Over twee dagen – op woensdag 20 augustus – gaat Sail 2025 van start. Maar één opvallende blikvanger ontbreekt: het kunstwerk LICHThuis. Het tien meter hoge bouwwerk, speciaal gemaakt voor Sail 2015 en ooit geplaatst op het HEM, ligt in de opslag. Een nieuwe plek langs het Noordzeekanaal is voorlopig niet gevonden, laat Zaanstad weten.
Het LICHThuis is een stalen constructie in de vorm van een vuurtorenachtig huis, gemaakt door het Rotterdamse kunstenaarscollectief Observatorium. Voor Sail 2015 werd het op het dak van het HEM op het Hembrugterrein gezet, als baken voor de schepen die over het Noordzeekanaal voeren. Het kunstwerk moest gastvrijheid uitstralen en de band laten zien tussen de Zaanstreek en de wereldzeeën. Het kostte de gemeente destijds zo’n € 116.000,-.
Verwijderd & beloften
In maart 2023 werd het kunstwerk weggehaald vanwege de verbouwing van het HEM. De gemeente beloofde toen dat er vóór de zomer van dat jaar duidelijkheid zou komen over een nieuwe plek op het Hembrugterrein. Daarna bleef het stil. Een oplettende lezer merkte op dat het nooit meer ergens is teruggeplaatst.

En dat klopt ook. Na navraag bij de gemeente laat Zaanstad weten dat het niet is gelukt om een nieuwe plek op het Hembrugterrein te vinden. Het LICHThuis staat sindsdien in de opslag en blijft daar voorlopig ook. Er wordt gezocht naar een locatie langs het Noordzeekanaal, maar daarover lopen nog onderhandelingen.
Eén ding is zeker: tijdens Sail 2025 blijft het kunstwerk, waarvoor Zaanstad ooit meer dan een ton neerlegde (los van de opslagkosten) buiten beeld.
Door Nick Boeske, met informatie uit het Raadsinformatiesysteem Zaanstad en de woordvoering van de gemeente. Foto’s uit het Raadsinformatiesysteem en Google Street View.
Op de hoek van het NZ kanaal en kanaal G zou een fantastische plek zijn.
Ook het draaigedeelte van de Hembrug ligt op het Hembrugterrein met een inmiddels onleesbaar en informatie bord over de mannen van het verzet die ooit tijdens WOII de middenpijler van de Hembrug met gevaar voor eigen leven ontdeden van de door de Duitsers geplaatste springstof, was ooit met gemeente subsidie in samenwerking van toen de stichting Hembrugmuseum geplaats..