De spanningen tussen muziekdocenten en cultureel centrum Fluxus lopen opnieuw op. Vanaf dit jaar moeten docenten die gebruikmaken van het lage netwerkdocententarief van € 3,14 per uur verplicht de ‘Algemene Verhuurvoorwaarden’ ondertekenen. Daarmee verklaren ze de visie en doelstellingen van Fluxus te onderschrijven. Wie weigert, betaalt het maatschappelijke tarief van € 13,12 per uur – een verviervoudiging.

Wat op papier een formaliteit lijkt, voelt voor veel docenten als een ideologische fuik. ‘Het voelt als chantage over de rug van onze leerlingen,’ zegt een docent. ‘Voor sommige gezinnen zijn muzieklessen nu al nauwelijks betaalbaar. Wij willen en kunnen deze kosten niet doorberekenen.’

Docenten vrezen dat Fluxus met de onderkende verhuurvoorwaarden in de hand naar de wethouder kan stappen om te laten zien dat zij achter het beleid van de instelling staan:

‘Er zijn al docenten die getekend hebben, maar die zeggen de betreffende passage over het hoofd te hebben gezien.’

Visie

Wat die ‘visie’ precies inhoudt, is bovendien onduidelijk: 

‘Het visietraject met Fluxus loopt nog. De muziekdocenten worden daarin nauwelijks meegenomen. De uitkomst is volkomen onduidelijk, dus waar zouden we precies voor tekenen?’

De vertrouwensbreuk tussen Fluxus en haar muziekdocenten is niet nieuw. Sinds de bezuinigingen van 2013-2014, waarbij vaste docenten hun baan verloren en als zzp’er moesten doorgaan, is de relatie gespannen. Het gebouw waarin wordt lesgegeven wordt via een vestzak-broekzakconstructie door de gemeente bekostigd; docenten huren daar tegen gereduceerd tarief ruimten.

Plan

In oktober 2024 diende Stichting Muziekschool Zaanstad een transitieplan in voor een zelfstandige muziekschool, los van Fluxus. Volgens betrokken docenten was het plan degelijk en goed onderbouwd, maar bleef serieuze reactie van de gemeente uit. Ook Fluxus liet het plan links liggen. ‘De enige echte oplossing is een onafhankelijke muziekschool’, stellen de initiatiefnemers.

De roep om politieke actie groeit. Docenten voelen zich in een onmogelijke positie gemanoeuvreerd: tekenen voor een onduidelijke visie, of hun lespraktijk financieel ondergraven:

‘Elke maand dat dit blijft doorsudderen, is er één te veel. De gemeente moet nu kleur bekennen: steunt zij een monopolie-instelling die haar docenten onder druk zet, of kiest zij voor de toekomst van muziekonderwijs in Zaanstad?’

‘Metselfabriek’

Fluxus-directeur Vincent van Kekerix ziet weinig problemen. Het zou gaan om een minimaal groepje docenten dat moeite heeft met de passage:

‘Er zijn zeker verschillende inzichten met een aantal docenten, daar gaat dat visietraject dan ook uitsluitsel over geven, maar in de tussentijd hebben we lopend beleid.’

Door een visie te ondertekenen waaraan gewerkt wordt?

‘Een partij die gebruik wil maken van een zwaar gesubsidieerd tarief moet instemmen met onze voorwaarden. De ruimtes zijn niet bedoeld voor, ik noem maar iets, een metselfabriek.’

Door: Merel Kan, met informatie van meerdere betrokken docenten (die graag anoniem blijven, maar bij de redactie bekend zijn), de reactie van Harry Koopman onder dit artikel en uit het Orkaan-archief.