‘Hoe bedriegt extreemrechts de middenklasse?’ Dat was de vraag die centraal stond bij het bezoek van Jesse Klaver (GroenLinks-PvdA) aan de Stoomhal in Wormer. Gisteravond om 20.30 uur kwamen daar leden en geïnteresseerden bij elkaar om in gesprek te gaan met Klaver over zijn essay: ‘Hoe rechts de middenklasse bedriegt.‘
Een kleine meerderheid van de zaal had het essay niet gelezen; dat vonden de meesten van hen niet erg. Het was volgens hen fijn om er onbevangen in te gaan. Klaver vertelde over de ongelijkheid die hij heeft zien toenemen in Nederland.
‘Voor steeds meer mensen in dit land is het gewoon moeilijk geworden, soms zelfs onmogelijk, om rond te kunnen komen, en dat heeft alles te maken, niet alleen met hoe het inkomen van mensen zich heeft ontwikkeld, maar ook met de kosten van het leven.’
Hij vertelde over de problemen die in Nederland spelen: lage winstbelastingen, hoge huurprijzen, grote groepen arbeidsmigranten die voor een hongerloon werken, dure zorg en grote winsten. Rechts werkt die problemen volgens Klaver in de hand door deregulering en door weg te kijken, maar ‘bedriegt’ de middenklasse door hen te laten denken dat zij daar baat bij hebben.
Maar wat is die middenklasse dan toch? Dat vroeg een bezoeker zich ook af. Waarom heeft Klaver het niet over andere groepen, zoals de werkende mens in het algemeen? Nou, volgens Klaver is de middenklasse precies hetzelfde. Dat zijn mensen die iedere dag opstaan om naar hun werk te gaan. Een beetje vaag, dus wij probeerden het later nog eens:
‘Dat zijn alle hardwerkende mensen in Nederland, dat zijn alle mensen die iedere dag opstaan, voor dag en dauw, om aan het werk te gaan, hun kinderen naar school te brengen, vrijwilligerswerk doen of mantelzorg. Eigenlijk de mensen, eigenlijk alle mensen die de samenleving draaiende houden.’
Nog altijd een vrij brede definitie waar iedereen zich wel binnen kan plaatsen, maar niet echt een waar zijn eigen essay het mee kan vinden. Want volgens het essay van Klaver speelt: ‘De VVD […] de middenklasse en de laagste inkomens tegen elkaar uit.’ En als je dan de eerder gegeven definitie toepast, kom je toch op iets geks uit. Kunnen de laagste inkomens niet hardwerkend zijn of hun kinderen naar school brengen?
Het was speuren om die lagere inkomens te vinden op de bijeenkomst, wat niet geholpen werd doordat iedereen vrij snel na het einde van het verhaal weer vertrok. De vraag of het verhaal alle lagen van de samenleving bereikt, beantwoordt Songül Mutluer, Tweede Kamerlid voor GL-PvdA, desondanks met een stellige ja.
‘Je ziet dat het een gemixte groep aanwezigen is vandaag, het zijn niet allemaal hoogopgeleide mensen, het zijn mensen die hard werken en rond proberen te komen.’
Er was bijvoorbeeld ook een leraar aanwezig. Mutluer hoopt dat het sociale verhaal dat verteld is, hen aanspreekt.
Volgens Eylem Köseoglu, fractievoorzitter van PvdA-Zaanstad, zal dit verhaal na de kennismaking van vandaag ook naar buiten worden gebracht. Op het gebied van gemeentelijke bezuinigingen adviseerde Klaver: ga als gemeente naast je buurthuizen staan als die wegbezuinigd dreigen te worden, en maak hen duidelijk: het kabinet wil dat jullie dichtgaan, wij niet.
Daar ziet Köseoglu wel wat in; zij zijn activistisch geweest in het verzet tegen de bezuinigingen op de gemeente, zegt zij en als er een buurthuis dicht moet, kunnen we haar dan ook voor het buurthuis op de barricade blijven verwachten. Wij schrijven verder onder de foto.

Klaver vertelde over de dingen die hij zou willen veranderen. Een bezoeker vroeg zich af of het neoliberale marktframe zelf niet helemaal zou moeten verdwijnen:
‘Ik denk dat nu het moment gekomen is om niet alleen marginale aanpassingen te doen binnen het frame, maar ook het frame zelf ter discussie te stellen. En ik zou wel willen weten hoe jullie binnen de fractie nu kijken naar de toekomst en het zetten van fundamentele stappen.’
