In Zaanstad worden borden van politieke partijen voor de gemeenteraadsverkiezingen weer legaal. (Want ze waren een soort van verboden – net als in Noord-Korea.)

Een motie uit 2022 om het toch weer toe te staan zal waarschijnlijk voor de gemeenteraadsverkiezingen van 18 maart 2026 worden uitgevoerd.

Eerder kreeg Democratisch Zaanstad een dwangsom van € 3.000 omdat ze niet snel genoeg hun ‘illegale’ verkiezingsborden hadden opgeruimd tijdens de campagne van 2022. De dwangsom werd zelfs ingevorderd, maar dat besluit werd uiteindelijk toch ingetrokken ‘omdat het college het niet wenselijk vindt om verwikkeld te zijn in juridische procedures met een politieke partij die deel uitmaakt van de gemeenteraad’.

Dat gebeurde in december 2022. Al daarvoor, in juli 2022, werd de motie om de borden te legaliseren bijna unaniem (de CU was tegen) door de raad aangenomen. Beloofd werd om ‘in het eerste kwartaal [van 2023 dus] in kaart te brengen op welke wijze dit kan en welke consequenties hieraan verbonden zijn. We informeren de raad in Q2 2023 over de voortgang.’ Dat werd uitgesteld tot ‘in elk geval tijdig voorafgaand aan de in 2026 geplande gemeenteraadsverkiezingen’.

Toen werd het stil. De wereld veranderde, politieke partijen bloeiden op en stierven af, allemaal terwijl het belangrijkste thema onbesproken bleef. De aanprijzingen die de lokale partijen in Zaanstad graag aan straat wilden zetten, bleven illegaal.

Regeltjes

Tot we op een mooie decembernacht het raadsinformatiesysteem verversden en eindelijk was daar: nieuws over de bordjes. Q2 2023 is dus december (Q4) 2025 geworden. Verder staat in de brief wat er precies geplaatst mag worden: enkel sandwichborden – rechthoekige borden – van maximaal A0-formaat mogen op plekken geplaatst worden waar dat de verkeersveiligheid niet belemmert.

Borden met een andere vorm dan een rechthoek blijven nog altijd illegaal. Verder mogen er in totaal maximaal 50 per partij worden neergezet en ze mogen er staan van veertien dagen vóór de verkiezingen tot vijf dagen ná de verkiezingen.

En: helaas, het proces van in kaart brengen welke consequenties de bordjes zullen hebben is na drie lange jaren nog altijd niet voltooid. Want zo stelt de gemeente:

‘Om dit mogelijk te maken zonder dat dit ten koste gaat van met name de verkeersveiligheid
worden nu nadere regels opgesteld.’

Precies hetzelfde wat twee jaar geleden ook al werd gezegd. Omdat de partijen natuurlijk zo snel mogelijk willen gaan knutselen, is de wens uitgesproken om alvast wat informatie te krijgen en het mag dus onder rechthoekige voorwaarden.

De gemeenteraad kan het uiteindelijke besluit over een motie die ze aan het begin van de raadsperiode heeft aangenomen, pas aan het eind van hun raadsperiode – in februari 2026 – gaan aannemen.

Door Marijn Kerkhoven op basis van het raadsinformatiesysteem van Zaanstad en eerdere berichtgeving van de Orkaan. Foto boven: SP met Anna de Groot en met een verboden bord: veel te groot (A0 formaat 84,1 x 118,9 cm).