in welke vorm.

Door: Merel Kan, op basis van Orkaan-archief en beantwoording technische vragen van DZ en CDA. Insolventieregister, AD, Nieuws in Aalsmeer.