De leider van een serie gewapende overvallen op CeX-winkels, waaronder die in Zaandam op 5 juli 2024, is dinsdag – 29 juli – door de rechtbank Den Haag veroordeeld tot negen jaar gevangenisstraf. De 19-jarige man, die wordt gezien als organisator en ronselaar, zette onder meer minderjarigen in om de overvallen uit te voeren.
De jongens van 13 en 18 jaar die kort na de overval in Zaandam werden aangehouden, bleken door hem te zijn geronseld. Zij zijn eerder al voorgeleid bij de kinderrechter. In totaal zette de hoofdverdachte zeker vier minderjarigen in voor de gewelddadige overvallen, zo oordeelt de rechtbank.
Bivakmutsen en machetes
De rechtbank acht bewezen dat de verdachte betrokken was bij zeven gewapende overvallen op filialen van CeX, een landelijke keten die tweedehands elektronica verkoopt. De overvallen vonden plaats in onder meer Zaandam, Haarlem, Leiden, Nijmegen, Arnhem en Leeuwarden. Steeds volgde dezelfde werkwijze: jonge overvallers met bivakmutsen sloegen met messen of machetes vitrines kapot om iPhones buit te maken.
De 19-jarige regelde de wapens, maskers, vluchtauto’s en de verkoop van de gestolen telefoons. Soms reed hij zelf, soms liet hij anderen rijden. Volgens de rechtbank had hij een centrale rol binnen de groep en liet hij de gevaarlijkste klussen over aan minderjarigen. Hij koos hen bewust vanwege hun leeftijd, beïnvloedbaarheid en het lagere strafmaximum. De rechtbank rekent dit hem zwaar aan.
Doelwit
De CeX-winkel in Zaandam werd op 5 juli 2024 voor de vierde keer overvallen. Inclusief een eerdere ramkraak werd het filiaal de afgelopen jaren in totaal vijf keer getroffen. Ook op andere plekken in Nederland waren CeX-winkels geregeld doelwit.
De rechtbank stelt vast dat de verdachte bewust voor deze winkels koos: hij kende het systeem, wist waar de waardevolle telefoons lagen en maakte misbruik van de beperkte beveiliging. Na de reeks overvallen besloot CeX zich volledig terug te trekken uit Nederland en sloot het bedrijf al zijn filialen.
De verdachte gaf via onder meer Snapchat instructies aan zijn mededaders over onder andere vluchtroutes en verzamelpunten. De rechtbank ziet dit als bewijs voor een georganiseerde en doelgerichte aanpak.
Arrestatie
Op 8 oktober 2024 liep de verdachte tegen de lamp bij de voorbereiding van een nieuwe overval, dit keer op een CeX-winkel in Alphen aan den Rijn. De politie hield hem aan voordat hij kon toeslaan. Tijdens de arrestatie ging het mis: een agent loste per ongeluk een schot. Niemand raakte gewond, maar de rechtbank beschouwt dit als een ernstige fout en paste strafvermindering toe.
Ook ging het mis bij het uitlezen van zijn telefoon: dat gebeurde zonder rechterlijke toestemming. Volgens de rechtbank was dat slordig, maar het bewijs dat daardoor werd verkregen mag blijven meewegen, omdat het niet doorslaggevend was.
Straf
Hoewel het Openbaar Ministerie tien jaar cel had geëist, hield de rechtbank rekening met de jonge leeftijd van de verdachte en de gemaakte procedurele fouten. De opgelegde straf bedraagt negen jaar onvoorwaardelijke celstraf.
De rechter nam het hem extra kwalijk dat hij bleef doorgaan met het plannen van nieuwe overvallen, ook nadat hij al twee keer eerder was aangehouden. Zijn strafblad, met eerdere geweldszaken en een openstaande strafzaak, woog mee in het oordeel. Vier slachtoffers krijgen een schadevergoeding toegewezen, onder meer voor psychisch leed en verlies van inkomsten.
Door Nick Boeske, op basis van informatie uit Rechtspraak.nl en eerdere berichtgeving. Foto van Michel Schermer.
