Het mooie weer in het voorjaar heeft zo zijn voordelen. Je kunt al vroeg op je terras zitten, genieten van de zon en een glaasje rosé. Maar wie dan om zich heen kijkt en besluit zijn tuin wat water te geven, kan in Assendelft voor een vervelende verrassing komen te staan: het water uit de sloot is te zout.
Door: Hans Roodzand, Aquatisch ecoloog
In grote delen van Assendelft, vooral ten zuiden van de Communicatieweg, is het oppervlaktewater al jaren brak. Dat betekent dat er zout in zit – en dit jaar is het erger dan ooit. Nu al bevat het water meer dan 1 gram zout per liter, soms zelfs tot 3 gram in het uiterste zuiden. Dat is slecht nieuws voor planten in tuinen, maar ook voor boeren die hun gewassen besproeien. Veel planten kunnen daar niet tegen en gaan dood.
Overigens wordt er in Assendelft zelf niet beregend – er zijn hier geen agrariërs die dat doen. Maar er zijn wel veel melkveebedrijven, en die ondervinden op een andere manier last van het zoute water: de koeien willen niet meer uit de sloot drinken. Hun voortbestaan komt daarmee onder druk te staan. In de nabijgelegen Wijkermeer wordt overigens wél beregend, en ook daar speelt verzilting een rol.
Hoe komt dat? Het waterbeheer is zo ingericht dat er nauwelijks vers (zoet) water kan worden aangevoerd. Als er al vers water wordt ingelaten, wordt dat via de gemalen meteen weer afgevoerd, waardoor het effect nul is. Het Hoogheemraadschap lijkt het te accepteren als een ‘natuurlijke ontwikkeling’, maar de gevolgen zijn groot.
Niet alleen de natuur in tuinen en weilanden lijdt hieronder. Ook de waterkwaliteit verandert. Door het zoute water voelen exotische dieren zoals Chinese wolhandkrabben en Amerikaanse rivierkreeften zich prima thuis. Zelfs jonge haring kunnen overleven in de Delft – iets wat normaal gesproken niet zou moeten kunnen in een polder. Tegelijk verdwijnen insecten, wat slecht is voor vogels zoals de kievit.
Ook in andere delen van de regio speelt dit. In Zaandam, bijvoorbeeld in de Gouw, wordt het water in de zomer brakker door het veelvuldige gebruik van sluizen. Bij het schutten komt er veel zout binnen: tot wel 80 kilo per keer bij Nauerna. Omdat de Zaan tijdelijk gestremd is, wordt daar nu vaker geschut dan normaal.
Het Hoogheemraadschap heeft in beleid vastgelegd dat het zoutgehalte in het water maximaal 0,6 gram per liter mag zijn. Maar met een beetje zonnig weer wordt dat ruimschoots overschreden.
Als aquatisch ecoloog – en inwoner van Assendelft – maak ik me hier grote zorgen over. Het wordt tijd dat het waterschap de verzilting serieus aanpakt. Wachten tot het vanzelf overgaat, is geen optie meer.
Door Hans Roodzand. Foto: Eddy Kat.
tja, als je als lezer niks weet over de ontstaan geschiedenis van het veenweide in deze omgeving krijg je een hoop geroeptoeter. inderdaad die tuinplanten en grassen van nu kunnen niet tegen zoutwater. maarja die moet je ook niet willen laten groeien op deze grond. als koeien nu op de oorspronkelijke prachtige natuurlijke weidebegroeing zouden grazen dan zullen ze niet hoog meer kunnen produceren. maar wel een super gezonde koe mogen kunnen zijn.
minder koeien meer natuur en hoge waterstand in de sloot als redding van het veen. van oorsprong is de omgeving hier brak. ga maar boren op 7meter komt er puur zoutwater omhoog en dat zit daar al heel lang. en die koeien van toen dronken ook uit de sloot of uuuh filterde die boer dat? kijk er ook eens anders naar en met een beetje goeie wil zijn er altijd mogelijkheden.
In het de Westzaanse polders Reef, Guisveld, Westzijderveld, wordt al jaren strijd geleverd over verbrakking van het gebied tussen natuurorganisaties die dit willen om bepaalde plantjes terug te krijgen die er vroeger gestaan hebben en de boeren die dit natuurlijk niet willen.Het drinkwater voor de koeien wordt slechter en meer negatieve gevolgen zoals boven beschreven. In Assendelft krijgt men last van het brakke water en in Westzaan moeten we het slikken als het brak gemaakt wordt ?
Piet wij zijn niet van deze wereld denk ik weleens.
Ik snap er geen snars meer van maar de geleerde nog veel minder.
Tja, een niet werkende zoutwaterkering in IJmuiden en sinds de grotere sluis meer scheepvaart, meer zoutwater in Noorzeekanaal, meer scheepvaart van en naar dit kanaal vanuit de Zaan en Nauernasevaart. Tja, wat moet je daar tegen doen hè. Maar elk nadeel heeft z’n voordeel. Misschien zwemmen er straks dolfijnen in de polder en zeepaardjes en zoals al hierboven geschreven, een haring met uitjes en zuur aan de haak slaan van je hengel. Njammie.