We kwamen samen in Yada Yada om deze vrijdag de 13e eens flink te toosten op het geluk dat we iedereen toewensen in 2017.

 ‘We’ zijn leden van –ga er even voor zitten- De Corner, Vrouwen Netwerk Zaanstad Plus, ICT Zaanstreek, Duurzaan, Zaans Ondernemers Netwerk en de Maatschappij Zaanstreek Waterland.

Guido Voss, de charmante voorzitter van de laatstgenoemde club, opende het bal, de duurzaamheidsprijs werd uitgereikt (aan Brouwerij De Hoop) en wethouder Dennis Straat hield een vrij lange toespraak die het nalezen waard is (al is het maar omdat hij deels verwaaide in het geluid van de vrolijk door-gelukwensende ondernemers).

Wij maakten een filmpje van een minuut:

Speech wethouder D. Straat, ZON Nieuwjaarsreceptie, 13 januari 2017

Dames en heren,

Allereerst wil ik u de beste wensen voor 2017 overbrengen.

Ik hoop dat het voor u allen een gezond, mooi en succesvol jaar mag worden.

Dank aan de organisatoren van de ZON, de Maatschappij voor Nijverheid en Handel, De Corner, Vrouwen Netwerk Zaanstreek, ICT Zaanstreek en DuurZaan voor het feit dat ik hier de gelegenheid krijg om u bij de start van het nieuwe jaar toe te spreken.

Ik wil u zo meteen prikkelen tot innoveren in de onderlinge samenwerking. Ik doe dat tegen de achtergrond van verbeterende economische omstandigheden in de Zaanse economie.

De economische groei zette zowel landelijk als in Zaanstreek door. Voor 2016 was het beeld ongeveer gelijk aan dat van 2015, lichte economische groei van ca. 2%. Met name de bouwsector en de voedingsmiddelenindustrie – lokaal sterk – droegen daaraan bij.

Dat gunstige beeld wordt mede veroorzaakt door toegenomen bestedingen. Over een reeks van jaren ontwikkelt het bezoek aan het centrum van Zaandam zich goed. De sluiting van V&D gaf wel een domper, maar de komst van Zara compenseerde dat gelukkig. Ook het aantal toeristische bezoekers neemt al jaren toe, nu richting 2 miljoen!

We profiteren daar in Zaanstad van door meer bestedingen en overnachtingen. Een gevarieerd winkelaanbod en de toename van hotelcapaciteit helpen daar natuurlijk goed bij. Complimenten dus voor de betrokken ondernemers.

Uit de CBS-conjunctuurenquête blijkt dat ondernemers meer dan vorig jaar vertrouwen hebben in de nabije toekomst en dat is logisch. En dat is goed nieuws!

Een bemoedigend beeld, zeker na de economisch matige periode van hiervoor.

Als ik door mijn oogharen verder kijk, dan zie ik een lokale economie, die er goed voor staat.

  • We hebben een heldere identiteit als van oudsher ondernemende gemeente, in binnen- en buitenland weet men goed waar we voor staan, we kunnen trots zijn op onze eigen Zaanse geschiedenis en ons authentieke erfgoed.
  • We trekken volop nieuwe bewoners, zeker uit de Amsterdamse regio
  • We hebben een aantal interessante gebiedsontwikkelingen lopen, van Brokking in het noorden tot de Achtersluispolder in het zuiden.
  • Het vestigingsklimaat in Zaanstad is goed, we hebben ruimte, bv op Hoogtij. We zijn goed bereikbaar over weg, water en spoor. Zeker in food en maakindustrie lopen we voorop.
  • Over onze toeristische aantrekkelijkheid met voorop natuurlijk de Zaanse Schans had ik het zojuist al.
  • We ontwikkelen ons goed in samenhang met de regio, zo is onze haven goed ingebed in het havencomplex van het Noordzeekanaalgebied.

We hebben, kortom, een prima eigen profiel, maar er blijft altijd wat te doen en dat doen we dan ook:

Met de Stichting Marketing Zaanstreek zijn we druk bezig om onze stad en streek nog scherper neer te zetten en onze unieke kwaliteiten te benoemen, waar ondernemend er zeker één van is.

We stelden met MAAK.Zaanstad een samenhangende toekomstvisie voor onze gemeente op en daar hebben we ook een investeringsagenda aan gekoppeld van bijna €27 miljoen, voor o.a. bereikbaarheid en aantrekkelijkheid. De uitvoering gaan we nu ter hand nemen.

