Democratisch Zaanstad (DZ) trekt aan de bel over de manier waarop de gemeenteraad wordt geïnformeerd in het dossier rond het interventieteam Zaandam-Oost.

In een brief aan de agenda-commissie en de raadsgriffie stelt fractievoorzitter Juliëtte Rot dat de portefeuillehouder (burgemeester Hamming in dit geval) de raad de toegezegde onderzoeksrapporten onthoudt, en daarmee het Reglement van Orde (RvO) schendt.

Op 19 juni was er in het Zaanstad Beraad een rondvraag op verzoek van het PvdA naar aanleiding van de publicatie van Follow the Money over de werkwijze van het interventieteam. Tijdens dat debat werden vragen gesteld door meerdere fracties. De portefeuillehouder stelde dat er verschillende onderzoeken waren gestart en beloofde de uitkomsten met de raad te delen, zonder voorwaarden of toelichting. Maar dat lijkt dus niet te gebeuren volgens Rot.

Memo

Omdat de vergadering door tijdgebrek niet kon worden afgerond, zou een vervolg worden ingepland. Dat is nooit gebeurd, onder meer door een intern conflict binnen de PvdA. Maar daarmee is de toezegging van de burgemeester nog niet van de baan. Van het uitstel lijkt nu afstel te zijn gekomen volgens de DZ-fractievoorzitter.

In augustus voegde de agenda-commissie een memo van de portefeuillehouder (Hamming dus) toe aan haar terugkoppeling naar de raad. DZ noemt dat ongebruikelijk: brieven gericht aan de agenda-commissie worden normaal niet gepubliceerd. Volgens Rot is het onwenselijk dat een portefeuillehouder, die ook direct betrokken is bij het onderwerp, via zo’n route invloed uitoefent op de behandeling in de raad. Maar minstens zo opmerkelijk is de inhoud van het memo.

‘Leeswijzer’

Volgens DZ bevat de memo de mededeling dat de onderzoeksrapporten pas aan de raad worden verstrekt nadat er een ‘ambtelijke toelichting’ of ‘leeswijzer’ is opgesteld. Dat instrument is volgens de fractie geen onderdeel van het Reglement van Orde (RvO) en schept onduidelijkheid over de spelregels. Rot schrijft:

‘Hoe kan het dat u de uitvinding en inzet van een instrument dat geen steun vindt in het RvO toestaat?’

DZ benadrukt dat de raad tijdens de rondvraag van 19 juni al achterliep: informatie waarover FTM beschikte via een Woo-verzoek was niet gedeeld met raadsleden. Die informatie kwam pas beschikbaar via een technische vraag van DZ. Herhaling van dat patroon noemt de fractie ‘in strijd met de actieve informatieplicht van het college’.

Debat

De fractie verzoekt de raadsgriffie en de agenda-commissie om de rapporten alsnog uiterlijk 48 uur voor het beraad van donderdag te verstrekken. Dat is in ieder geval niet gelukt, de vergadering is morgen al. Als dat niet lukt, pleit DZ voor uitstel van de vergadering totdat de raad de stukken met voldoende leestijd kan bestuderen. Maar die stukken krijgt de raad pas na de vergadering.

Donderdag staan het interventieteam en de FTM-publicaties op de agenda bij het Zaanstad Beraad. Maar uitsluitend als ’toelichting van de ambtelijke organisatie op de uitkomsten van de onderzoeken mede n.a.v. publicatie in Follow the Money.’

Inhoudelijke discussie wordt uitgesteld. Morgen dus een ‘ambtelijke toelichting’ terwijl er tijdens het Zaanstad Beraad van 9 oktober technische vragen kunnen worden gesteld over ‘bijbehorende stukken’ die op 3 oktober – dus een dag na de ‘ambtelijke’ vergadering – gepubliceerd worden. Pas op 14 oktober is er ‘gelegenheid tot inspraak en heeft de gemeenteraad de gelegenheid haar wensen en bedenkingen te uiten’.

Debat

De discussie over de transparantie van de onderzoeken raakt aan een breder debat dat al maanden speelt rond het interventieteam. Eerder berichtten Follow The Money, NRC en De Orkaan dat de werkwijze van het team vragen oproept over proportionaliteit, privacy en rechtsstatelijkheid. Bewoners en maatschappelijke organisaties spraken van angst en wantrouwen, terwijl de gemeente en enkele partijen in de raad juist benadrukten dat de aanpak resultaten oplevert.

Door: Merel Kan en Piet Bakker, de foto is gemaakt door Jeffrey Koster.