Klaver zegt dat zijn fractie wel degelijk voor dergelijke ‘systeemverandering’ is, maar dat ze ook realistisch moeten zijn. Binnen een regeerperiode, zo vertelt hij, zal het bijvoorbeeld gaan om het veranderen van één of twee toeslagen. Op het gebied van deprivatisering zal die niet in één keer plaatsvinden. Dat zou te duur zijn:
‘In de woningbouw moet de overheid een veel grotere rol spelen, en in de zorg moet de overheid ook, door middel van prijsregulatie, een veel grotere rol spelen.’
Dat noemt Klaver dus systeemverandering. Zeggen dat alles in één keer hélemaal anders moet, doet hij niet. Daar zijn de problemen volgens hem veel te ingewikkeld voor:
‘Wij beloven geen gouden bergen.’
Ook Songül Mutluer vindt dat je daarvoor moet oppassen, en ‘het liberalisme is niet helemaal slecht.’ Ondernemerschap is volgens haar ook heel belangrijk: dat je als ondernemer een paar mensen in dienst kan hebben en onderhouden, is juist goed, zegt zij. Want de brede middenklasse van GL-PvdA heeft geen klassenvijand – daar kan iedereen bij.
Door Marijn Kerkhoven.
Oei, oei, de Orkaan-redactie zal wel balen van deze reacties.
Chapeau voor de heldere formulering van Dirck Jonker.
Je overheidsinkomsten af laten hangen van enkele grote spelers, maakt je economie kwetsbaar. Als deze bedrijven omvallen of vertrekken, heb je gelijk een gat in je begroting.
Kortom: iedereen moet meedoen.
Door meer woningen te bouwen of mensen te demotiveren hier te gaan wonen, zullen de huizenprijzen zakken en kan de broekriem wat losser.
Minder mensen is ook erg goed voor het klimaat, maar daar hoor ik nou nooit iemand over.
Geheel terzijde, maar volgens mij haalt Dirck "bedriegen" en "bedreigen" door elkaar.
Wat bedoel je?
Het grote gevaar komt van links. Geld uitgeven aan linkse hobby clubjes, doen alsof Nederland ruimte genoeg heeft. PvdA die hun naam (arbeid) niet waardig is. Een arbeiderspartij is wat anders dan een grachtengordel club. En mannetje Klaver die nog nooit een baas heeft gehad , nooit hard heeft gewerkt en zodoende ook niet weet wat er in de maatschappij leeft. Het is om ziek van ellende van te worden
Volgens mij is Klaver ook middenklas. De bourgeoisie wil niet inleveren voor klimaat en milieu, dat moeten maar weer de minima doen volgens een deel van de heersende klasse.
Knulletje Klaver bedreigt de middenklasse (en de rest) met zijn wereldvreemde luchtfietspartij. Ik sluit mij daarom aan bij de reactie van Dirck Jonker. Betaalbare woningen moeten er komen! En het OV is geen goed alternatief voor de auto. Dus ook voldoende parkeerplekken voor de nieuwbouw.
Op zo'n " duidelijk " verhaal heb ik maar een antwoord: Code rood voor dichte politieke mist.....
Misschien moet de heer Klaver zijn eigen ogen ook eens goed openen....wat een eigendunk van die man.
"Extreem rechts", het ligt tegenwoordig snel op de lippen bestorven in een bepaalde hoek, het is dan ook evenzeer gerechtvaardigd zo'n duiding extreem-links te noemen.
Inderdaad, hoelang is Links niet grootste geweest en daaronder werd alles ook duur en de woningbouw op een dieptepunt. Het leger inkrimpen waar nu voor op de blaren moet zitten en dan maar niet over het asiel beleid te beginnen. Dit dus.
Altijd weer leuk als de ene politicus de andere politici ervan beschuldigd de kiezer te bedriegen, van welke partij dan ook. Een gotspe.
Democratie is een mooi ding, maar die politici hè .... Nare mensen, met hier en daar een uitzondering misschien. Je zal maar zo'n kind hebben.
Volgens mij bedreigt links juist de middenklasse.
Onbetaalbare woningen doordat verstikkende milieuwetgeving zo' n beetje al nieuwbouw belemmert. Met twee maal modaal kan je amper een fatsoenlijke eensgezinswoning kopen in Zaanstad. En als je al in Zaanstad een woning vindt ben je min of meer veroordeeld tot een autoloos bestaan want "men" vindt dat je best met het OV kan reizen.