Het waren best goede vragen die gesteld werden tijdens het Zaanstad Beraad van 8 mei over de nieuwe Zaanse Schans-plannen van de gemeente. Het hele gebied wordt aan de openbaarheid onttrokken en toeristen gaan € 17,50 toegang betalen.

‘Hoe snel kan het fietspad worden verlegd?’ (Marilou Hulsthoff, SP), ‘hoe kom je aan 1,8 miljoen bezoekers?’ (Hans Stokebrand, PvdA), ‘klopt het wel dat het koek en ei is met de ondernemers?’ (Jos Kerkhoven, DZ), ‘is er een plan B voor als er minder bezoekers komen?’ (Erdogan Sahin, DENK), ‘kunnen die 1,8 miljoen bezoekers allemaal een molen in?’ (Marianne de Boer, LZ), ‘waar komt de parkeergarage?’ (idem), ‘hoe gaat die € 75 miljoen die Zaanstad erin moet steken verdeeld worden?’ (Melchior Mattens, PvdD), ‘hoe gaat die afsluiting in de praktijk als er geen hek komt’ (Fidel Lopes, VVD), ‘zijn er gesprekken met de NS over duurzaam vervoer?’ (Natascha Stroo, GL), ‘hoe zorgen we ervoor dat Zaankanters vrij toegang krijgen en wat gaat dat kosten’ (Flip Hoedemaeker, D66), ‘welke plek hebben tourbussen in het nieuwe plan?’ (Natascha Cornellisse, PVV), ‘wat doen we met ondernemersfonds en bewonersfonds?’ (Julie van ’t Veer, CDA), ‘hoe reëel is invoering per Q2 2026?’ (Perry van der Velde, POV).

Onbeantwoord

Goede vragen dus. En dat alleen maar in de eerste ronde bij het Zaanstad Beraad waar de fracties zich van voorzitter Hans Pijl in moesten houden. En het moest in een kwartier beantwoord worden, misschien in een half uur zegde Pijl toe nadat hij eerst de dienstdoende gemeenteambtenaren een uur slides had laten voorlezen. Raadsleden mochten alleen ‘de belangrijkste vragen stellen’.

De meeste vragen die gesteld werden bleven onbeantwoord. Hans Kuyper (ROSA) vond dat prima, hij was toch al niet van plan vragen in de openbaarheid te stellen, hij deed dat wel vandaag – vrijdag 9 mei – als raadsleden een ‘werkbezoek’ aan de Zaanse Schans gingen brengen en spraken ‘met verschillende betrokkenen en belanghebbenden’ rondom het raadsvoorstel Duurzaam Exploitatiemodel.

Maar dat is geen openbare bijeenkomst merkte DZ-raadslid Kerkhoven snedig op: ‘dit is niet wenselijk, niet zoals het hoort.’

Schriftelijk

Dat kon Kuyper en met hem vrijwel alle andere fracties* niet zoveel schelen. Erg veel zin in een openbare discussie over het plan hadden ze kennelijk niet. Een voorstel om langer dan een half uur over de technische aspecten van het plan te praten kreeg nauwelijks steun.

Voorzitter Pijl had nog een andere suggestie: de technische vragen schriftelijk afdoen. Ook een geinig idee natuurlijk. Die vragen (en antwoorden) zijn in Zaanstad geheim (Zaanstad zelf noemt het liever ‘niet openbaar’ – maar die smaak kennen wij niet bij De Orkaan, het is openbaar of geheim).

En daarmee werd de eerste discussie over het plan voor de Zaanse Schans zonder veel omwegen uit de openbaarheid en de democratische besluitvorming gehaald.


* LZ, DENK, PVV en DZ wilden dus wel langer praten over de technische aspecten van de plannen. Huyn voorstel was om dat voorafgaand aan de inhoudelijke bespreking in het Zaanstad Beraad van 13 mei te doen. Zij waren de enigen.

Door Piet Bakker op basis van Zaanstad Beraad van 8 mei. Foto: groepje midden met voorzitter Hans Pijl (links), Hans Kuyper (rood overhemd) en wethouder Wessel Breunesse (licht overhemd).