Ik durf in ieder geval helder te stellen: het gaat economisch goed in de Zaanstreek! En De Orkaan is het allerbeste dat onze streek ooit is overkomen!*

Tegelijkertijd wil ik er ook enige prikkeling aan toevoegen en daarmee kom ik op mijn belangrijkste boodschap van vandaag.

Hoe goed het beeld ook is, we moeten verder durven kijken, verder durven gaan, verder innoveren.

Voor de trots op onze streek hebben we een apart woord: ‘groos’. We zijn groos op de Zaanstreek. Het is uitgesproken trots in eigen omgeving, maar door dat eigen woord ook wat ingetogen daarbuiten. En dat laatste hoeft niet, we doen ertoe op de regionale schaal!

En daarover mogen we best een wat grotere broek aantrekken als Zaankanters.

Ik denk dan ook dat de tijd rijp is voor de volgende stap.

We zijn een stevige partner in de Amsterdamse regio, de snelst groeiende in het land. We hebben allerlei interessante pluspunten: we zijn een ondernemende gemeente, we zijn goed in positie in de haven, we zijn in beeld als woonplek voor de Amsterdamse regio, we hebben ruimte voor ondernemers, we kunnen meer toeristen opvangen, we hebben een aantrekkelijk centrum.

Zo’n positie schept verplichtingen wat mij betreft. We moeten samen onze rol als logische en onmisbare speler op dat regionale toneel vervullen. Anderen om ons heen moeten het volstrekt logisch vinden om naar Zaanstad te kijken als natuurlijke partner, als vestigingsplek, als ontwikkelplek, als plaats van innovatie, als plek waar je stevige en actieve ondernemers vindt.

We moeten er de komende jaren in gezamenlijkheid aan werken die positie uit te bouwen. We moeten onszelf blijvend vernieuwen. Die stap vraagt wat van ons allemaal, van gemeente, ondernemers en kennisinstellingen.

Aan die gezamenlijkheid wil ik hier nog een paar woorden wijden. Daarvoor is vertrouwen nodig. Dat geldt voor ondernemers onderling, dat geldt voor de relatie gemeente – ondernemers. Ondernemers zijn per definitie zelfstandig; dat is uw kracht. Daarnaast zien we ondernemers steeds meer samen optrekken vanuit de overtuiging dat je sommige dingen nu eenmaal beter samen kunt regelen, ook op de schaal van de hele gemeente.

En daarmee kom ik op het Ondernemersfonds. Geboren vanuit de gedachte om specifiek voor het Zaanse ondernemersklimaat iets te doen. Een plan dat het vorig jaar niet gehaald heeft, tot spijt van het college. Ik begrijp natuurlijk dat er ondernemers zijn die het Ondernemersfonds, met de extra belasting, niet het goede instrument vonden. Tegelijkertijd is het wel een manier om het Zaanse ondernemersklimaat een impuls te geven. Ik begrijp ook heel goed dat het afblazen van het initiatief een knauw geeft in de relatie, onderling en in die met de gemeente.

Toch zie ik geen reden om bij de pakken neer te zitten. Het gaat erom de intentie vast te houden. Het in gezamenlijkheid verder innoveren van het Zaanse bedrijfsleven is en blijft de moeite waard. Dat vraagt dat we samen in gesprek blijven. Ik hoop dan ook dat de energie die loskwam rond het Ondernemersfonds behouden blijft.

Die energie kunnen we namelijk goed benutten om die volgende stap te zetten en om Zaanstad haar prominente plaats als ondernemersplek in de regio in te laten nemen.

Wat doen we daar als gemeente aan? Als gemeente scheppen we voorwaarden waaronder u optimaal kunt ondernemen: denk maar aan bereikbaarheid of veiligheid. Mede daarom investeren we met MAAK.Zaanstad zo in de kwaliteit van de stad, want de bedoeling is dat we ook in de toekomst aantrekkelijk zijn om te wonen, werken, recreëren en ondernemen. Met plek om te ondernemen, met aantrekkelijke voorzieningen, winkels, sport, cultuur, onderwijs, en met een gevarieerde en mooie woonomgeving.

Als gemeente zorgen we verder dat we bestuurlijk aanwezig zijn op diverse plekken: bijvoorbeeld in de Amsterdam Economic Board.

Die heeft als opdracht de internationale concurrentiepositie van de Amsterdamse regio te versterken. Daarmee is het de innovatiemotor van de metropoolregio. Die Board werkt aan vijf thema’s: circulaire economie, digitale connectiviteit, gezondheid, slimme en schone mobiliteit en talent voor de toekomst. Onder die thema’s zijn netwerken actief, wordt kennis uitgewisseld en de vernieuwingsagenda bepaald.

