Achter de KunstGreep in Oostzaan staat deze week een bijzondere vrachtwagentrailer: het Verzetsmuseum Junior op Wielen. In deze mobiele tentoonstelling van het Verzetsmuseum in Amsterdam leren Oostzaanse basisschoolleerlingen uit de groepen 7 en 8 over de Tweede Wereldoorlog. Aan de hand van waargebeurde verhalen van leeftijdsgenoten ontdekken de kinderen hoe het dagelijks leven eruitzag en voor welke keuzes de mensen in die tijd stonden.

Wanneer de kinderen de trailer, die naast het Verzetsmonument staat, binnenstappen reizen ze terug in de tijd. Elke kamer vertelt het oorlogsverhaal van een kind en de beproevingen die ze moesten doorstaan. Zo komen de verhalen tot leven van het Joodse meisje Eva, NSB-dochter Elly, verzetszoon Jan en Henk, die opgroeit in een alledaags gezin. 

Pim Beudeker is vanuit Stichting 4-5 mei Oostzaan betrokken bij de komst van de trailer naar Oostzaan. Hij vertelt:

‘Binnenkort vieren we tachtig jaar vrijheid en vrijheid dat betekent wat. Zeker in deze tijd, dus daarom hebben we het Verzetsmuseum op Wielen hiernaartoe gehaald. Op deze manier willen wij kinderen leren wat de oorlog en bijvoorbeeld het verzet precies was, maar vooral willen we ze leren wat vrijheid is en wat dat betekent in deze tijd.’

Gedurende deze week zullen meer dan tweehonderd kinderen van basisscholen De Korenaar, De Rietkraag, De Kweekvijver en de Noorderschool het mobiele museum bezoeken. Naast de verhalen zijn er ook bijzondere museumstukken bewaard gebleven uit het oorlogsverleden van de hoofdpersonen. Zo is in de kamer van Eva haar originele gele Davidster terug te vinden.

De originele Davidster van Eva.

Hoewel de organisatie ervoor had kunnen kiezen om medewerkers van het Verzetsmuseum de begeleiding te laten verzorgen, besloten ze om Oostzaners hun dorpsgenoten kennis te laten maken met de Tweede Wereldoorlog. Naast dat dit financiële redenen heeft geloven ze dat het beter werkt als de Oostzaners met elkaar terug in de tijd gaan.

Drie van de Oostzaanse begeleiders. V.l.n.r: Pim Beudeker, Roy Runtuwene en Jan Slop.

CBS De Korenaar

Wanneer De Orkaan maandag op bezoek bij de trailer gaat, komt er net een klas van CBS De Korenaar de trailer uit geraasd. Leerkracht Gaby de Beurs geeft les aan een combi-klas van leerlingen uit groep 7 en 8. Ze benadrukt het belang van de museumtrailer.

‘Hierdoor krijgen de kinderen mee wat er allemaal gebeurd is in de oorlog. We gaan weer richting Dodenherdenking en Bevrijdingsdag en dan is het wel belangrijk dat de kinderen weten waar het om gaat. Op dit moment zijn we met groep 8 bezig met een lespakket over Anne Frank, dus daar leeft het wel. Groep 7 is met geschiedenis bezig met een ander onderwerp, dus daar zal het wat minder leven. Ze weten er wel wat van, want veel kijken naar het programma 13 in de oorlog.’

In de trailer luisteren de kinderen eerst naar een inleiding. Hierna gaan ze, gewapend met een opdrachtenboekje en schrijfgerei, de kamers door. In het opdrachtboekje staan niet alleen praktische vragen over wat ze zien, maar ook wat de kinderen er zelf van vinden of bij voelen. Leerlinge Doortje vertelt over haar bezoek:

‘Ik vond het best wel leuk, omdat je zo over de oorlog kan leren. Zo leer je wat de kinderen meemaakten en dat hun ouders werden opgepakt of moesten schuilen. Ik vond dat best wel zielig.’

Kinderen aandachtig aan het werk in het opdrachtenboekje.

Andere belangstellenden

Naast schoolklassen kunnen andere belangstellenden de trailer ook bezoeken. Het programma voor schoolkinderen loopt tot en met donderdag, dagelijks tot ongeveer 14.00 uur. Daarna mogen anderen ook een kijkje nemen. Vrijdagochtend is er geen schoolprogramma en kunnen andere belangstellenden een kijkje in het verleden nemen.

Benieuwd geworden hoe de trailer er van binnen uitziet? Bekijk dan onderstaande video.

Door Rick Nieborg. Info van Stichting 4-5 mei Oostzaan, Verzetsmuseum Amsterdam en Pim Beudeker. Foto’s: Rick Nieborg en Pim Beudeker (foto kinderen). Video: Pim Ulle.