Oud-hoogleraar criminologie Ellie Lissenberg overleed op 24 september 2025 in Zaandam. En eerlijk is eerlijk – als de Volkskrant deze week niet een mooi afscheidsverhaal over haar had gepubliceerd, was ons dat waarschijnlijk ontgaan.

Lissenberg was lange tijd de enige vrouwelijke hoogleraar bij de rechtenfaculteit aan de Universiteit van Amsterdam. Ze studeerde als sociologe af in 1971 en promoveerde in 1979 op het proefschrift ‘Kinderen spreken recht: een onderzoek naar denkbeelden van kinderen over misdaad en straf’. In 1988 werd ze hoogleraar. Ze nam in 2008 afscheid met de rede ‘Klokkenluiders en verklikkers’.

Lissenberg was een veelgevraagde expert bij de media als het ging over misdaad en straf. Op YouTube is nog een filmpje te zien waar ze samen optreedt met strafpleiter Gerard Spong in een debat over het nut (en onnut) van strenger straffen.

Lissenberg woonde in de Zaandamse Tuinstraat, vlak bij de Bullekerk. In de Zaanstreek was ze onder meer actief als één van de organisatoren van Babel Salon, een ontmoetingsprogramma over maatschappelijke thema’s waarbij experts uit onder meer politiek en wetenschap werden geïnterviewd en in discussie gingen met het publiek. De avonden werden in La Brèche in Wormerveer georganiseerd.

Lissenberg organiseerde dat programma samen met prof. dr. Jaap Franse, oud-hoogleraar Natuurkunde uit Krommenie en prof. dr. Len de Klerk, hoogleraar planologie (Zaandam). Gespreksleiders waren eerst Hans Verploeg (secretaris Nederlandse Vereniging van Journalisten, NVJ), later Hans Bosma en vervolgens Piet Bakker (Lector Crossmedia Hogeschool Utrecht, nu Orkaan).

De organisatoren hadden een groot netwerk waardoor onder andere socioloog Abram de Swaan, politicoloog prof. dr. Wouter van der Brug, onderwijskundige prof. Herman van de Werfhorst, hoogleraar Milieukunde prof. Lucas Reijnders, Henry Meijdam (oud-burgemeester Zaanstad), Simone Richardson (Le Champion), historicus dr. Chris van der Heijden en econoom prof. Arnoud Boot tijdens de avonden optraden.

Ellie Lissenberg met de microfoon tijdens een discussie in La Bréche.

Door Piet Bakker, met gebruikmaking van archief Babel, UvA-website, artikel in de Volkskrant (11 november 2025) en video UvA (2006). De afbeelding boven is een screenshot uit de UvA-YouTube-video, de onderste komt uit het jaarverslag van Babel over 2009.