Ik ken veel Zaanse bedrijven die op die terreinen een goed verhaal hebben dat voor anderen een voorbeeld kan zijn. Zaanse ondernemers met hele opvallende, internationaal interessante activiteiten op het gebied van ICT of van circulaire economie. En ons foodcluster kan uiteraard op het gebied van gezondheid en mobiliteit de nodige inbreng hebben. We willen als gemeente zorgen dat u goed aangehaakt bent bij deze thema’s.

U hoort daar als Zaans bedrijfsleven bij, u kunt daaraan bijdragen en u kunt er voordeel van hebben. Het levert kennis, ideeën en contacten op. Voorbeeld zijn de internationale handelsmissies die worden georganiseerd: ze gaan van Duitsland tot China. Zaanse bedrijven horen daar gewoon bij. Kijk daarom eens serieus naar deelname aan zo’n missie. Dat biedt letterlijk een ruimere blik en er kunnen onverwachte kansen ontstaan.

Mijn oproep is in ieder geval om u te melden als u voor een van de vijf thema’s van de Amsterdam Economic Board belangstelling heeft of daaraan iets kunt toevoegen.

Voor het aanboren van talent –ook zo’n Board-thema – kan ik dat wat concreter maken met het SluisHavenInformatiePunt. In samenspel met vele regionale partijen realiseren we daar dit jaar een mooie plek waar MBO-jongeren een eerste blik kunnen krijgen op het regionale bedrijfsleven in het havengebied, inclusief onze Zaan. Zaanstad is daarin een logische partner. Ik doe hier dus een uitnodiging aan ondernemers en kennisinstellingen in de logistiek, de food en maakindustrie om daaraan mee te doen.

Ook op andere manieren is het belangrijk aan vernieuwing te blijven werken. Afgelopen jaar was ik aanwezig bij een aantal evenementen (Present your Startup, Ontluikend Ondernemen) waarbij jonge, beginnende ondernemers met begeleiding hun bedrijf van de grond trachten te krijgen. U kunt daaraan een bijdrage leveren met uw kennis, ervaring en netwerk. Deze start ups zijn namelijk van eminent belang; ze zorgen voor vitaliteit en vernieuwing in de lokale economie. En dat is nodig als we ook in de toekomst een bedrijfsleven willen hebben dat past bij de stad die we zijn en die we worden.

Belangrijk van een goed functionerende economie is ook dat die zorgt voor werkgelegenheid. Daar wil ik ook enige woorden aan wijden. Om mensen zonder werk naar de arbeidsmarkt toe te leiden zijn we doende een participatiebedrijf op te richten, samen met de gemeente Purmerend en in samenspraak met regiogemeenten. Dat proces loopt goed. Tegelijkertijd is er een mooie, innovatieve manier om mensen op de arbeidsmarkt te helpen. Ik doel dan op het Vernieuwingsnetwerk 2 + 1. Het is een informele manier om mensen met elkaar in contact te brengen, niet gebonden aan klassieke structuren en organisaties.

Onder die vlag heb ik onlangs zelf een kandidaat een dag mee laten lopen. Dat leidde direct tot een aantal vruchtbare contacten. En –nog mooier- die kandidate heeft inmiddels een baan. Leuk voor haar, maar ook leuk om aan bij te dragen. Op zo’n makkelijke en vernieuwende manier kunt ook u uw bijdrage leveren om mensen aan het werk te helpen.

Ik kom aan het slot. Mijn belangrijkste oproep: durf samen stappen te zetten, te vernieuwen. Ondernemerschap is verder kijken dan vandaag, verder dan de eerste grens, het is creativiteit aanboren, innoveren, het is doorzetten, het is samenwerken.

Dat kunnen we hier allemaal als geen ander, onze economische geschiedenis bewijst het. We zijn een sterke stad met enorme mogelijkheden.
Ik daag u graag uit om gezamenlijk, met de gemeente en met elkaar, de schouders te zetten onder die ontwikkelingen en een vanzelfsprekende en zelfbewuste rol te spelen op het regionale economische toneel.

Graag proost ik met u op die ontwikkeling en op een voorspoedig 2017!

*Dit zei de wethouder om eerlijk te zijn -en dan zijn we dus heel even eerlijk- niet. We wilden gewoon even checken of u er nog bij was.