Een scheur van twee centimeter breed waar je door naar buiten kijkt, een scheve vloer en muren vol barsten: zo staat het clubgebouw van Harmonie Apollo Zaandijk aan de Boschjesstraat in Koog aan de Zaan erbij. Na werkzaamheden van de gemeente ontstonden funderingsproblemen, met verzakking als gevolg. Zaanstad erkende de schade en keerde een vergoeding uit, maar blokkeert nu zelf het afgesproken herstel.
‘Laat ons – en vele verenigingen met ons – alstublieft niet achter met de schade waarvoor u verantwoordelijk bent,’ zo luidt de oproep van de muziekvereniging. Ze hopen dat de gemeente alsnog over de brug komt en samen wil zoeken naar een oplossing. Gebeurt dat niet, dan zien ze zich genoodzaakt om naar de rechter te stappen.
Schade
Het gebouw wordt wekelijks gebruikt door zo’n 210 bezoekers van acht verschillende verenigingen. Het pand bestaat uit twee delen: een grote zaal en een voormalige beheerderswoning. Vooral die rechterkant, de woning, heeft flinke schade. In 2017 verhoogde de gemeente het straatniveau rond het gebouw met zo’n veertig centimeter.
Vooraf werd een nulmeting gedaan: de fundering was toen nog goed, al werd gewaarschuwd voor mogelijke verzakking op de lange termijn. Die kwam sneller dan verwacht. In 2018 verschenen al de eerste scheuren.
‘Het werd met name zichtbaar dat “het huis” zich van “de zaal” los begon te trekken.’
Volgens Harmonie Apollo Zaandijk komt de verzakking door de zandophoging van de gemeente. In 2022 stelde Zaanstad zelf vast dat de rechterzijde ‘onacceptabel snel’ zakt. De vloer loopt scheef, muren barsten, en er zit een scheur van twee centimeter waar je door naar buiten kunt kijken. De schade zou blijven toenemen zolang er niets gebeurt.
Herstelplan
Toch ligt het herstel al ruim twee jaar stil. In 2022 keerde de gemeente € 31.500 uit en stemde in met een herstelplan, maar toen de aannemer wilde beginnen, werd het project stilgezet. De nieuwe fundering zou deels op gemeentegrond komen en dat zou volgens Zaanstad in strijd zijn met de Omgevingswet.
Volgens Apollo werd het aanvragen van een vergunning sterk afgeraden; ambtenaren zouden meerdere keren mondeling hebben aangegeven dat die toch zou worden afgewezen. Om onnodige legeskosten te voorkomen, dienden ze geen aanvraag in. Een alternatief, een fundering aan de binnenkant, zou zo’n € 100.000 kosten, wat voor Apollo onhaalbaar is. De gemeente weigert het verschil te betalen.
In maart 2025 sprak Apollo met de verzekeraar van Zaanstad. Volgens de vereniging weigerde die de schade opnieuw te beoordelen of een expert langs te sturen. In plaats daarvan lag de focus vooral op wat Apollo zelf had gedaan om verdere schade te beperken. Ook zou zijn gesuggereerd dat de vereniging er financieel beter van zou worden als ze kozen voor de duurdere oplossing aan de binnenzijde. Maar die suggestie valt slecht bij Apollo.
‘Het maakt ons helemaal niet uit welke oplossing er gekozen wordt, als de schade aan ons pand maar hersteld wordt. Of wij beter zouden worden van de duurdere oplossing is volgens ons ook helemaal niet relevant.’
Laatste oproep
De vereniging benadrukt dat ze het liefst in overleg tot een oplossing komen. Maar het geduld raakt op. De schade aan het gebouw blijft toenemen en juridische stappen komen steeds dichterbij.
‘Wij willen helemaal geen rechtszaken voeren tegen de gemeente – die dan misschien ook weer jaren duren, terwijl ons pand al die tijd steeds verder verzakt en de schade steeds groter wordt.’
Apollo stelt zelfs voor om het stukje gemeentegrond waarop het herstelplan rust van de gemeente te kopen. Alles om hun gebouw en het kloppend hart van acht verenigingen te behouden. Maar zolang het college niet in beweging komt, lijkt een gang naar de rechter onvermijdelijk.
Door Nick Boeske, op basis van informatie uit het raadsinformatiesysteem van Zaanstad. Foto’s van Harmonie Apollo Zaandijk en Google Street View.
In een geschil kun je geen beroerder partij tegenover je hebben dan een overheid. De ergste variant is een buitenlandse overheid.
Er zijn verschillende voorbeelden van mensen die jarenlang hebben geprocedeerd, alles hebben gewonnen en er niks mee opgeschoten zijn. Een enkeling belandde tgv een wanhoopsactie zelfs voor jaren achter de tralies.
Zelf ooit gewerkt voor een overheidsonderdeel dat heel veel werk uitzette bij derden, maar vanaf oktober betaalde men gewoon niks meer wegens uitputting van het budget. Pas als een totaal wanhopige kleine ondernemer op de stoep stond met iets als een knuppel werd er toch nog betaald. Verhogingen wegens te late betaling werden nooit betaald.
Tikkie off-topic misschien, maar leuk als contrast:
In de begintijd van de PC's werden daarvan plots pallets vol afgeleverd bij bovenstaand overheidsonderdeel; allemaal Apple Macintosh. Die kwamen als een soort presse- papier te staan op de bureaus van ambtenaren die zich er geen raad mee wisten. Reden: dát budget was in december nog niet uitgeput, dus kwam de Kerstman.
de gemeente Zaanstad staat niet bekend om “snel handelen”. Zal wel weer jaren duren en ondertussen wordt de schade groter én duurder om te verhelpen.
Zoals getoond in de zaak "Watak" maakt "gedogen" deel uit van het beleid van de gemeente Zaanstad. In dit geval erkent de gemeente al dat ze de schuldige partij zijn. Klopt ook, bij een ophoging van een weg gaat de zetting niet rechtstandig naar beneden maar neemt een deel van de omgeving mee met alle gevolgen van dien, zoals in dit geval. Laat het eigendom van de grond, ook in dit geval, bij de gemeente en "gedoog" dat de nieuwe fundering op gemeentegrond komt te liggen. Als veroorzaker van de schade zul je je constructief en creatief moeten opstellen i.p.v. de benadeelde partij met een, voor hen, onmogelijk op te lossen probleem op te zadelen.