De tijd staat niet stil. Er wordt gebouwd en gesloopt, straten verdwijnen, nieuwe wijken verrijzen. Winkels gaan weg, bedrijven sluiten en natuur wordt opgeofferd om plaats te maken voor nieuwbouw, stadsvernieuwing en bedrijventerreinen.

De Zaanstreek is de afgelopen decennia – soms zelfs onherkenbaar – veranderd. De Orkaan brengt die verandering in beeld. Op één plek die in het verleden op de foto is gezet, maken we nu opnieuw ‘dezelfde’ foto. Zoek de verschillen…

De originele foto’s komen uit twee albums met oude Zaanse foto’s die Zaandammer Henk van Dalen op de kop tikte op een rommelmarkt. Bert Versteeg maakte de eigentijdse foto en zorgde ook voor de achtergrondinformatie. Vandaag: de Braakdijk bij Haaldersbroek aan ’t Kalf (Zaandam).

Braakdijk, Zaandam

Vandaag Haaldersbroek: de Braakdijk ter hoogte van het sluisje. De recente foto is een meter of 10 westelijker genomen dan de oude foto waardoor Braakdijk 1 er ook op staat. De oude foto is van voor 1976 want Braakdijk 3 is gebouwd in dat jaar.

Het bruggetje op de foto is bij de Kalversluis, dit sluisje is gebouwd in 1765 en verving het oude sluisje dat een stuk oostelijker lag (bij de huidige Bolksbeek). De oude sluis lag tegenover het voormalige Doodsluisje (vernoemd naar oliemolen De Dood) die de verbinding vormde tussen de Braaksloot en het Oostzijderveld. De sluisjes werden tot het begin van de 18e eeuw veel gebruikt door de beschuitbakkers uit Wormer die met hun waar naar Amsterdam voeren.

Op de Zaan en het IJ nogal kon het nogal spoken en daarom voeren de bakkers over de Watering in Oostzaandam naar de Barndegattersluis. Omdat het Barndegat dichtslibde werd de sluis vervangen door de Hanenpadsluis (in 1713) en in 1714 gesloopt. De route door het Oostzijderveld raakte in ongebruik en Wormer kreeg in 1638 met de Bartelsluis een directe verbinding met de Zaan.

De Braaksloot was een verbinding tussen het voormalige binnenmeer de Wijdewormer en de Zaan en is ontstaan door diverse stormen in de middeleeuwen waardoor er steeds meer land wegspoelde.

Tot in de 20e eeuw heette `t Kalf tussen Haaldersbroek en de Wijdewormer Braakdijk.

Braakdijk, voor 1976
Braakdijk 2022 (Bert Versteeg)

Bekijk hier alle fototijdreizen.

Foto en tekst 2022: Bert Versteeg.