Krommenie is genomineerd om als eerste in Zaanstad aardgasvrij te worden. De definitieve aanwijzing tot startgebied hangt af van wanneer de wetgeving in werking treedt. Wat nu in gang is gezet, is geen pilot die nog alle kanten op kan gaan, maar een verkenning van de concrete uitvoering van een besluit van de gemeenteraad: in 2040 moet Zaanstad aardgasvrij zijn.

De gemeente wil in Krommenie ervaring opdoen met hoe die verandering het beste kan worden voorbereid en uitgevoerd. Dat gebeurt samen met inwoners, ondernemers en partners als Liander en Parteon, om uit te zoeken welke oplossingen het beste werken. De eerste voorlichtingsbijeenkomsten (op 12 en 19 november) zijn inmiddels geëvalueerd.

De gemeente heeft Krommenie uitgekozen als startgebied, omdat hier veel blokverwarming voorkomt en 3500 woningen eigendom zijn van Parteon. Dat maakt het mogelijk om in één keer een groot deel van de wijk aan te pakken.

Tijdens de twee door de gemeente georganiseerde startbijeenkomsten is druk gebruikgemaakt van de mogelijkheid om informatie op te halen en vragen te stellen. Het onderwerp leeft, dat werd duidelijk. Maar er tekenden zich ook verschillen af. Een deel van de aanwezigen is thuis en in de buurt al bezig met verduurzamen. Hun belangstelling richt zich vooral op de techniek (bodemenergie, stadsverwarming, waterstofgas).

Het adviesbureau CE Delft heeft onderzocht welke alternatieven voor aardgas mogelijk zijn in Krommenie. Anderen kwamen met basale vragen: wat gaat het kosten, hoe groot is de ingreep in ons huis, wat doen we met onze cv-ketel die aan vervanging toe is, krijgen we subsidie, wat zal ik me druk maken, want ik ben zeventig.

Verwachtingen

Dat zijn aspecten die moeten meetellen in de communicatie. Dat wil zeggen: een heldere uitleg bieden over de rolverdeling — wie beslist wat, wanneer en waar hebben bewoners invloed. De communicatie moet afgestemd zijn op de verwachtingen en een reëel beeld geven van wat aardgasvrij maken concreet inhoudt. De gemeente neemt die uitgangspunten mee, want in de evaluatie schrijft zij: ‘De avond bevestigde dat duidelijke communicatie, toegankelijke uitleg en het schetsen van reële verwachtingen essentieel blijven in de komende periode.’

De gemeente noteerde ook: ‘Momenten creëren voor verdere persoonlijke advisering (of duidelijk maken waar dat plaatsvindt: Duurzaam Bouwloket, WoonWijzerWinkel, etc.).’ Inwoners van Krommenie kunnen in een klankbordgroep meedenken en meepraten over de overgang naar gasloos wonen.

Zorgen

Tijdens de introductiebijeenkomst die de dorpsraad eerder had georganiseerd (11 maart), stond een man op die gedecideerd concludeerde dat hij hier eigenlijk niks te zoeken had, want hij was ‘absoluut niet van plan om van het aardgas af te gaan’. Hij kreeg bij de tafel ‘zorgen’ de volgende uitleg.

Deelname aan de overgang naar een gasloos Krommenie is op dit moment vrijwillig. Bewoners zijn dus niet verplicht om nu al mee te doen. Tegelijkertijd is het belangrijk om duidelijk te zijn: Nederland gaat definitief van het aardgas af. Dat is geen keuze van de gemeente, maar een rijksbesluit, met als doel dat alle woningen uiterlijk in 2050 op een andere manier worden verwarmd.

De vraag is daarom niet of we van het gas af gaan, maar wanneer en hoe. Met dit project willen we bewoners juist de kans geven om samen een betaalbaar, betrouwbaar en passend alternatief te ontwikkelen.

Door: Jaap de Jong. Bronnen: Evaluatie van de startbijeenkomsten Aardgasvrij Krommenie op 12 en 19 november (gemeente); verslag bijeenkomst dorpsraad op 11 maart (De Orkaan)